Αλλάζει δραματικά και βίαια το τοπίο στην ενεργειακή αγορά.
Η πώληση του 17% της ΔΕΗ, ενδεχομένως και κάποιων μονάδων παραγωγής, η
αποκρατικοποίηση έως και του 32% της ΔΕΠΑ, μέχρι και το κοίτασμα αερίου «Νότια
Καβάλα», οδηγούν σε πλήρη ανατροπή των δεδομένων που ισχύουν σήμερα, με το
άνοιγμα σε ιδιώτες εταιριών και τομέων «ταμπού» ως τώρα.
Είναι γεγονός ότι η χώρα στην κατάσταση που βρίσκεται δεν
έχει κανένα περιθώριο. Αυτό που προέχει είναι η εξεύρεση εσόδων, προκειμένου να
μην αποσυρθεί η εμπιστοσύνη των δανειστών μας και να οδηγηθούμε έτσι σε πολύ
χειρότερες λύσεις.
Αποκρατικοποιήσεις «σκούπα» συνιστούν οι χθεσινές αποφάσεις
του υπουργικού συμβουλίου. Περιλαμβάνουν ακόμη και στρατηγικούς τομείς ελέγχου
της οικονομίας και δημιουργούν το υπόβαθρο για κοινωνικές αναταράξεις, έστω κι
αν αντιλαμβανόμαστε ως ένα βαθμό ότι δεν μπορούμε πλέον να κάνουμε αλλιώς.
Όμως, στο ενεργειακό τομέα μπορούσαμε να κάνουμε αλλιώς.
Μπορούσαμε εμείς πολύ νωρίτερα να καθορίσουμε τους κανόνες του παιχνιδιού. Τώρα
«χάσαμε το τρένο» οριστικά και φοβούμαστε ότι αυτή θα είναι μόνον η αρχή. Γιατί
αν ανοίξει η ΔΕΗ, για παράδειγμα, σε ιδιώτες, αρχικά με το 17%, ποιος εγγυάται
ότι δεν θα ακολουθήσει και άλλο πακέτο αργότερα; Είναι να μην γίνει η αρχή.
Όταν κάποιες σώφρονες φωνές φώναζαν μόλις πριν από δύο
χρόνια να γίνουν έστω κάποια βήματα στη ΔΕΗ, με το σπάσιμο εταιριών και τη
σύμπραξη με ιδιώτες σε κάποια έργα εντός και εκτός Ελλάδος, οι συνδικαλιστές
και οι υποστηρικτές τους, ακόμη και από τη σημερινή κυβέρνηση, διαρρήγνυαν τα
ιμάτια τους και έβαζαν φρένο σε οποιοδήποτε εγχείρημα ανάλογο. Και να που
φτάσαμε. Η ΔΕΗ, θέλουν δεν θέλουν οι συνδικαλιστές, θα αποκτήσει πολύ σύντομα
στρατηγικό επενδυτή, που θα φέρει τα ζεστά κεφάλαια του για να ανασάνει κατά
ένα μέρος το δημοσιονομικό πρόβλημα μας. Ποιος; Η ΔΕΗ. Το άβατο. Το ταμπού.
Βέβαια, σε πρώτη φάση το δημόσιο θα διατηρήσει το μάνατζμεντ και ένα ποσοστό
περίπου 34%. Θα πρέπει, όμως, να μάθει να συγκατοικεί με τον ιδιώτη, ο οποίος
θα φέρει καινούρια σχέδια στην Επιχείρηση, ανατροπές κατεστημένων χρόνων και θα
έχει τη δυνατότητα να «μαζέψει» από την αγορά μετοχές. Που σημαίνει πρακτικά
ότι σε ένα βάθος χρόνου η ΔΕΗ θα μετατραπεί σε εταιρία που θα λειτουργεί όπως
τα Ελληνικά Πετρέλαια. Όπου ναι μεν υπάρχει η συμμετοχή του δημοσίου, που
ορίζει τυπικά το μάνατζμεντ, αλλά η άσκηση του γίνεται καθαρά από τον ιδιώτη
επενδυτή.
Τίποτε δεν θα είχε συμβεί από αυτά αν είχαμε δει έγκαιρα και
είχαμε παραδεχθεί με ειλικρίνεια ότι δεν μπορεί να λειτουργεί μια αγορά με «τα
σκουπίδια κάτω από το χαλί». Θα μπορούσαμε πολύ νωρίς, από την εποχή της
απόφασης για τη μετοχοποίηση της ΔΕΗ, αντί να την βάλουμε στο Χρηματιστήριο με
τόση μεγάλη διασπορά να επιλέξουμε τη λύση του στρατηγικού επενδυτή.
Η αγορά θα λειτουργούσε πράγματι με όρους ανταγωνισμού, θα
δημιουργούνταν συνθήκες εμπιστοσύνης προς τα ξένα κεφάλαια, που θα επέλεγαν να
εγκατασταθούν στη χώρα μας και το ηλεκτρικό ρεύμα θα γινόταν ένα ανταγωνιστικό
αγαθό. Ο καθένας θα μπορούσε να διαλέξει ελεύθερα τον προμηθευτή του, θα ίσχυαν
ανταγωνιστικές τιμές, όπως γίνεται στις τηλεπικοινωνίες και δεν θα φθάναμε στο
σημείο μηδέν, όπως σήμερα. Εκτός από την κακοδιαχείριση των οικονομικών μας,
τις δυστοκίες χρόνων, την καθυστέρηση της εξυγίανσης του δημόσιου τομέα, τον
εκσυγχρονισμό θεσμών και του ανταγωνισμού, ήρθε η ώρα να πληρώσουμε και την
εσωστρέφεια μας. Αφού θέλαμε «κράτος να κερνάει και κράτος να πίνει» τι την
θέλαμε την πρόσδεση μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Δεν γνωρίζαμε ότι κάποια στιγμή
θα μας ζητούσαν να πληρώσουμε το λογαριασμό; Κι αυτό είναι μια ευθύνη που
βαραίνει όλα τα κόμματα εξουσίας. Ουδείς δεν είναι αναμάρτητος. Και Ε.Ε.
θέλαμε, και ευρώ θέλαμε, αλλά με τους δικούς μας όρους. Ε, δεν γίνονται αυτά.
Και ιδού που φθάσαμε. Και τη ΔΕΠΑ θα πουλήσουμε, και η τύχη του ΔΕΣΦΑ αγνοείται
και σύντομα θα ακούσουμε και για πώληση των δικτύων. Λαμπρά. Έτσι όπως στρώσαμε
θα κοιμηθούμε. Τα κροκοδείλια δάκρυα δεν ωφελούν κανέναν.