Αποτροπή κρίσεων ή δυναμική αυτοεκπληρούμενης προφητείας; Μέχρι
στιγμής με την συμπεριφορά τους απέναντι στη Ιρλανδία και στην
Πορτογαλία οι αγορές απάντησαν με το δεύτερο σκέλος του διλήμματος ως
προς το στίγμα του πλαισίου που συμφώνησαν Γερμανία και Γαλλία για την
συγκρότηση του μονίμου μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων.
Η υπεραντίδραση των αγορών μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια καθώς
προβάλλει τον άμεσο κίνδυνο για το σύνολο της Ευρωζώνης: Ένα νέο ντόμινο
κρίσης δανεισμού που δεν θα περιορισθεί στην Ιρλανδία και στην
Πορτογαλία αλλά θα αποκτήσει κρίσιμη και θανάσιμα απειλητική μάζα
συμπαρασύροντας την Ισπανία και την Ιταλία, με δύο λόγια ολική επαναφορά
στο σκηνικό της περασμένης άνοιξης...
Με τα παραπάνω δεδομένα η παρέμβαση του επικεφαλής του Eurogroup
Γιούνκερ τόσο στην συνέντευξή του στην Suddeutsche Zeitung όσο στο
Ευρωκοινοβούλιο για την έκδοση ευρω-ομολόγου αποκτά καταλυτική σημασία: Η
πρόταση τίθεται όχι ως εναλλακτική επιλογή, αλλά ως αναγκαία
εξισορρόπηση της ελεγχόμενης χρεοκοπίας καθώς από κοινού θα πρέπει να
αποτελούν μέρος του μονίμου μηχανισμού στήριξης.
Ποια στήριξη θα έχει η πρόταση Γιούνκερ θα φανεί στην Σύνοδο Κορυφής
του Δεκεμβρίου με κύριο αν όχι μοναδικό ζητούμενο την στάση της Γαλλίας:
Εχει κλείσει ήδη ένας συνολικός γαλλογερμανικός συμβιβασμός ή βρίσκεται
ακόμη στην φάση της διαμόρφωσης, με το Παρίσι να έχει προσυπογράψει και
την σκληρή δημοσιονομική λιτότητα και την «ελεγχόμενη χρεοκοπία» και να
νομιμοποιείται τώρα να στηρίξει την έκδοση ευρω-ομολόγου;
Η εναντίωση των Τρισέ - Γιούνκερ στη γαλλογερμανική φόρμουλα για το
μόνιμο μηχανισμό έχει βαρύνουσα σημασία καθώς προσφέρει στο Παρίσι
ζωτικό περιθώριο ελιγμών: Μπορεί η Γαλλία να κινήθηκε ώστε να αποφύγει
μία μετωπική σύγκρουση με τη Γερμανία που θα ήταν απαγορευτικού κόστους,
η ίδια διαπίστωση, όμως, ισχύει και για την άλλη πλευρά, με την Μέρκελ
και τον Σόιμπλε να έχουν παραδεχθεί δημόσια ότι τίποτε δεν μπορεί να
προχωρήσει χωρίς γαλλογερμανική συναίνεση.
Η δημοσιονομική ασφυξία του νότου της Ευρωζώνης, η εξώθηση των χωρών
του σε περιθωριοποίηση και σε αποχώρηση από την Ευρωζώνη μπορεί να είναι
στην ατζέντα της γερμανικής Ευρώπης που προωθεί το Βερολίνο, αποτελεί,
όμως, ταυτόχρονα θανάσιμη απειλή για τη Γαλλία: Δεν θα βρίσκεται μόνον
απέναντι στη Γερμανία αλλά και στην Ολλανδία, την Αυστρία, τη Φινλανδία
και την εκτός ΟΝΕ Σουηδία, μία ομάδα χωρών που στηρίζει την πιο σκληρή
μεταχείριση των δημοσιονομικά προβληματικών χωρών, με την Κεντρική και
Ανατολική Ευρώπη, με εξαίρεση επί του παρόντος τη δύστροπη Πολωνία, να
αποτελούν μια ζώνη αποκλειστικής επιρροής του Βερολίνου.
Η κοινή λογική υπαγορεύει ότι την απειλή ελεγχόμενης χρεοκοπίας
πρέπει να την εξισορροπεί ως ανταμοιβή για την συμμόρφωση προς τη
δημοσιονομική εξυγίανση η δυνατότητα δανεισμού μέσω ευρω-ομολόγων, με τη
μεθόδευση της προσφυγής σε αυτή τη λύση θεωρητικά να χωράει τόσο τις
ανησυχίες των Μέρκελ - Σόιμπλε όσο και των Τρισέ - Γιούνκερ.
Από μόνη της η «ελεγχόμενη χρεοκοπία» ακόμη και ως πρόταση υπό
διαπραγμάτευση οδηγεί σε ασφυξία δανεισμού μία ευρύτατη ομάδα χωρών, ενώ
το ευρω-ομόλογο προβάλλει πλέον ως η αναπόφευκτη εξισορρόπηση.
Η στάση του Βερολίνου στην πρόταση Γιούνκερ -που επανέρχεται στην
αρχική πρόταση που είχε διατυπώσει ο Ρομπέι την άνοιξη- θα είναι
αποκαλυπτική για τις πραγματικές επιδιώξεις της κυβέρνησης Μέρκελ.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 10/11/2010)