Ας εξετάσουμε δύο παραδείγματα κρατών που
παράγουν μεγάλες ποσότητες πετρελαίου. Από τη μια έχουμε το καλύτερο δυνατό
παράδειγμα, αυτό της Νορβηγίας, η οποία εδώ και χρόνια έχει προχωρήσει στην
εκμετάλλευση των δικών της κοιτασμάτων, με σημαντικά οικονομικά ανταλλάγματα,
ενώ η κρατική
Statoil αποτελεί και έναν σημαντικό διεθνή παίκτη με παρουσία σε πολλές
πλούσιες ενεργειακά περιοχές, όπως η Κασπία. Από την άλλη, έχουμε την πολύπαθη
Νιγηρία: Αυτόν τον μήνα δημοσιεύτηκε μια απίστευτη ιστορία σχετικά με την
παραγωγή πετρελαίου στη φτωχή αυτή χώρα της Αφρικής. Το κρατικό ταμείο που
διαχειρίζεται τα έσοδα από την εκμετάλλευση διέθετε το 2008 το υψηλότατο ποσό
των 30 δις δολαρίων. Τον Ιανουάριο του 2011 όμως διαθέτει μόλις 300 εκατ.
δολάρια και κανείς δεν ξέρει που ακριβώς χάθηκαν τα χρήματα αυτά!
Τα δύο αυτά παραδείγματα θα πρέπει να
αποτελέσουν οδηγό και για τη δική μας περίπτωση, παρόλο που οι συνθήκες στην
Ελλάδα είναι διαφορετικές και οι προκλήσεις άλλου είδους. Ο λόγος είναι ότι η
Νορβηγία και η Νιγηρία αποδεικνύουν πως η παρουσία πετρελαίου από μόνη της δεν
αρκεί για να ωθήσει την εθνική οικονομία. Το οργανωτικό και ρυθμιστικό πλαίσιο,
η τεχνογνωσία, οι σωστές πολιτικές επιλογές και ο ορθολογισμός είναι οι
καθοριστικοί παράγοντες για το συγκεκριμένο εγχείρημα, καθώς και η συνέπεια της
πολιτικής σε βάθος χρόνου. Και σε αυτό το τελευταίο σημείο η χώρα μας φαίνεται
πως πάσχει, αν κρίνουμε από ότι συμβαίνει σε σχεδόν όλους τους τομείς.
Οι έρευνες, η εξερεύνηση και τελικά η παραγωγή
πετρελαίου είναι τα επιμέρους κομμάτια μιας μακράς πορείας, όπως επισήμαναν
άλλωστε και οι ειδικοί του χώρου στην ημερίδα του ΙΕΝΕ για το πετρέλαιο που
πραγματοποιήθηκε αυτή την εβδομάδα (8/2). Για το λόγο αυτό, η όποια αυριανή
κυβέρνηση και οι όποιοι αυριανοί αρμόδιοι υπουργοί θα πρέπει πάσει θυσία να
συνεχίσουν και να εντείνουν τις προσπάθειες που ξεκινούν στις μέρες μας.
Το γεγονός ότι τα όποια κοιτάσματα θα αρχίσουν
να παράγουν πετρέλαιο μετά από την πάροδο μιας δεκαετίας δεν πρέπει να μας
καταβάλλει. Αντιθέτως, αν κοιτάξει κανείς την ανοδική τάση που επικρατεί στις
τιμές του πετρελαίου διεθνώς, αλλά και την διαρκώς μειωμένη παραγωγή αρκετών
μεγάλων εξαγωγέων του πλανήτη, είναι στο συμφέρον της Ελλάδας να παράγει
πετρέλαιο αργότερα, παρά νωρίτερα.