Αν και όλοι συμφωνούν ότι η διαφάνεια είναι η μοναδική λύση, η
συγκυρία για τις κυβερνήσεις της Ε. Ε. δεν θα μπορούσε να είναι
χειρότερη. Ολες βαδίζουν ευλαβικά στον δρόμο της δημοσιονομικής
λιτότητας για να δαμάσουν ένα καλπάζον κρατικό χρέος. Το ενδεχόμενο
«θυσίας» ακόμη περισσότερων κρατικών κεφαλαίων με βαριές επιπτώσεις στον
ιδιωτικό τομέα και στις τράπεζες, μοιάζει με επαναλαμβανόμενο εφιάλτη. Η
καθησυχαστική χθεσινή δήλωση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής
Τράπεζας, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, πως θα συνεχίσει ουσιαστικά να βοηθά
αποτελεσματικά τα ελληνικά, ιρλανδικά και πορτογαλικά ομόλογα, δεν
έπεισε τις αγορές. Ξανά, τώρα, η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο και τα
spreads δανεισμού του Δημοσίου αυξήθηκαν εξαιτίας της δυσοίωνης
δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας, των έντονων ανησυχιών για την
ικανότητα διαχείρισης της κρίσης και τους φόβους για αναπόφευκτη
αναδιάρθρωση των υποχρεώσεων του ελληνικού Δημοσίου.
Ο οίκος
αξιολόγησης Fitch προβλέπει αύξηση των επισφαλών δανείων των ελληνικών
τραπεζών για το 2011. Στη σχετική έκθεση η υπεύθυνη του Fitch για τις
τράπεζες, Κριστίνα Τορέλα, σημειώνει ότι «λαμβάνοντας υπόψη τις
προβλέψεις του Fitch για περαιτέρω μείωση του ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2011,
οι ελληνικές τράπεζες ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν χαμηλότερη ζήτηση
για δάνεια και υψηλότερα ποσοστά επισφαλών δανείων». Ο οίκος θεωρεί
ικανοποιητική την κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών, αλλά
επισημαίνει ότι απαιτούνται επίπεδα κεφαλαίων υψηλότερα από το ελάχιστο
που προβλέπουν οι κανονισμοί, λόγω του δυσμενούς μακροοικονομικού
περιβάλλοντος.
Οι επιδόσεις των τεσσάρων μεγαλύτερων ελληνικών
τραπεζών εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις δημοσιονομικές εξελίξεις στη
χώρα, επισημαίνει στην έκθεσή του ο Fitch. Η αναφορά γίνεται για τις
τράπεζες Εθνική, EFG Eurobank, Alpha Bank και Πειραιώς που είναι οι
τέσσερις μεγαλύτερες της χώρας. «Στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τις
πολλαπλές υποβαθμίσεις της αξιολόγησης της Ελλάδας (BBB-/αρνητικές)
οδήγησαν... σε άμεση συσχέτιση των κινδύνων του ελληνικού Δημοσίου με
αυτούς των ελληνικών τραπεζών», αναφέρει ο οίκος στην έκθεσή του.
Προσθέτει ακόμα η έκθεση: «Συνεπώς, οι αξιολογήσεις IDR των τεσσάρων
μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών ενσωματώνουν τις εκτιμήσεις της Fitch
σχετικά με τη διεθνή στήριξη προς το ελληνικό Δημόσιο... και εξισώνονται
με την αξιολόγηση του ελληνικού Δημοσίου».
Η Ελλάδα κινδυνεύει να
χρεοκοπήσει. Θα φανταζόταν κανείς ότι αυτή η πραγματικότητα θα βοηθούσε
την προώθηση των διεργασιών εκ μέρους της κυβέρνησης. Αλλά ο
πρωθυπουργός λέει ότι χρειάζεται «ισχυρός κρατικός τραπεζικός πυλώνας».
Γιατί όμως χρειάζεται «ισχυρός κρατικός τραπεζικός πυλώνας»; Ούτε αυτό
εξηγείται. Ο πρωθυπουργός δεν έχει ακόμη κατανοήσει ότι φθάσαμε στα
πρόθυρα της χρεοκοπίας εξαιτίας ακριβώς των διαφόρων «κρατικών πυλώνων»;
Υπάρχει και το στοιχείο του χρόνου, την αξία του οποίου δεν φαίνεται να
συνειδητοποιούν στην κυβέρνηση.
Επίσης, ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ ζήτησε
χθες πιο αυστηρή δημοσιονομική επιτήρηση για τις χώρες της Ζώνης του
Ευρώ. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ χαρακτήρισε «ανεπαρκείς» τις αποφάσεις στις
οποίες κατέληξαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ε. Ε. την
προηγούμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, τόσο σχετικά με τον αυτοματισμό των
κυρώσεων προς τα απείθαρχα κράτη-μέλη, όσο και σχετικά με την επιτήρηση
των δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Ειδικότερα, σε ό, τι αφορά τη συμφωνία
των 27 ηγετών της Ε. Ε. για τη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού
στήριξης για τις χώρες του ευρώ, ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ τόνισε πως η ΕΚΤ
ζητεί «αυστηρές προϋποθέσεις ενεργοποίησης», προκειμένου να εξασφαλίσει
ότι ο μόνιμος μηχανισμός δεν θα οδηγήσει σε χαλαρές δημοσιονομικές
πολιτικές. Επιπλέον, κληθείς να σχολιάσει τη συμμετοχή του ιδιωτικού
τομέα στον μόνιμο μηχανισμό στήριξης, ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ, απέφυγε να
απαντήσει. Ο κ. Τρισέ, αφού σημείωσε ότι κανείς δεν γνωρίζει ακόμα το
πλαίσιο λειτουργίας του μόνιμου μηχανισμού, τόνισε ότι η θέση της ΕΚΤ θα
ληφθεί υπόψη τόσο από τον πρόεδρο της Ε. Ε. Χέρμαν Βαν Ρομπέι, όσο και
από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. (Σ. Σ. Την περασμένη εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό
Συμβούλιο κάλεσε τον πρόεδρο της Ε. Ε. και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να
καταθέσουν τις ιδέες τους σχετικά με το πλαίσιο λειτουργίας του μόνιμου
μηχανισμού στήριξης, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου).
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 05/11/2010)