Στις αρχές Μαρτίου η Λιβύη έμοιαζε μια εύκολη περίπτωση, ιδανικό πεδίο επίδειξης αποφασιστικότητας της Δύσης στον αραβομουσουλμανικό κόσμο. Το καθεστώς Καντάφι πρόβαλε απομονωμένο και ετοιμόρροπο και έτσι όλοι αποφάσισαν να επενδύσουν στην ανατροπή του: Ο Αραβικός Σύνδεσμος έδωσε το «πράσινο φως» για διεθνή επέμβαση, ενώ Μόσχα και Πεκίνο αποφάσισαν να μην εμποδίσουν τη σχετική απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Στις αρχές Μαρτίου η Λιβύη έμοιαζε μια εύκολη περίπτωση, ιδανικό πεδίο επίδειξης αποφασιστικότητας της Δύσης στον αραβομουσουλμανικό κόσμο. Το καθεστώς Καντάφι πρόβαλε απομονωμένο και ετοιμόρροπο και έτσι όλοι αποφάσισαν να επενδύσουν στην ανατροπή του: Ο Αραβικός Σύνδεσμος έδωσε το «πράσινο φως» για διεθνή επέμβαση, ενώ Μόσχα και Πεκίνο αποφάσισαν να μην εμποδίσουν τη σχετική απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Η εύκολη και σύντομη επέμβαση στο πλευρό των εξεγερθέντων κατά του Καντάφι θα είχε και το χαρακτήρα προειδοποίησης και μηνύματος προς τις άλλες αραβικές χώρες, προς τις ηγεσίες, αλλά και την κοινή γνώμη: Οι ΗΠΑ αλλά και η Ευρώπη -πλην Γερμανίας- δεν πρόκειται να παρακολουθήσουν ως θεατές εξελίξεις και ανατροπές σε μια περιοχή που διακυβεύονται ζωτικά τους συμφέροντα. Αν το παραπάνω μήνυμα ισχύει για τη Λιβύη, κατά μείζονα λόγο ισχύει για τη Μέση Ανατολή τόσο για τη Συρία όσο και την Αραβική Χερσόνησο.

Δυστυχώς για τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, τις δύο χώρες που πρωτοστάτησαν στην επέμβαση στη Λιβύη, το καθεστώς Καντάφι απεδείχθη πιο ανθεκτικό από ό,τι αναμενόταν, με αποτέλεσμα μέρα με τη μέρα να αναδεικνύεται η έλλειψη στρατηγικής της Δύσης στη Λιβύη.

Σήμερα το σενάριο της Λιβύης είναι αδύνατο να επαναληφθεί σε οποιοσδήποτε άλλη αραβική χώρα:

Πρώτον, δεν πρόκειται να υπάρξει προτροπή- κάλυψη από τον Αραβικό Σύνδεσμο.

Δεύτερον, δεν πρόκειται να υπάρξει νομιμοποίηση επέμβασης από το Συμβούλιο Ασφαλείας.

Τρίτον, ομοφωνία για επέμβαση και σε άλλη αραβική χώρα δεν υφίσταται ούτε στο ΝΑΤΟ ούτε στην Ε.Ε.

Ετσι από τη Συρία όπου οι εσωτερικές εξελίξεις θα διαδραματίσουν αποφασιστικό ρόλο στις περιφερειακές ισορροπίες, την Αίγυπτο όπου η ομαλή μετάβαση προς έναν κηδεμονευόμενο από τη στρατιωτική ηγεσία πλουραλισμό παραμένει ανοικτό στοίχημα, μέχρι την Αραβική Χερσόνησο, οποιαδήποτε πολιτική και κατά μείζονα λόγο επιχειρησιακή παρέμβαση της Δύσης εμφανίζεται να έχει απαγορευτικό κόστος.

Η «εύκολη» εμπλοκή στη Λιβύη ανέδειξε περισσότερο τις διατλαντικές και ενδοευρωπαϊκές αντιθέσεις, παρά την αποφασιστικότητα της Δύσης να προασπίσει ζωτικά συμφέροντα στον Αραβομουσουλμανικό Κόσμο.

Με την εμπλοκή στο Αφγανιστάν πολιτικά και επιχειρησιακά αδιέξοδη, με την απεμπλοκή των ΗΠΑ από το Ιράκ σε πλήρη εξέλιξη και με αβέβαιη την επόμενη μέρα στη Βαγδάτη, με άγνωστο ακόμη τον κοινό παρονομαστή βούλησης των χωρών που έχουν εμπλακεί στη Λιβύη για περαιτέρω κλιμάκωση, είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι η Δύση δύσκολα θα μπορέσει να επηρεάσει τις εξελίξεις στην περιοχή.

Ανεξάρτητα από την μη αντιστρέψιμη πλέον δυναμική ανατροπής του καθεστώτος Καντάφι, τα όσα διαδραματίσθηκαν στο στρατόπεδο της Δύσης μέχρι σήμερα έχουν αποσαθρώσει όση αξιοπιστία είχε απομείνει για τη δυνατότητα του ΝΑΤΟ να παρεμβαίνει σε εστίες συγκρούσεων σε όλα τα σημεία του πλανήτη:

Στο Αφγανιστάν υπάρχει επί της ουσίας μια παρουσία από επικουρική έως συμβολική των συμμάχων στο πλευρό των ΗΠΑ.

Στο Ιράκ από την αρχή την ευθύνη της παρέμβασης είχε ένας συνασπισμός προθύμων δίπλα στις ΗΠΑ.

Στη Λιβύη παρά την αρχική αραβική συναίνεση και διεθνή νομιμοποίηση καταγράφηκαν πρώτον, ο απομονωτισμός της Γερμανίας, δεύτερον, οι ηγετικές φιλοδοξίες της Γαλλίας στη Μεσόγειο και την Ευρώπη χωρίς την αντίστοιχη στρατιωτική ισχύ και τρίτον, η προσπάθεια των ΗΠΑ αρχικά να καλυφθούν πίσω από μια περισσότερο επικοινωνιακή και λιγότερο ουσιαστική πρωτοκαθεδρία του Παρισιού και στη συνέχεια να οριοθετήσουν την επιχειρησιακή τους εμπλοκή.

Απαγορευτικό κόστος

Από τη Συρία όπου οι εσωτερικές εξελίξεις θα διαδραματίσουν αποφασιστικό ρόλο στις περιφερειακές ισορροπίες, την Αίγυπτο όπου η ομαλή μετάβαση προς έναν κηδεμονευόμενο από τη στρατιωτική ηγεσία πλουραλισμό παραμένει ανοικτό στοίχημα, μέχρι την Αραβική Χερσόνησο οποιαδήποτε πολιτική και κατά μείζονα λόγο επιχειρησιακή παρέκβαση της Δύσης εμφανίζεται να έχει απαγορευτικό κόστος. Η «εύκολη» εμπλοκή στη Λιβύη ανέδειξε περισσότερο τις διατλαντικές και ενδοευρωπαϊκές αντιθέσεις παρά την αποφασιστικότητα της Δύσης να προασπίσει ζωτικά συμφέροντα στον αραβομουσουλμανικό κόσμο.

(από την εφημερίδα "Ημερησία")