Τα ποσοστά ανεργίας για την οικονομία μιας χώρας συνιστούν
ένα κρίσιμο βαρόμετρο. Γιατί καταδεικνύουν την ευρωστία της οικονομίας και
παράλληλα αποτελούν ανησυχητικό κοινωνικό δείκτη.
Η εκτίναξη της ανεργίας σε ποσοστό που υπερβαίνει το 15% τον
Ιανουάριο είναι ένα ηχηρό καμπανάκι. Δεν μπορεί η ελληνική οικονομία και το
δημοσιονομικό χρέος να «ανασάνουν», αν δεν υπάρξουν ταυτόχρονα αναπτυξιακά
μέτρα, πέραν των φοροεισπρακτικών και των περικοπών σε μισθούς και συντάξεις. Ο
επιχειρηματικός κόσμος το επισημαίνει σε κάθε ευκαιρία, αλλά εις μάτην.
Η κυβέρνηση, ελέω Μνημονίου, επέβαλε τα πιο εύκολα μέτρα.
«Κούρεμα» στα εισοδήματα παντοιοτρόπως. Αυτό είχε όμως ως αποτέλεσμα να
μειωθεί, εύλογα, η ιδιωτική κατανάλωση, πράγμα που είχε αλυσιδωτές αντιδράσεις.
Από τη στιγμή που δεν υπάρχει κατανάλωση, ή εν πάσει περιπτώσει, πλήττεται, δεν
υπάρχει και παραγωγή. Μία επιχείρηση, συνεπώς, που αναγκάζεται να μειώσει την
παραγωγική ικανότητα της, είναι φυσικό να μην προσλαμβάνει και να απολύει
κόσμο. Και το γαϊτανάκι θα έχει δραματική συνέπεια, όπως λένε οι οικονομικοί
αναλυτές. Η ανεργία, αν πιστέψουμε τις εκτιμήσεις της ΓΣΕΕ, θα «χτυπήσει»
κόκκινο στο σύνολο του έτους, φθάνοντας το 20%. Ήδη, είμαστε στο 15,1%.
Πώς, όμως, θα παραχθεί ΑΕΠ, πώς θα υπάρξουν έσοδα για την
αποπληρωμή του δυσβάστακτου δημόσιου χρέους; Το πιο ανησυχητικό στοιχείο είναι
ότι η ανεργία χτυπά τις νεαρές ηλικίες, τις πιο δυναμικές και παραγωγικές. Νέοι
άνθρωποι που διαθέτουν αξιοζήλευτες περγαμηνές αναζητούν εργασία και δεν
βρίσκουν. Ή αναγκάζονται να κάνουν δουλειές που δεν έχουν καμία σχέση με το
γνωστικό αντικείμενο που σπούδασαν. Η κατάσταση αυτή λειτουργεί αποθαρρυντικά
για πολλούς νέους, που αν δεν έχουν αναζητήσει ήδη την τύχη τους εκτός συνόρων,
βρίσκονται ήδη σε αυτή τη διαδικασία.
Την ίδια στιγμή ανθεί η «μαύρη» εργασία. Πολλοί είναι
εκείνοι που αναγκάζονται να δεχθούν δουλειά χωρίς ασφάλιση, προκειμένου να
διατηρηθούν εντός της αγοράς εργασίας με κάθε μέσο.
Η αγορά στενάζει κι αυτό πλέον το γνωρίζουν όλοι.
Καταστήματα κλείνουν το ένα μετά το άλλο, μπορεί κανείς να δει ενοικιαστήρια
καταστημάτων σε κάθε βήμα, επαγγελματίες αναγκάζονται να κλείσουν τα βιβλία
τους, αφού η δραστηριότητα τους είναι μηδαμινή. Έτσι, όμως, συνεχίζουν να
δουλεύουν με «μαύρα», πράγμα που σημαίνει απώλεια εσόδων για το κράτος.
Σε μια περίοδο που η ύφεση στην οδεύει προς το τέλος της, η
Ελλάδα εισέρχεται σε σκοτεινό τούνελ, όταν η ανάγκη εσόδων για την κρατική
μηχανή είναι κάτι παραπάνω από πιεστική. Πώς μπορεί, συνεπώς, να βρεθεί λύση και
να υπάρξει η πολυπόθητη ανάκαμψη;
Ο Κύπριος νομπελίστας Χριστόφορος Πισσαρίδης θεωρεί ότι η
καλύτερη λύση θα ήταν να μην κρατηθούν στη ζωή τομείς που δεν μπορούν να
ανακάμψουν, ή να κρατηθούν στις ίδιες διαστάσεις τομείς που παρουσιάζουν ύφεση.
Χρειάζεται, λέει, να βρεθούν νέοι κλάδοι εργασίας και με μετεκπαίδευση να
βοηθηθούν όσοι εργάζονταν στους παλαιούς, ώστε να δραστηριοποιηθούν στους
νέους.
Η Ελλάδα, χώρα, κυρίως, υπηρεσιών, δεν έχει και πολλά
περιθώρια να δημιουργήσει βιομηχανική βάση. Πρέπει όμως να στηρίξει την
υπάρχουσα με κάθε τρόπο, να ενθαρρύνει την ανάπτυξη νέων κλάδων, όπως, για
παράδειγμα, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, που αναδεικνύονται σε ενεργειακό
πυλώνα, μετά τις εξελίξεις στην Ιαπωνία, να διευκολύνει την προσέλκυση
επενδύσεων από το εξωτερικό, με την απλοποίηση των χρονοβόρων, σήμερα,
διαδικασιών και να υποβοηθήσει το νέο επιχειρείν σε τεχνολογίες αιχμής.
Έτσι, θα αυξηθεί η απασχόληση, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους
και κυρίως θα συγκρατηθεί το καινούριο μεταναστευτικό κύμα, που πλήττει τις πιο
ευαίσθητες ηλικίες, στερώντας από τη χώρα το πιο παραγωγικό κομμάτι της.
Τις φοροεπιδρομές τις είδαμε, τη συρρίκνωση των εισοδημάτων
μας τις νοιώθουμε, καιρός είναι η κυβέρνηση να λάβει πλέον και αναπτυξιακά
μέτρα, αν θέλει να δει πράγματι την οικονομία να μπαίνει σε τροχιά ανάπτυξης
και την κοινωνία να μην γνωρίσει βίαιους μετασχηματισμούς, με τραγικά
αποτελέσματα.