Τα 2/3 από τα 63 δισεκατομμύρια κυβικά
μέτρα φυσικού αερίου που σε πλήρη ανάπτυξη θα παρέχει ο αγωγός South Stream
στην Ευρώπη θα καλύπτουν ήδη υφιστάμενες καταναλώσεις που εξυπηρετούνται μέσω
μίας οδού. Αυτό είναι ίσως το βασικότερο επιχείρημα της Gazprom στην προσπάθεια
να διασκεδαστούν οι ανησυχίες των Ευρωπαίων από μια πιθανή μεγέθυνση της
εξάρτησης από την Ρωσία, εφόσον υλοποιηθεί το έργο, το οποίο προβλέπεται να
έχιε κατασκευαστικό κόστος της τάξης των 15,5 δισ. ευρώ αλλά και διπλάσια
οικονομικά οφέλη σε ορίζοντα 25ετίας.
Ιστορικές μέρες για το σχέδιο του αγωγού
φυσικού αερίου South Stream, καθώς η πρώτη επίσημη παρουσίασή του από την Gazprom
έλαβε χώρα προχτές στις Βρυξέλλες, σε μία εξέλιξη για την οποία δούλεψαν
επισταμένα τόσο η Μόσχα όσο και η Ρώμη και η Αθήνα. Στο περιθώριο, δε, της
παρουσίασης ο υφυπουργός Περιβάλλοτνος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ.
Γιάννης Μανιάτης είχε επαφές με τον Ρώσο υπουργό Ενέργειας κ. Σεργκέι Σμάτκο.
Ίσως, δε, το βασικότερο επιχείρημα των
Ρώσων, προκειμένου να μετριαστούν οι ανησυχίες των Ευρωπαίων για μία ενδεχόμενη
μεγέθυνση της εξάρτησης στην παροχή φυσικού αερίου από την Gazprom να
εστιάζεται στο ότι οι πρόσθετες ποσότητες ρωσικού αερίου αφορούν μόνο το 1/3
της δυναμικότητας των 63 δισεκατομμυρίων κ.μ. που θα έχει σε πλήρη ανάπτυξη ο
αγωγός, καθώς τα άλλα 2/3, όπως υποστήριξε ο επικεφαλής του έργου Marcel Kramer
αφορούν υφιστάμενες καταναλώσεις που εξυπηρετούνται σήμερα μόνο από το
προβληματικό δίκτυο που περνά από την Ουκρανία.
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της Gazprom,
o Ευρωπαίος Επίτροπος για την Ενέργεια, Günther Oettinger, ο Ρώσος Υπουργός
Ενέργειας, Sergey Shmatko και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Gazprom, Alexei Miller,
συναντήθηκαν στις 25 Μαΐου στις Βρυξέλλες, μετά από πρόσκληση του Διευθύνοντος
Συμβούλου του South Stream, Marcel Kramer, με σημαντικούς εκπροσώπους
εταιρειών, καθώς και με εκπροσώπους της Ε.Ε., προκειμένου να παρακολουθήσουν
την παρουσίαση και να συμμετάσχουν σε συζήτηση σχετικά με το σημαντικό
Ευρω-Ρωσικό έργο υποδομής αερίου, τον αγωγό South Stream. Η εν λόγω συνάντηση
κατέδειξε τη στρατηγική σημασία, την επιχειρηματική λογική, καθώς και τις λεπτομέρειες
που συνθέτουν το έργο, ενώ πρόσφερε μια γενική επισκόπηση των Ευρω-Ρωσικών
ενεργειακών σχέσεων.
Τι είπαν οι Ρώσοι
Ομιλητές τόσο από την Ευρώπη, όσο και τη
Ρωσία, υπογράμμισαν ότι το εν λόγω έργο δεν θα συμβάλλει μόνο στην ενδυνάμωση
της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας, αλλά θα συνδράμει θετικά στην οικονομία
ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου. Ειδικότερα, το συγκεκριμένο έργο θα συμβάλλει
στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που έχει θέσει η Ευρώπη, δεδομένου ότι
το φυσικό αέριο είναι φιλικό προς το περιβάλλον και συμβαδίζει με την εισαγωγή
της ανανεώσιμης ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ.
