«Στη Γαλλία δεν έχουμε πετρέλαιο αλλά έχουμε ιδέες», ήταν η γνωστή
χιουμοριστική προσέγγιση του προβλήματος της ενεργειακής ασφάλειας και
επάρκειας στο Παρίσι στη δεκαετία του '70.
Σήμερα παραφράζοντας το γαλλικό ευφυολόγημα θα μπορούσαμε να πούμε ότι
για τους αγωγούς φυσικού αερίου και πετρελαίου που σχεδιάσθηκαν για να
προωθήσουν την ρήξη ανάμεσα στη Ρωσία και στις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ στον
Καύκασο και την Κεντρική Ασία μπορεί να μην υπάρχει επαρκής ποσότητα
πρώτης ύλης για να τους καταστήσει οικονομικά βιώσιμους, αλλά υπάρχει
«πολιτική βούληση».
'Η, μάλλον, καλύτερα η «πολιτική βούληση» που υπήρχε μέχρι τώρα στο
πλαίσιο μιας στείρας αντιπαράθεσης Ουάσιγκτον-Μόσχας καταρρέει με πάταγο
και αφήνει ορφανό και εκτεθειμένο το λόμπι υποστήριξης του Αγωγού
Φυσικού Αερίου Nabucco που με υποτιθέμενες διασφαλισμένες πηγές στον
Καύκασο και την Κεντρική Ασία υποτίθεται ότι θα ανταγωνιζόταν σε μια
παράλληλη διαδρομή στα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη των ρωσικών
συμφερόντων Αγωγό Southstream.
Το πρώτο μήνυμα ήλθε πριν από περίπου δέκα μέρες από τη Ρώμη, όταν ο
πρέσβης των ΗΠΑ στην Ιταλία σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Στάμπα
πρότεινε τη συγχώνευση των Nabucco και Southstream.
Το δεύτερο μήνυμα ήλθε προχθές από τη Βιέννη από την ετήσια Ευρωπαϊκή
Διάσκεψη για το Φυσικό Αέριο όταν ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της
Γερμανίας, Γιόσκα Φίσερ, που εκπροσωπεί την εταιρεία RWE που μετέχει
στην κοινοπραξία του Nabucco πρότεινε τη συγχώνευσή του με τον Αγωγό
Ελλάδας - Ιταλίας -Τουρκίας ITGI, αλλά και με το σχεδιαζόμενο να
διασχίσει υποθαλάσσια την Αδριατική, αγωγό ΤΑΡ.
Είναι κάτι παραπάνω από φανερό ότι ο Nabucco κατέρρευσε στο επίπεδο του
σχεδιασμού σε αντίθεση με τον πετρελαιαγωγό Τσεϊχάν-Μπακού που είχε
σχεδιασθεί για να παρακάμψει τα δίκτυα της Ρωσίας και σήμερα λειτουργεί
στο 25% της επάρκειάς του.
Αν στα παραπάνω προσθέσουμε τη σταθερή αλλά σταδιακή προσέγγιση
ΗΠΑ-Ρωσίας, τη θεαματική βελτίωση των σχέσεων Μόσχας-Κιέβου, η Μόσχα
προβάλλει ως κυρίαρχος του παιχνιδιού από την μια μεριά, αλλά και
ταυτόχρονα αισθητά λιγότερο εξαρτημένη από την ανάγκη παράκαμψης της
Ουκρανίας από Βορρά και Νότο. Η ανάγκη να μην υπάρχει μονομερής εξάρτηση
από τον αγωγό φυσικού αερίου Northstream που συνδέει την Ρωσία με τη
Γερμανία είναι σήμερα μαζί με την κατοχύρωση κάποιας επιρροής στα
Βαλκάνια οι λόγοι που κρατούν ζωντανό το ενδιαφέρον της Μόσχας για τον
Southstream.
Αργά, αλλά σταθερά, διαμορφώνεται μια δυναμική ευνοϊκή για τα ζωτικά
συμφέροντα της Αθήνας: Η μεταφορά ενέργειας από τη Ρωσία και την πρώην
ΕΣΣΔ μέσω Βαλκανίων στην Κεντρική και τη Δυτική Ευρώπη μέσω δικτύων
ρωσικών συμφερόντων δεν έχει πλέον άξια λόγου αντίπαλα σχέδια, που είχαν
μέχρι τώρα ως αποτέλεσμα η ελληνορωσική ενεργειακή συνεργασία να
προκαλεί δυσαρέσκεια στην Ουάσιγκτον.
Η όλη σύλληψη της κατασκευής αγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου που
θα προωθούσαν την ενεργειακή παραγωγή της Κεντρικής Ασίας και του
Καυκάσου στη διεθνή αγορά με παράκαμψη της Ρωσίας ήταν μια πτυχή της
συνολικής αμερικανικής στρατηγικής για πλήρη αποξένωση της Μόσχας από
τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες. Μια στρατηγική που συνετρίβη στη
Γεωργία τον Αύγουστο του 2008 και που εγκαταλείφθηκε οριστικά μετά την
είσοδο του Ομπάμα στο Λευκό Οίκο.
Ευνοείται η Αθήνα
Αργά, αλλά σταθερά, διαμορφώνεται μια δυναμική ευνοϊκή για τα ζωτικά
συμφέροντα της Αθήνας: Η μεταφορά ενέργειας από τη Ρωσία και την πρώην
ΕΣΣΔ μέσω Βαλκανίων στην Κεντρική και τη Δυτική Ευρώπη μέσω δικτύων
ρωσικών συμφερόντων δεν έχει πλέον άξια λόγου αντίπαλα σχέδια, που είχαν
μέχρι τώρα ως αποτέλεσμα η ελληνορωσική ενεργειακή συνεργασία να
προκαλεί δυσαρέσκεια στην Ουάσιγκτον
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 28/01/2011)