Περιέργως, το καθεστώς του προέδρου Μουμπάρακ (Mubarak)
επιδεικνύει αυτοπεποίθηση. Κι όμως, στο εσωτερικό της Αιγύπτου μελετώνται κατά
πάσα πιθανότητα πολλά σενάρια για μια πιθανή επανάληψη της λαϊκής
εξέγερσης της Τυνησίας. Είναι δε πιθανό ο Μουμπάρακ να μην μπορέσει να
αντισταθεί στην πίεση των πολλών και χρονιζόντων λαϊκών αιτημάτων.
Από τα πλέον ακανθώδη ζητήματα είναι η παράταση της «καταστάσεως
έκτακτης ανάγκης» που παρατάθηκε τον περασμένο Μάιο για άλλα δύο χρόνια,
ενώ βρίσκεται διαρκώς εν ισχύ από τότε που δολοφονήθηκε
ο πρόεδρος Ανουάρ
Ελ-Σαντάτ (Anwar el-Sadat), το 1981. Η κυβέρνηση υποσχέθηκε πολλές φορές
που θα την καταργήσει, χωρίς να τηρήσει το λόγο της.
Χάρη στην «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» η κυβέρνηση μπορεί να
προχωρά σε συλλήψεις ατόμων χωρίς την απαγγελία κατηγοριών εναντίον τους, να
προφυλακίζει επ' αόριστον τον οποιονδήποτε, να περιορίζει την ελευθερία της
έκφρασης και της συνάθροισης και να διατηρεί ένα ειδικό δικαστήριο εθνικής
ασφαλείας.
Όσο παρατείνεται η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης», οι
αιγυπτιακές αρχές μπορούν να δικάζουν πολίτες σε έκτακτα δικαστήρια και
στρατοδικεία, στα οποία δεν τηρούνται ούτε καν οι στοιχειώδεις προδιαγραφές
απονομής της δικαιοσύνης. Αν και η κυβέρνηση δε δίνει στοιχεία για τον αριθμό
όσων κρατούνται στη βάση αυτών των διατάξεων, οι οργανώσεις ανθρωπίνων
δικαιωμάτων της χώρας εκτιμούν πως σήμερα στην Αίγυπτο κρατούνται χωρίς να τους
έχουν απαγγελθεί κατηγορίες περί τις 5-10,000 άτομα.
«Το καθεστώς σέβεται μόνο τα ανθρώπινα δικαιώματα όσων δεν
στρέφονται κατά του καθεστώτος», δήλωσε ο Μπαχεΐ Ελ-Ντιν
Χασάν (Bahey el-din Hassan), διευθυντής του «ινστιτούτου μελέτης ανθρωπίνων δικαιωμάτων
του Καΐρου».
Έμπλεη αυτοπεποίθησης, η απομονωμένη αιγυπτιακή δικτατορία
απαξιώνει κάθε ιδέα πως είναι δυνατό να υπάρξει «ντόμινο» εκδημοκρατισμού στην
περιοχή. Σε μια ωμή επίδειξη ισχύος, πολλές μονάδες των ειδικών αστυνομικών
δυνάμεων αναπτύχθηκαν έξω από την πρεσβεία της Τυνησίας στο Κάιρο, όπου
διοργανώθηκαν διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος της Τύνιδας, αν και τελικά οι
αστυνομικοί ήταν πενταπλάσιοι από τους διαδηλωτές.
Οι φιλελεύθεροι ακτιβιστές της Αιγύπτου αναζητούν τον
κατάλληλο χρόνο να εξαπολύσουν αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις. Η ημερομηνία
της 25ης Ιανουαρίου επελέγη διότι το καθεστώς τιμά την ημέρα εκείνη την
«εθνική ημέρα των αστυνομικών δυνάμεων».
Η αστυνομία και οι δυνάμεις ασφαλείας ασκούν συχνά
βασανιστήρια εις βάρος όσων κρατούνται στις φυλακές και τα αστυνομικά τμήματα.
Εντωμεταξύ, παρά τους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης που
φθάνουν το 6% ετησίως, πολλοί Αιγύπτιοι παραπονούνται πως από την ανάπτυξη δεν
ωφελήθηκαν οι καθημερινοί Αιγύπτιοι. Το 2008 και 2009 υπολογίστηκε πως γύρω στα
16-16.5 εκατομμύρια Αιγύπτιοι διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας.
Όπως πολλές χώρες στην περιοχή, η Αίγυπτος είναι μια
«διχασμένη κοινωνία» όπου ως επί το πλείστον ο πλούτος βρίσκεται στα χέρια
λίγων, ενώ η πλειοψηφία του πληθυσμού δεν είναι εις θέση να ικανοποιήσει ούτε
καν τις βασικές της βιοτικές ανάγκες.
Αντιδρώντας στη γενική νευρικότητα, το αιγυπτιακό
χρηματιστήριο και η αιγυπτιακή
λίρα έχασαν μέρος της αξίας τους, καθώς οι επενδυτές φοβούνται την
επανάληψη των γεγονότων της Τυνησίας στην Αίγυπτο, όσο και αν κάτι τέτοιο
αποκλειόταν από τους ιθύνοντες της Αιγύπτου.
«Είναι σκέτη ανοησία να λέγεται πως όσα συνέβησαν στην
Τυνησία θα επεκταθούν και αλλού. Κάθε κοινωνία έχει τις δικές της ιδιαίτερες
συνθήκες... Αν οι Τυνήσιοι επέλεξαν αυτόν το δρόμο, κακό του κεφαλιού τους», δήλωσε
σχετικά ο Αιγύπτιος υπουργός εξωτερικών Αχμέντ Αμπούλ Γέιτ (Ahmed
Aboul Gheit) κατά τη διάρκεια της δεύτερης
παναραβικής οικονομικής συνόδου κορυφής στο Σαρμ Ελ-Σαΐχ.
Αλλά οι επικριτές της αιγυπτιακής κυβέρνησης δεν μοιράζονται
την πεποίθηση της κυβέρνησής τους πως το κλίμα της Αιγύπτου δε «σηκώνει» το
φρούτο της τυνησιακής εξέγερσης. «Μετά
την λαϊκή εξέγερση στην Τυνησία, η καθεστωτική αλλαγή στην Αίγυπτο είναι
αναπόφευκτη», δήλωσε πρόσφατα στην Αυστρία ο Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι
(Mohamed ElBaradei).
Ο Ελ Μπαραντέι δήλωσε επίσης πως εναποθέτει τις ελπίδες του
στο 60% των Αιγυπτίων που είναι κάτω των 30 ετών, που έχουν χάσει τις ελπίδες
τους πως το καθεστώς μπορεί να τους δώσει ένα καλύτερο μέλλον, αλλά και η
πολιτική τους δραστηριοποίηση είναι ανυστερόβουλη.
Είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς πώς θα εξελιχθεί η
κατάσταση στην Αίγυπτο. Αλλά αν οι λαϊκές απαιτήσεις στην Αίγυπτο καταφέρουν να
ακουστούν καθαρότερα, πολλοί Αιγύπτιοι θα βρεθούν να επαναλαμβάνουν τα λόγια
του Τυνήσιου ποιητή Αμπού
Αλ-Κασέμ Αλ-Σαμπί (Abu Al-Qassem Al-Shabi): «όταν ο λαός αποφασίσει να
ζήσει, η μοίρα δεν μπορεί παρά να τον υπακούσει»...
(Ο César Chelala είναι ένας από τους σημαντικότερους παγκοσμίως ειδήμονες
σε ζητήματα πολιτικών υγείας στον αναπτυσσόμενο κόσμο)
(από www.ppol.gr)