Τα ιδιόμορφα χαρακτηριστικά του συνδικαλισμού της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ,
μαζί με όλα τα προνόμια που διαθέτει, αυτά ακριβώς που φαίνεται ότι γίνεται
προσπάθεια να «κατεδαφισθούν» τώρα, μέσω
του πορίσματος Ρακιντζή, είναι γέννημα-θρέμμα της ίδιας κυβερνητικής παράταξης,
που τα ενθάρρυνε από τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Επί της ουσίας η
ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ θεωρείται ότι γιγαντώθηκε επί όλων των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, για να
φθάσει σήμερα να υπαγορεύει πολιτικές στην ίδια την παράταξη που την εξέθρεψε και
η οποία μοιάζει να θέλει «να κόψει τον ομφάλιο λώρο» με το πανίσχυρο συνδικάτο,
αδειάζοντας το ηχηρά. Η υπουργός ΠΕΚΑ Τίνα Μπιρμπίλη παρέλαβε χθες το πόρισμα
Ρακιντζή, το οποίο κρίνει ως παράνομες και εν μέρει αντισυνταγματικές τις
ενισχύσεις της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και το διαβίβασε στον εισαγγελέα Πρωτοδικών.
Ταυτόχρονα, έδωσε εντολή στη διοίκηση της ΔΕΗ να διακόψει κάθε οικονομική
ενίσχυση προς το συνδικάτο, μέχρι να διευθετηθεί το όλο θέμα.
Συνδικαλιστικά η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ «ανδρώνεται» από τη μεταπολίτευση
και μετά. Ήταν η εποχή που αναδύεται ο Δημήτρης Πιπεργιάς, ως γενικός
γραμματέας του Πανελλήνιου Συλλόγου Πτυχιούχων Σχολών ΔΕΗ (1974-1977) και
γενικός γραμματέας της Ένωσης Τεχνικών ΔΕΗ (1977-1981). Είχε ορθώσει το
ανάστημα του στον τότε διοικητή της ΔΕΗ Ραφαήλ Μωϋσή, που υπερθεμάτιζε της
ανάπτυξης πυρηνικών εργοστασίων στην Ελλάδα. Μάλιστα, ο τελευταίος είχε
δημιουργήσει και ένα συμβούλιο ενέργειας, στο οποίο μέλος ήταν ο Μ. Καραμανής,
μετέπειτα πρόεδρος της ΡΑΕ. Όπως είπε χαρακτηριστικά παράγοντας της ενεργειακής
αγοράς, που γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα, «ο Πιπεργιάς είχε φέρει στα πρόθυρα
νευρικής κρίσεως τον Μωϋσή».
Όταν εκλέχθηκε το 1981 το ΠΑΣΟΚ φυσικά κατήργησε το
πρόγραμμα ανάπτυξης πυρηνικών, δικαιώνοντας τον Πιπεργιά, που υποστήριζε τους
λιγνίτες. Ο τελευταίος αναλαμβάνει πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ το 1981 ως το 1986. Την
ίδια θέση κατέχει και στη διετία 1993-1994, για να εκλεγεί στη συνέχεια επί
σειρά ετών βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ.
Κομβικό σημείο για την έναρξη συνδιοίκησης της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ
θεωρείται η περίφημη πολιτική περί κοινωνικοποίησης του ΠΑΣΟΚ, που
θεσμοθετήθηκε το 1983 σε τρεις ΔΕΚΟ. Τη ΔΕΗ, τον ΟΤΕ και τον ΟΣΕ. Τότε η
ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ αποκτά τη δυνατότητα να ορίζει τρεις εκπροσώπους της στο διοικητικό
συμβούλιο της Επιχείρησης και να έχει λόγο στη χάραξη της στρατηγικής της.
Να σημειωθεί ότι ως το 1999 ίσχυε ένα ιδιότυπο ασφαλιστικό
σύστημα για τους εργαζόμενους της ΔΕΗ. Ήταν επί της ουσίας ασφαλισμένοι στον
εργοδότη τους και οι ασφαλιστικές εισφορές τους κατέληγαν θεσμοθετημένα για την
χρηματοδότηση των επενδύσεων της ΔΕΗ, γεγονός που ενίσχυε και την επικρατούσα
άποψη τους ότι είναι μέτοχοι της επιχείρησης.
Η επόμενη μεγάλη νίκη της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ σημειώνεται επί
κυβέρνησης Μητσοτάκη, που επιχείρησε να αναθέσει την κατασκευή της μονάδας
Λαύριο 4 με αυτοχρηματοδότηση σε τρίτους. Είναι η περίοδος που κερδίζει
σημαντικούς πόντους ο Σύλλογος Διπλωματούχων Μηχανικών της ΔΕΗ, με γενικό
γραμματέα το 1992 το Νίκο Έξαρχο και μετέπειτα πρόεδρο του (1993-1996). Ο
Έξαρχος ζήτησε τη συνδρομή μηχανικών του Συλλόγου, προκειμένου να τεκμηριώσουν
ότι η μακροχρόνια σύμβαση που επιχειρούσε να υπογράψει με ιδιώτες η τότε
διοίκηση της ΔΕΗ, με επικεφαλής τον Θ. Ξανθόπουλο, ήταν ασύμφορη. Στην ομάδα
Τεκμηρίωσης συμμετείχε και ο Σπύρος Βάσσος, σημερινός Διευθυντής Μεταφοράς της
ΔΕΗ. Οι μάχες που δόθηκαν τότε από το συνδικάτο, με επικεφαλής πρόεδρο το Νίκο
Μπάκουλη, έμειναν στην ιστορία. Δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Ξανθόπουλος
διαχωρίζει τη θέση του και από τηλεοράσεως λέει την περίφημη φράση «δεν βάζω το
κεφάλι μου στον ντορβά». Η σύμβαση φθάνει στη Βουλή για ψήφιση και την
τελευταία στιγμή αποσύρεται. Η κίνηση αυτή θεωρήθηκε μεγάλη ήττα για την
κυβέρνηση Μητσοτάκη και φυσικά μεγάλη νίκη για τη ΓΕΝΟΠ, η οποία καθιδρύει
πλέον τη δύναμη της και αναδεικνύεται συνομιλητής κυβερνήσεων και παντοειδών
εργολάβων, που ήθελαν να κάνουν έργα με τη ΔΕΗ.
