Προβλέπει ακόμη και κρατικοποιήσεις επιχειρήσεων
Πολλή συζήτησις γίνεται γιά την πρόταση της κ. Μέρκελ περί
θεσπίσεως συνταγματικού φραγμού στα δημόσια ελλείμματα, στα πλαίσια του
Συμφώνου Ανταγωνιστικότητος. Δηλαδή να υπαχθή στα εθνικά συντάγματα των κρατών-μελών
της Ευρωζώνης διάταξις που θα καθορίζη ότι το έλλειμμα του Προϋπολογισμού δεν
θα υπερβαίνη το 3% του ΑΕΠ. Στην χώρα μας η κυρίαρχη άποψις φαίνεται ότι είναι
αρνητική. Η μεν αξιωματική Αντιπολίτευσις έχει ταχθή ευθέως κατά της θεσπίσεως
τέτοιας ρήτρας, η δε Κυβέρνησις, διά στόματος του Πρωθυπουργού, απορρίπτει την
επιβολή «ενιαίου κοστουμιού» οικονομικής πολιτικής στις διαφορετικές οικονομίες
της Ευρωζώνης.
Κραυγαλέα παράλειψις
Όμως αυτό που θα έπρεπε να μας προβληματίζη είναι κατά πόσον
το ισχύον Σύνταγμά μας ευνοεί την οικονομική ανάπτυξη. Το αν θα προβλέπεται ή
όχι ρήτρα του 3% είναι δευτερεύον. Αυτό αποτελεί ούτως ή άλλως συμβατική
υποχρέωση της χώρας μας από της εντάξεώς της στην Ευρωζώνη, αφού το 3%
περιλαμβάνεται στα κριτήρια του Μάαστριχτ.
Το κρίσιμο είναι να προσαρμοσθή το ελληνικό Σύνταγμα στις
απαιτήσεις των καιρών, έτσι ώστε να υπάρχη το κατάλληλο πλαίσιο γιά πρόοδο της
οικονομίας και όχι οπισθοδρόμησή της. Και επ’ αυτού, έχουμε δυστυχώς μείνει
πίσω. Το Σύνταγμά μας είναι αναχρονιστικό. Σκεφθείτε ότι την ώρα που συζητείται
στην Ευρωπαϊκή Ένωση το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητος, στο Σύνταγμα της Ελλάδος
δεν αναφέρεται ούτε μία φορά η λέξις ανταγωνισμός!
Παρά το γεγονός ότι από της πρώτης ψηφίσεώς του, το 1975, το
Σύνταγμα έχει αναθεωρηθή τρείς φορές (1986, 2001, 2008), γιά τα θέματα που
αφορούν στην οικονομία τα άρθρα του παρέμειναν αμετάβλητα. Έτσι, μεταξύ αυτών
υπάρχει και ένα άρθρο σοσιαλιστικής εμπνεύσεως, το οποίο ορίζει τους όρους με
τους οποίους μπορούν να κρατικοποιηθούν ιδιωτικές επιχειρήσεις! Πρόκειται γιά
το άρθρο 106, που μεταξύ άλλων αναφέρει:
«Μπορεί να ρυθμίζονται με νόμο τα σχετικά με την εξαγορά
επιχειρήσεων ή την αναγκαστική συμμετοχή σε αυτές του Κράτους ή άλλων δημόσιων
φορέων, εφόσον οι επιχειρήσεις αυτές έχουν χαρακτήρα μονοπωλίου ή ζωτική
σημασία γιά την αξιοποίηση των πηγών του εθνικού πλούτου, ή έχουν ως κύριο
σκοπό την παροχή υπηρεσιών στο κοινωνικό σύνολο.
»Το τίμημα της εξαγοράς ή το αντάλλαγμα της αναγκαστικής
συμμετοχής του Κράτους ή άλλων δημόσιων φορέων καθορίζεται απαραιτήτως
δικαστικώς και πρέπει να είναι πλήρες, ώστε να ανταποκρίνεται στην αξία της
επιχείρησης που εξαγοράζεται ή της συμμετοχής σ’ αυτή».
Δηλαδή εν έτει 2011, όταν απανταχού της γής υπάρχει τάσις να
περιέρχονται στον ιδιωτικό τομέα οι κρατικές επιχειρήσεις, στην Ελλάδα
εξακολουθεί να υφίσταται συνταγματική διάταξις περί του αντιθέτου: Πώς θα
περιέρχονται στο κράτος οι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Και το χειρότερο, κανένας
δεν φαίνεται να απασχολείται με αυτό. Αντιδρούμε γιά την τυχόν υπαγωγή στο
Σύνταγμα ρήτρας γιά το περιορισμό των δημοσίων ελλειμμάτων, αλλά δεν μας
ενοχλεί ότι το Σύνταγμά μας προβλέπει ακόμη και την διενέργεια κρατικοποιήσεων.
Εμπεριστατωμένη μελέτη
Τον Απρίλιο 2007 είχε κυκλοφορήσει εμπεριστατωμένη μελέτη
των κ.κ. Γιάννη Μαρίνου, Θανάση Διαμαντόπουλου, Λάζαρου Εφραίμογλου, Πάνου
Καζάκου και Πλάτωνος Τήνιου, με ιδέες και προτάσεις που θα μπορούσαν να
περιληφθούν στην συνταγματική αναθεώρηση, γιά μία ανταγωνιστική οικονομία.
Τελικώς δεν έγινε τίποτε. Η συνταγματική αναθεώρησις του 2008 περιορίσθηκε στην
κατάργηση του επαγγελματικού ασυμβιβάστου των βουλευτών και σε κάποιες άλλες
επουσιώδεις διατάξεις. Έτσι χάθηκε η ευκαιρία να προσαρμοσθή το ελληνικό
Σύνταγμα στις σύγχρονες ανάγκες της οικονομίας.
Τώρα λοιπόν, εξ αφορμής των προτάσεων της κ. Μέρκελ ίσως θα
έπρεπε να ανακινηθή το θέμα της αναθεωρήσεως του Συντάγματος υπό το πρίσμα της
δημιουργίας ενός συγχρόνου πλαισίου γιά την οικονομία. Πέρα από τις ατέλειες
του Συντάγματός μας γιά ζητήματα όπως είναι το πολιτικό χρήμα, η βουλευτική
ασυλία και η ποινική ευθύνη υπουργών, το κυριώτερο μειονέκτημά του είναι οι
αναχρονιστικές διατάξεις του γιά θέματα οικονομίας. Από το 1975 μέχρι σήμερα
έχουν περάσει 36 χρόνια, κατά τα οποία επήλθαν κοσμογονικές αλλαγές στην
οικονομία. Είναι δυνατόν εμείς να μένουμε τόσο πίσω;