Τη στιγμή που ο Μπαράκ Ομπάμα κρατούσε προσεκτικά αποστάσεις από τα τεκταινόμενα στην Τεχεράνη, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζέι Κάρνεϊ δήλωνε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος είναι ενήμερος για τα σχέδια του Ιράν, που αποφάσισε δύο από τα πολεμικά πλοία του να πλεύσουν μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Ωστόσο, οι «πολεμικές» κραυγές εκ μέρους του Ισραήλ ότι θα υπάρξει «αντίδραση» αναστάτωσαν τις αγορές.
«Απόψε (χθες), δύο πολεμικά πλοία του Ιράν πρόκειται να διέλθουν από τη Διώρυγα του Σουέζ προς τη Μεσόγειο Θάλασσα και να φθάσουν στη Συρία, κάτι ότι δεν έχει συμβεί εδώ και πολλά χρόνια», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Aβιγκντορ Λίμπερμαν σε ομιλία του στην Ιερουσαλήμ, χαρακτηρίζοντας την κίνηση την πιο πρόσφατη «πρόκληση» από την Τεχεράνη. «Προς λύπην μου, η διεθνής κοινότητα δεν δείχνει ετοιμότητα για την αντιμετώπιση των επαναλαμβανόμενων ιρανικών προκλήσεων. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να κατανοήσει ότι το Ισραήλ δεν μπορεί για πάντα να αγνοεί αυτές τις προκλήσεις», τόνισε ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών. Το Ισραήλ βλέπει μια σημαντική απειλή στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και ζητεί την εξάλειψή του, αλλά η γεωγραφική απόσταση της χώρας αυτής το αποτρέπει ώς σήμερα από μια ανοιχτή σύγκρουση. Η Συρία είναι ένας από τους εχθρικούς γείτονες του Ισραήλ και σύμμαχος της Τεχεράνης.
Οι επενδυτές αντέδρασαν ακαριαία προσφεύγοντας στο ελβετικό φράγκο ως νόμισμα «ασφαλούς καταφυγίου», ενώ, παράλληλα, η τιμή του «μαύρου χρυσού» τύπου Brent εκτινάχθηκε στα 104 δολάρια το βαρέλι. Να θυμίσω ότι την Παρασκευή 11 Ιουλίου 2008, το τρελό άλμα των τιμών ώθησε το πετρέλαιο στα ιστορικά επίπεδα όλων των εποχών, στα 147,27 δολάρια το βαρέλι. Και μετά άρχισε η πτωτική πορεία, με συνέπεια οι τιμές να καταρρεύσουν τον Φεβρουάριο του 2009 κάτω από τα 34 δολάρια το βαρέλι.
Η φυγή των κεφαλαίων από το δολάριο πήρε διαστάσεις κατακόρυφης πτώσης του αμερικανικού νομίσματος έναντι του ελβετικού φράγκου. Η ευημερία εξακολουθεί να αποτελεί ουτοπία, καθώς ο κίνδυνος από τα ισχυρά νομίσματα υπονομεύει κάθε προσπάθεια σταθερής ανάκαμψης των οικονομιών. Η Ελβετία απειλεί να επανέλθει στην πολιτική των παρεμβάσεων, με στόχο να πυροδοτήσει την πτώση του εθνικού νομίσματος έναντι του δολαρίου, το οποίο ως νόμισμα «ασφαλούς καταφυγίου» προσελκύει τα διεθνή κεφάλαια. Η ελβετική κυβέρνηση, ιδιαίτερα θορυβημένη από το σκληρό της νόμισμα, επανεξετάζει την προσφιλή τακτική της υποτίμησης, προσφεύγοντας στις παρεμβάσεις και στις πρακτικές του παρελθόντος. Χθες, το δολάριο κατέρρευσε στα 0,9590 έναντι του φράγκου, δηλαδή πολύ χαμηλότερα από την κρίσιμη ισοτιμία του ενός δολαρίου προς ένα ελβετικό φράγκο.
Οταν σε περιόδους οικονομικής αναταραχής και δεινής κρίσης χρέους όλοι επενδύουν στο νόμισμά σου, δεν έχεις άλλη επιλογή παρά μόνον την ενεργή υποτίμησή του. Βεβαίως, οι Ελβετοί πράττουν ό, τι επιδιώκουν κι άλλες κεντρικές τράπεζες, οι οποίες τυπώνουν χρήμα για να ενισχύσουν την εθνική οικονομία τους, λαμβάνοντας μέτρα «ποσοτικής χαλάρωσης», όπως αποκαλείται η περιβόητη πολιτική της «quantitative easing». Δηλαδή, η πολιτική που ακολούθησαν οι κεντρικές τράπεζες των ΗΠΑ και της Βρετανίας και απειλούν να την επαναλάβουν.
H γνώμη ότι τα νομίσματα βρίσκουν ένα επίπεδο «αγοράς» είναι ελκυστική. Eντάξει... Oλα τα νομίσματα σήμερα είναι λες κι έχουν δημιουργηθεί σε «κενό αέρος» από τις Kεντρικές Tράπεζες. Tο κόστος παραγωγής είναι μηδενικό, για πρακτικούς λόγους. Eτσι, η τιμή της «αγοράς» εξαρτάται από την απόφαση των τραπεζών για το πόση ποσότητα εκτυπώνουν. Η Fed αναμένεται να εκτυπώσει ξανά αφειδώς νέο χρήμα, με συνέπεια το δολάριο να βυθίζεται στην πτώση.
Για να αντιμετωπιστεί η απειλή του αποπληθωρισμού (deflation) και η μάστιγα της ανεργίας, η Fed στο ανακοινωθέν της περασμένης εβδομάδας προανήγγειλε περισσότερο βίαιες κινήσεις χαλαρής νομισματικής πολιτικής, ώστε να τροφοδοτήσει με φρέσκο αέρα «τζάμπα χρήματος» την οικονομία.
H αμερικανική οικονομία δεν βρίσκεται πλέον στο χείλος της καταστροφής, όμως οι παρενέργειες από τη «φούσκα» της αμερικανικής στεγαστικής πίστης και το πιστωτικό κραχ δεν έχουν ακόμη πλήρως αμβλυνθεί.
(από την εφημερίδα "Καθημερινή")