Από
τις αρχές Απριλίου η τιμή της ποικιλίας
Brent, η οποία αποτελεί το βασικό
benchmark για τα ευρωπαϊκά διϋλιστήρια,
δεν έχει πέσει κάτω από τα 120 δολάρια το βαρέλι. Απεναντίας, έχει σημειώσει
μία εκπληκτική άνοδο, φθάνοντας ακόμη τα 127 δολάρια το βαρέλι στις 11/4 για να
κλείσει στα 123-124 δολάρια χθες (26/4). Από τις αρχές του χρόνου, δηλαδή τότε που
ξεκίνησαν οι ταραχές σε Τυνησία και Αίγυπτο, το αργό έχει ανατιμηθεί σχεδόν
32%, που σύμφωνα με πολλούς αναλυτές το 25% από αυτή την αύξηση αντιστοιχεί
ξεκάθαρα σ’ ένα κερδοσκοπικό καπέλο λόγω της γεωπολιτικής αστάθειας στην
ευρύτερη περιοχή.
Με
τις άλλες παραμέτρους στη διεθνή αγορά πετρελαίου να παραμένουν λίγο πολύ
ανέπαφες, ιδίως σε ό,τι αφορά την παγκόσμια παραγωγή και ζήτηση, είναι προφανές
ότι η αστάθεια στη Βόρεια Αφρική και την Αραβική χερσόνησο είναι αυτή που έχει συμβάλλει
πρωτίστως στην εκτόξευση των τιμών. Εξ’ ίσου σοβαρός παράγοντας, που ίσως
αποδειχθεί καίριος για τη διαμόρφωση των τιμών κατά τους επόμενους μήνες, είναι
η παράλληλη μείωση της παραγωγής όχι μόνο λόγω της διακοπής τερματισμού της λιβυκής
παραγωγής, που αφαίρεσε 1.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα από την αγορά, αλλά και της
μείωσης στις παραδώσεις αργού από τη Σ. Αραβία κατά 800.000 βαρέλια την ημέρα,
όπως έγινε γνωστό από την δημοσιοποίηση στοιχείων από το Υπουργείο Πετρελαίου
της χώρας την περασμένη εβδομάδα. Και με τον υπουργό πετρελαίου της Σ. Αραβίας
κον.
Ali
al-
Naimi να ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχουν
αγοραστές για το Σαουδικό πετρέλαιο και ότι η παγκόσμια αγορά είναι επαρκώς εφοδιασμένη!
Αν
και οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν κατ’
αρχάς έκπληξη, οι αναλύσεις διεθνών οργανισμών όπως αυτή του
CGES στο Λονδίνο, δείχνουν ότι η ζήτηση στη
λεκάνη του Ειρηνικού μειώθηκε απότομα λόγω του μεγάλου σεισμού στην Ιαπωνία
στις 11/3 που είχε αποτέλεσμα να θέσει εκτός λειτουργίας το 1/3 σχεδόν της
διυλιστικής ικανότητας της χώρας. Και δεδομένου ότι η Ιαπωνία αποτελεί
παραδοσιακά έναν μεγάλο πελάτη της Σ.Αραβίας οι δηλώσεις κου. Ναίμι ίσως να μην
είναι τελείως ξεκάρφοτες.
Τρεις
μήνες ταραχών, εξεγέρσεων και αιματηρών συγκρούσεων σε Τυνησία, Αίγυπτο,
Υεμένη, Μπαχρέιν και Συρία με επίκεντρο τη Λιβύη, θέατρο ενός παράλογου πολέμου
με καθημερινούς βομβαρδισμούς και εμπλοκή του ΝΑΤΟ, σίγουρα συνιστούν παράγοντα
γεωπολιτικής αστάθειας. Με την αβεβαιότητα μεγάλη όσο ποτέ άλλοτε για το πόσο
μπορεί να τραβήξει αυτή η κατάσταση και για το που θα οδηγηθούν τελικά τα
πράγματα. Δίπλα στην γεωπολιτική αβεβαιότητα και η πολύ πραγματική μείωση στην παγκόσμια
προμήθεια πετρελαίου κατά 2,0 εκατ. βαρέλια σε καθημερινή βάση, δύο παράγοντες
που αποτελούν εκρηκτικό κοκτέϊλ και συμβάλλουν στη διατήρηση των τιμών σε πολύ
υψηλά επίπεδα, με παράλληλο φόβο για ακόμη υψηλότερες τιμές στο άμεσο μέλλον.
Με
την παγκόσμια ζήτηση να παραμένει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, όπως παρατηρούν
στελέχη διεθνών πετρελαικών εταιρειών, η τροφοδοσία της αγοράς είναι σε οριακά
επίπεδα και μπορεί σύντομα να αντιμετωπίσει προβλήματα, εάν λ.χ επεκταθούν οι
ταραχές στην Νιγηρία, η εάν υπάρξουν προβλήματα σε πλατφόρμες στην Βόρειο
Θάλασσα η ακόμα εάν η Σ.Αραβία, για τεχνικούς λόγους που δεν θέλει να
πολύδιαφημίζει, ανακοινώσει αίφνης αύριο
ότι μειώνει περαιτέρω την παραγωγή της. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με
πρόσφατα στοιχεία του ΙΕΑ η παγκόσμια ζήτηση για το 2010 ήτο ιδιαίτερα υψηλή
και διαμορφώθηκε στα 87.9 εκατ. βαρέλια την ημέρα (δηλ. + 2.9 εκατ.βαρ/ημέρα
yoy) ενώ επίσης εμφανίζεται αυξημένη στα
89.4 εκατ. βαρέλια την ημέρα το Α τρίμηνο του 2011. Δεν είναι λίγοι οι αναλυτές
που ομιλούν για την καθημερινή ζήτηση να φθάνει τα 90.0 εκατ. βαρέλια πριν το
τέλος του έτους με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για τις τιμές. Μπορεί η Ιαπωνία
να έπηρέασε καθοδικά ένα τμήμα της αγοράς πλην όμως υπάρχουν πολλές εστίες
‘ζήτησης’ ανά τον κόσμο που προσθέτουν ολοένα και νέες ανάγκες. Και ασφαλώς δεν
πρέπει να παραβλέπουμε την αγορά της Βορείου Αμερικής και ιδιαίτερα των ΗΠΑ
όπου παρατηρείται μια ανάκαμψη της οικονομίας καθώς αυτή εξέρχεται από την
κρίση.. Η μόνη προοπτική για μείωση της ζήτησης είναι ότι η τιμή του πετρελαίου
στα $120+ δολάρια το βαρέλι θα αρχίσει να επιδρά αρνητικά σε βιομηχανικές και
μεταφορικές δραστηριότητες, και γενικά στην οικονομική ανάπτυξη, και άρα
σύντομα θα διαπιστώσουμε κάμψη με άμεσο αντίκτυπο στις τιμές.