Η εντύπωση που προκάλεσαν οι αποκαλύψεις του
WikiLeaks αυτή την εβδομάδα
δεν θα έπρεπε να μας προκαλούν έκπληξη, καθώς σε μια εποχή που τα προσωπικά μας
δεδομένα αποτελούν φτερό στον άνεμο, δεν μπορεί παρά να ισχύει το ίδιο και για
τα κρατικά απόρρητα. Ιδίως από τη στιγμή που χαρακτηρίζονται έτσι τόσα πολλά
στρατιωτικά και πολιτικά έγγραφα. Αυτό που θα έπρεπε όμως να μας απασχολεί
είναι η στάση που πρέπει να κρατήσουμε απέναντι στο φαινόμενο του
WikiLeaks. Τίθεται λοιπόν το
ερώτημα «τι είναι θεμιτό, τι είναι ηθικό και τι είναι νόμιμο» στο νέο, γενναίο
κόσμο της πλήρους διασύνδεσης.
Ο ίδιος ο κ. Ασάνζ έχει τονίσει επανειλημμένα ότι σκοπός του
είναι η αποκάλυψη των πιο «βρόμικών» μυστικών, ιδίως των μεγάλων δυνάμεων, ώστε
να πληροφορηθεί ο κόσμος για τις ακριβείς πράξεις της πολιτικής του ηγεσίας. Η
απάντηση που δίνουν οι διπλωματικοί και πολιτικοί κύκλοι στις ΗΠΑ και την
Ευρώπη είναι ότι η αποκάλυψη των μυστικών αυτών αφενός στοιχίζει ζωές πρακτόρων
και πληροφοριοδοτών και αφετέρου ζημιώνει την διπλωματία, η οποία έχει ως σκοπό
τη γεφύρωση των κρατικών διαφορών.
Και οι δύο αυτές αιτιάσεις όμως είναι υποκριτικές. Στην
πρώτη περίπτωση, γιατί θα έπρεπε να ενδιαφέρει τον κ. Ασάνζ η ζωή των
αμερικανών πρακτόρων και των πηγών τους, από τη στιγμή που σκοπός του είναι η
δημοσίευση του βαθύτερου στόχου που επιδιώκουν στην εκάστοτε περιοχή; Με άλλα
λόγια, ο κάθε κ. Ασάνζ δεν βρίσκεται «στην ίδια πλευρά του λόφου» με τις
υπηρεσίες ασφαλείας των ΗΠΑ, ούτε είναι Αμερικανός πολίτης. Άρα ηθικές
εκκλήσεις αυτού του είδους στερούνται σοβαρότητας.
Όσον αφορά τη διπλωματία, οι αποκαλύψεις που έγιναν μπορεί
να ήταν ηχηρές, αλλά σε τελική ανάλυση καθόλου ουσιαστικές. Άσχετα με αυτό
πάντως, το να ισχυρίζεται η Ουάσιγκτον ότι η διπλωματία είναι θεμέλιο της
ειρήνης είναι τουλάχιστον ψευδές, μετά από μια οκταετία εξωτερικής πολιτικής
της κυβέρνησης Μπους.
Το συμπέρασμα που βγαίνει από την υπόθεση
WikiLeaks είναι ότι πράγματι ζούμε σε
έναν κόσμο περισσότερο αποκεντρωμένο από ποτέ. Η μόνη υπερδύναμη του πλανήτη
φθίνει με γοργούς ρυθμούς και παράλληλα αναπτύσσονται πόλοι ισχύος οι οποίοι
εκπλήσσουν τους παραδοσιακούς θεωρητικούς της
realpolitik. Από μόνο του το
WikiLeaks
δεν
αποτελεί καμία σοβαρή απειλή για τις κυβερνήσεις των μεγάλων δυνάμεων, αλλά δεν
αποκλείεται στο άμεσο μέλλον να γίνουμε μάρτυρες της ανόδου νέων αντίστοιχων
προσπαθειών. Η δράση η δική τους σε συνδυασμό με τον κυβερνοπόλεμο (κυβερνητικό
και μη) αποτελεί ένα νέο πεδίο μάχης, στο οποίο οι κυβερνήσεις πρέπει να μάθουν
να μάχονται.
Η ελληνική πολιτική ηγεσία τι άποψη έχει άραγε για όλα αυτά;