Κάτι
σάπιο πρέπει να υπάρχει στο Βασίλειο της Δανιμαρκίας. Όταν οι εταιρίες
πετρελαιοειδών τάσσονται υπέρ της πάταξης του λαθρεμπορίου, από το οποίο το
επίσημο κράτος χάνει ετησίως έσοδα που φθάνουν ως και τα 500 εκατ. ευρώ, όταν
και το συνδικαλιστικό όργανο των πρατηριούχων βγαίνει και με επίσημη ανακοίνωση
του λέει ότι η χρήση παράνομων μηχανισμών στις αντλίες έχουν λάβει ανησυχητικές
διαστάσεις τους τελευταίους μήνες, ποια συμφέροντα τελικά αντιδρούν και δεν
εφαρμόζονται αυστηροί ελεγκτικοί μηχανισμοί και εξοντωτικές ποινές στους
παρανομούντες, για να παταχθούν οριστικά και αμετάκλητα αυτά τα φαινόμενα;
Οι
πρατηριούχοι, δια της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας τους (ΠΟΠΕΚ), το λένε ξεκάθαρα.
Το «βαθύ κράτος», όρα επίορκοι δημόσιοι υπάλληλοι, είναι αυτό που δεν επιτρέπει
να χτυπηθεί το πρόβλημα στη ρίζα του. Και τι συμβαίνει τελικά; Να αφήνονται να
αλωνίζουν κυριολεκτικά πρατηριούχοι, οι οποίοι δίνουν πολύ φθηνές τιμές, ως
κράχτη για την πραγματοποίηση υψηλών όγκων, οι οποίες, όμως, φθηνές τιμές δεν
δικαιολογούνται με τίποτε, συγκριτικά με τις τιμές των διυλιστηρίων, που είναι
συγκεκριμένες και ανακοινώνονται δημόσια, ούτε με την τιμολόγηση των
βυτιοφόρων, που είναι επίσης αγορανομικά προσδιορισμένη. Πώς γίνεται,
αναρωτιέται η ΠΟΠΕΚ, οι τιμές στα καύσιμα σε ορισμένα πρατήρια να είναι μόλις
1-2 λεπτά ακριβότερες από αυτές των διυλιστηρίων; Πώς γίνεται να «βγαίνει» έτσι
το πρατήριο και να καλύπτει τα λειτουργικά του έξοδα με ελάχιστα περιθώρια
κέρδους;
Άρα,
κάτι άλλο συμβαίνει, καταγγέλλει η Ομοσπονδία. Σύμφωνα με τις ενδείξεις της,
γιατί αν υπήρχαν αποδείξεις θα προχωρούσε και σε συγκεκριμένες καταγγελίες,
όπως επισημαίνει, υπάρχουν πρατήρια που έχουν εγκαταστήσει ασύρματα συστήματα
στις αντλίες, τα οποία καταλήγουν στο να κλέβουν τους καταναλωτές, οι οποίοι
παίρνουν τελικά λιγότερα καύσιμα από αυτά που πληρώνουν. Το ποσοστό αυτό
μάλιστα των παρανομούντων πρατηρίων, σύμφωνα με την ΠΟΠΕΚ, υπολογίζεται αυτή τη
στιγμή ως και στο 20% του συνόλου της αγοράς. Ένα ποσοστό πολύ μεγάλο για να
περάσει απαρατήρητο.
Το
αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός στην αγορά καυσίμων,
που πλήττει τα υγιή πρατήρια, ο καταναλωτής να χάνει και το κράτος να έχει
απώλειες φόρων.
Αυτή
τη στιγμή, λόγω της οικονομικής κρίσης τα πρατήρια που πουλούν πολύ φθηνότερα
καταλήγουν ακόμη και να διαφημίζονται από το ίδιο το κράτος. Έχει ελέγξει άραγε
πώς μπορεί ένα πρατήριο να δίνει τέτοιες τιμές; Το κάνει γιατί πράγματι
ενδιαφέρεται να συμβάλει στη μείωση των οικονομικών βαρών του καταναλωτή ή
γιατί προσπορίζει κέρδη από παραβατικές συμπεριφορές; Συν τοις άλλοις, λέει η
ΠΟΠΕΚ, η τακτική αυτή του κράτους να διαφημίζει τους «φθηνούς» πρατηριούχους,
επί της ουσίας καταλήγει να παρακινεί και τους υπόλοιπους να παρανομήσουν,
προκειμένου να επιβιώσουν.
Οι
καταναλωτές εμφανίζονται ανίσχυροι μπροστά σε αυτήν την κατάσταση. Θεωρείται
αντικειμενικά αδύνατο να διαπιστώσουν τις ελλειμματικές παραδόσεις, που πάνε
πακέτο με τη νοθεία, οπότε πέφτουν θύματα των επιτηδείων.
Τι
μπορεί να κάνει το κράτος. Πρώτα-πρώτα, να επισπεύσει την εφαρμογή σε όλα τα
πρατήρια του συστήματος εισροών-εκροών, κάτι το οποίο θέλουν και οι εταιρίες
εμπορίας και τα επίσημα συνδικαλιστικά όργανα τόσο των τελευταίων όσο και των
πρατηριούχων. Δεύτερον, να εφαρμοσθούν πολύ αυστηρές ποινές στους πρατηριούχους
που παρανομούν, οι οποίες να φθάσουν ακόμη και στο κλείσιμο πρατηρίων, κάτι το
οποίο δεν γίνεται σήμερα. Και τρίτον, να ελεγχθούν οι τελωνειακές υπηρεσίες που
εμπλέκονται στη διακίνηση καυσίμων, γιατί υπάρχουν υπόνοιες ότι εκεί γίνεται το
μεγάλο «φαγοπότι».
Μπορεί
όσοι πουλάνε φθηνά σήμερα να μην είναι λαμόγια, αλλά όλα τα λαμόγια πουλάνε
φθηνά, έλεγε χαρακτηριστικά παράγοντας της αγοράς. Κι αυτό πρέπει επιτέλους να
κοπεί από τη ρίζα του. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για άλλη καθυστέρηση, όταν
μάλιστα το ζητά η ίδια η αγορά. Η διατήρηση και η ανοχή σε τέτοια φαινόμενα
είναι αποκλειστικά έργο της ίδιας της πολιτείας. Όταν τα υποθάλπει επί της
ουσίας είναι σαφές ότι δημιουργεί ερωτηματικά όχι μόνον για τις ικανότητες της,
αλλά για τη δική της μεγάλη ευθύνη και εν τέλει συμμετοχή.