Οι
απαιτούμενες αλλαγές στην αγορά ενέργειας δεν είναι πλέον εσωτερικό ζήτημα,
συνυφασμένο με τις υποχρεώσεις μας έναντι του Μνημονίου. Βεβαίως, υφίσταται
πίεση από την πλευρά της τρόικας, να «τρέξει» με γοργούς ρυθμούς το άνοιγμα της
αγοράς, υπό το φως των προθεσμιών που έχουν τεθεί και είναι απαραβίαστες,
ωστόσο, το μήνυμα που έρχεται από την απόφαση του Συμβουλίου Κορυφής, της
προηγούμενης εβδομάδας είναι σαφές. Το 2014 θα πρέπει να υπάρχει και να
λειτουργεί ενιαία αγορά ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση με ό,τι αυτό σημαίνει
για τα καθ’ ημάς. Μία αγορά, στην οποία δεν θα επιτρέπεται σε κανένα κράτος να
είναι απομονωμένο, αλλά θα δίνει τη δυνατότητα διασύνδεσης και ενιαίας
λειτουργίας των δικτύων. Με απλά λόγια, σε κανένα κράτος-μέλος δεν θα μπορεί η
αγορά ενέργειας να λειτουργεί κατά βούληση και ανάλογα με τα κατά τόπους
συμφέροντα. Οι κανόνες θα είναι κοινοί για όλους, ώστε να διασφαλισθεί η
διασύνδεση των δικτύων φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού.
Με
αυτήν την απτή πραγματικότητα είμαστε πλέον αντιμέτωποι. Απλώς, η πίεση της
τρόικας θα επιταχύνει την όλη διαδικασία μετασχηματισμού, είτε μας αρέσει, είτε
όχι. Και από χθες νοιώθουμε για άλλη μία φορά την ανάσα της, ενώ κρίσιμες
ημερομηνίες βρίσκονται μπροστά μας.
Την
ερχόμενη Παρασκευή, 11 του μηνός, ολοκληρώνεται η διαβούλευση της Κομισιόν για
τα
swaps ενέργειας. Είναι γνωστό πλέον από τις απόψεις που έχουν δημοσιοποιήσει
παίκτες της αγοράς, ότι το προτεινόμενο μοντέλο δεν είναι το προσδοκώμενο. Το
αρμόδιο υπουργείο φαίνεται να έχει λάβει αυτά τα μηνύματα, καθώς διαρρέει ότι
είναι έτοιμο να συζητήσει τροποποιήσεις, προκειμένου να αποφευχθεί η επιβολή
της πώλησης λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ. Συνεπώς, απομένει να δούμε πώς θα
διαμορφωθεί η πρόταση αυτή, ώστε και ελκυστική να είναι για τους
ενδιαφερόμενους ξένους (ίσως, και Έλληνες) παραγωγούς, και να συμβάλει
αποφασιστικά στην πρόσβαση ιδιωτών στη λιγνιτική παραγωγή. Η Κομισιόν παραμένει
άγρυπνος φρουρός για τυχόν «παραστρατήματα».
Η
επόμενη κρίσιμη ημερομηνία είναι στα τέλη Μαρτίου, οπόταν υποχρεούται το
αρμόδιο υπουργείο να φέρει στη Βουλή νομοσχέδιο για την εναρμόνιση μας με το
τρίτο ενεργειακό πακέτο, τη λειτουργία του μοντέλου του ΙΤΟ, και τη διασφάλιση
ότι η αγορά θα λειτουργεί χωρίς υπόγειες διαδρομές για τη διαμόρφωση της
Οριακής Τιμής του Συστήματος. Και στο θέμα αυτό η Κομισιόν, ως φύλακας, έχει
γνώση για τη συμμόρφωση μας στο γράμμα του πακέτου.
Μαζί
με αυτά τα ζητήματα, που θεωρούνται κομβικά για την αγορά, φαίνεται ότι
ρυθμίζονται και άλλα, όχι ήσσονος σημασίας. Όπως για παράδειγμα, η ανεξαρτησία
της ΡΑΕ, για την οποία ήδη έχει σταλεί προς την Κομισιόν από το ΥΠΕΚΑ σχέδιο,
ενώ προετοιμάζονται νέες, αυστηρότερες, ρυθμίσεις για τη λειτουργία εταιριών
που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν άδειες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς
και Κώδικας Προμήθειας, που ενδιαφέρει άμεσα τους καταναλωτές τόσο του
ηλεκτρισμού, όσο και του φυσικού αερίου. Τελευταία, αλλά όχι μικρότερης
σημασίας, είναι και η πολιτική απόφαση για την τύχη της ΔΕΠΑ και το διαχωρισμό
του ΔΕΣΦΑ, στην προοπτική ιδιωτικοποίησης της πρώτης.
Όσα,
λοιπόν, δεν θελήσαμε να αλλάξουμε σταδιακά, χωρίς κλυδωνισμούς στην αγορά,
υποχρεωνόμαστε να τα κάνουμε κυριολεκτικά εν μία νυκτί, υπό το βαρύ πέλεκυ της
τρόικας. Και θα τα κάνουμε αδιαμαρτύρητα. Όλα τα άλλα, περί αντιδράσεων και
απειλών συνδικαλιστών και δημόσιων
καρεκλοκένταυρων έχουν σημασία μόνον για εσωτερική κατανάλωση. Και εκεί
εξαντλούνται.