Μέσα στην περιδίνηση που βρίσκεται η ελληνική οικονομία τα τελευταία
χρόνια, αλλά στη γενικότερη αβεβαιότητα που παρατηρείται στη διεθνή
οικονομία λόγω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης
χρέους που απειλεί κυρίως χώρες της Ευρωπαϊκής Eνωσης, δεν θα πρέπει να
παραβλεφθεί η αξιοσημείωτη, σε χαλεπούς καιρούς, οικονομική ενδυνάμωση
της γειτονικής Τουρκίας, η οποία ήδη συγκαταλέγεται στις 20 μεγαλύτερες
οικονομίες του πλανήτη (ομάδα του G20). Συγκεκριμένα, αποτελεί τη 16η
μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως.
Παραθέτω ορισμένα μόνο
χαρακτηριστικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν τα προαναφερθέντα. Η ετήσια
αύξηση των τουρκικών εξαγωγών τον Σεπτέμβριο του 2010 άγγιξε το 10,25%,
με βάση την Eνωση Εξαγωγέων της Aγκυρας. Στο ποσοστό αυτό συνδράμουν
σημαντικά ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας (εξαγωγές της τάξης του 1,5
δισ. δολαρίων), ο κλάδος της ένδυσης και τα προϊόντα σιδήρου και
χαλκού.
Η αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος του μέσου Τούρκου
πολίτη και η αναβάθμιση της Τουρκίας από τον διεθνή οίκο πιστοληπτικής
αξιολόγησης Moody’s Investors Service τον Οκτώβριο του 2010 αποτελούν
αδιαμφισβήτητα θετικές εξελίξεις για τη γειτονική χώρα. Συγκεκριμένα, η
Moody’s δήλωσε ότι θεωρεί «θετικές» πλέον από «σταθερές» που ήταν τις
προοπτικές των κρατικών ομολόγων της Τουρκίας (με κατάταξη Ba2), επειδή η
κατάσταση της τουρκικής οικονομίας βελτιώνεται συνεχώς. Στην αναφορά
της η Moody’s υπογράμμισε ότι «η τουρκική οικονομία εμφανίζεται
απρόσμενα σθεναρή και έχει επανέλθει στα προ της διεθνούς κρίσης
επίπεδα». Η αναφορά καταλήγει ότι θα αναθεωρηθούν προς τα πάνω στο 6,5%
του ΑΕΠ οι προβλέψεις για τον ρυθμό της τουρκικής ανάπτυξης το 2010, ενώ
για το 2011 θα κυμανθούν στο 5% περίπου. Πρέπει να αναφερθεί ότι η
Τουρκία είχε ήδη αναβαθμιστεί τον Ιανουάριο του 2010 κατά μία βαθμίδα
στην αξιολόγησή της από τη Moody’s.
Εκτός από την εγχώρια
οικονομική ανάπτυξη η Τουρκία επεκτείνεται διεθνώς, πραγματοποιώντας
συμφέρουσες για την ίδια επιχειρηματικές κινήσεις και συμφωνίες σε
πολλές χώρες.
Στον κλάδο του τουρισμού επενδύει πολύ η Τουρκία και
πρωτίστως η Ελλάδα, αφού συνιστά τη «βαριά βιομηχανία» της, καθώς και
τα υπόλοιπα μεσογειακά κράτη. Η Τουρκία όμως ολοκλήρωσε ήδη από τον
Οκτώβριο του 2010 τον τουριστικό προγραμματισμό της (business plan) για
το 2011. Μόνο στον τακτικό προϋπολογισμό δεσμεύθηκε ένα κονδύλι της
τάξης των 45 εκατομμυρίων δολαρίων με στόχο την τουριστική προβολή της
στις ξένες αγορές για το επόμενο έτος.
Στον κατασκευαστικό κλάδο,
ιδιαίτερης οικονομικής σημασίας κρίνεται το έργο της υποθαλάσσιας
σιδηροδρομικής σύνδεσης με χρήση σήραγγας μήκους περίπου ενάμισι
χιλιομέτρου της ευρωπαϊκής (Σίρκετζι) με την ασιατική (Σκούταρι) πλευρά
της Κωνσταντινούπολης στον Βόσπορο.
Στον κρίσιμο τομέα της
οικονομικής διπλωματίας η Τουρκία φροντίζει, ώστε να ενισχύεται η
παρουσία της διεθνώς.
* Οικονομολόγος, διδάκτωρ Παντείου
Πανεπιστημίου, συγγραφέας του βιβλίου «Συσσώρευση Κεφαλαίου και
Παγκοσμιοποίηση στην Τουρκία Διαχρονικά», εκδόσεις Παπαζήση, 2009. Το
άρθρο αποτελεί περίληψη εκτενέστερης ανάλυσης.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 12/03/2011)