Να σημειωθεί ότι ο κ. Έξαρχος, που θεωρούνταν τότε
καθοδηγητής του Μπάκουλη, αναλαμβάνει την προεδρία της ΓΕΝΟΠ το 1997 και
παραμένει στη θέση αυτή ως το 2001, χρονιά που η ΔΕΗ εισάγεται στο
Χρηματιστήριο. Στον κ. Έξαρχο καταλογίζεται ότι συνυπέγραψε το 1999 με τους
τότε εκπροσώπους, της ΔΑΚΕ (Ματσαρίδης) και ΣΥΝ (Ρίζο) την κατάλυση του
ασφαλιστικού συστήματος που ίσχυε ως τότε, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για
το Χρηματιστήριο. Υπουργός Ανάπτυξης ήταν ο Ε. Βενιζέλος. Ο κ. Έξαρχος αποχωρεί
το 2001 από την προεδρία της ΓΕΝΟΠ και αναλαμβάνει γενικός γραμματέας
Αθλητισμού. Η σχετική απόφαση φέρει τις υπογραφές του τότε Πρωθυπουργού Κώστα
Σημίτη και του υπουργού Πολιτισμού Ε. Βενιζέλου.
Το 2001, προκειμένου να εισαχθεί η ΔΕΗ στο Χρηματιστήριο
χωρίς «να ανοίξει ρουθούνι», οι εργαζόμενοι παίρνουν φθηνά μετοχές, με αξίωση
της ΓΕΝΟΠ.
Οι περιβόητες χρηματοδοτήσεις της ΓΕΝΟΠ, όπως προκύπτει και
από το πόρισμα Ρακιντζή, θεσμοθετούνται επί Πρωθυπουργίας Σημίτη, ενώ οι πρώτες
προσπάθειες να τεθούν στο τραπέζι ζητήματα απελευθέρωσης της αγοράς συναντούν
τη σφοδρή αντίδραση της ΓΕΝΟΠ, ακόμη και επί Πρωθυπουργίας Καραμανλή, με
υπουργό Ανάπτυξης το Σιούφα. Πολύ σκληροί αποδείχθηκαν οι συνδικαλιστές και επί
υπουργίας Φώλια. Κατάφεραν να δυσκολέψουν κατά πολύ τη διοίκηση Αθανασόπουλου
(έστω κι αν συνέχιζε κι αυτός τις χρηματοδοτήσεις προς το συνδικάτο) ως τη
στιγμή που τον οδήγησαν στην έξοδο.
Η αλλαγή κυβερνητικής σκυτάλης και η ανάληψη του υπουργείου
ΠΕΚΑ από την κ. Μπιρμπίλη, προσωπική επιλογή του Πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου,
έδωσε προς στιγμή την αίσθηση στη ΓΕΝΟΠ ότι τα πράγματα θα είναι «ομαλά» από
εδώ και μπρος. Άλλωστε και ο νυν διοικητής της ΔΕΗ Αρ. Ζερβός δεν θέλησε
εξαρχής να πάει κόντρα στο συνδικάτο, δεχόμενος επί της ουσίας συνδιοίκηση.
Αυτά μέχρι την επίσημη ανακοίνωση για την ιδιωτικοποίηση του
17% και φυσικά τις «διαρροές» για παρατυπίες συνδικαλιστών της ΓΕΝΟΠ, για να
φθάσουμε στο πόρισμα Ρακιντζή.
Η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ «δικαιούται» (έστω και μέσα σε εισαγωγικά) να
αξιώνει να ακουστεί η φωνή της, γιατί έτσι έμαθε όλα αυτά τα χρόνια. Είναι
πιστή στη διαδρομή της και στη φιλοσοφία που της επετράπη να αναπτύξει. Το
ζήτημα που ανακύπτει είναι τι θα γίνει από εδώ και μπρος. Παράγοντας της
ενεργειακής αγοράς εκτιμά ότι η σύγκρουση μεταξύ κυβέρνησης και ΓΕΝΟΠ θα
θυμίσει «τιτανομαχία», δεδομένου ότι ο σημερινός πρόεδρος Νίκος Φωτόπουλος, του
οποίου ουδείς αμφισβητεί την εντιμότητα, εμφανίζεται ανυποχώρητος. Η συνέχεια
σαφώς και θα έχει πολύ ενδιαφέρον.