Οι μακροπρόθεσμες και αξιόπιστες προμήθειες
αερίου στους Ευρωπαίους καταναλωτές απαιτούν ασφαλείς και πρωτοπόρους δρόμους
μεταφοράς, σε συνδυασμό με τη διαθεσιμότητα ικανών πηγών. Ο South Stream θα
δημιουργήσει μία απευθείας σύνδεση μεταξύ των Ευρωπαίων καταναλωτών και των ήδη
υπαρχόντων αποθεμάτων φυσικού αερίου που βρίσκονται σε αφθονία στην Ανατολή.
Επιπλέον, η συνεργασία μεταξύ πολλών και σημαντικών Ευρωπαίων εταίρων θα
βελτιώσει τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής αγοράς αερίου, θα ενδυναμώσει την τοπική
ανάπτυξη, καθώς και θα ενισχύσει τις εθνικές οικονομίες, δημιουργώντας νέες
πηγές εσόδων, νέες θέσεις εργασίας και αυξάνοντας τα φορολογικά έσοδα των συμμετεχόντων
κρατών. Τα συγκεκριμένα οφέλη κρίνονται ως σημαντικά όχι μόνο για τις
κυβερνήσεις της περιοχής, αλλά και τους λαούς που αναμένεται να επωφεληθούν από
την υλοποίηση του έργου.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος του South Stream, Marcel
Kramer, ανέφερε: «Ο South Stream αποτελείται από όλα τα απαιτούμενα συστατικά
που θα τον οδηγήσουν στην επιτυχία, δεδομένου ότι υπάρχει τόσο το αέριο που θα
γεμίσει τον αγωγό, όσο και η απαιτούμενη ζήτηση από τους καταναλωτές. Με τους
συνεργάτες μας, έχουμε την εμπειρία, την τεχνογνωσία, καθώς και την οικονομική
δυνατότητα να εξελίξουμε το εν λόγω έργο, και αυτό ακριβώς κάνουμε». Ο Marcel Kramer
υπογράμμισε επίσης ότι «το εν λόγω έργο αναπτύσσεται συνεχώς, ειδικότερα, όσον
αφορά στην ενοποιημένη μελέτη σκοπιμότητας που βρίσκεται στο στάδιο της
ολοκλήρωσης, καθώς και αναφορικά με την εταιρεία BASF / Wintershall που θα
συμμετάσχει στο παράκτιο τμήμα του έργου».
Ο Ρώσος Υπουργός Ενέργειας, Sergej Shmatko,
αναφερόμενος στις Ευρω-Ρωσικές συζητήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη αναφορικά
με την εφαρμογή του τρίτου πακέτου ενέργειας της ΕΕ, υπογράμμισε ότι «η
δημιουργία ενός νέου και μεγάλων αποστάσεων συστήματος αγωγών αερίου αποτελεί
ένα τεράστιο έργο, το οποίο απαιτεί σημαντική ποσότητα κεφαλαίου. Εάν οι
εταιρείες που αποσκοπούν στην ολοκλήρωση του έργου, αποθαρρύνονται από τους
περιορισμούς που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν σχετικά με την απόδοση της
επένδυσής τους, το αποτέλεσμα θα είναι καταστροφικό, κυρίως για το συμφέρον των
καταναλωτών».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος τη Gazprom, Alexei Miller,
ανέφερε ότι: «Έχοντας ενώσει πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ο South Stream δεν θα
εξαλείψει απλά τρέχουσες ελλείψεις στην ανάπτυξη των υποδομών αερίου της
περιοχής, αλλά θα συμβάλλει στην περαιτέρω ενδυνάμωση της τοπικής συνεργασίας.
Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί μια απάντηση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει
σήμερα η βιομηχανία ενέργειας, από την αυξημένη ζήτηση για εισαγωγή ενέργειας,
έως και την ανάγκη να στραφούμε σε περισσότερο περιβαλλοντικές και ασφαλείς
πηγές ενέργειας».
Οι συμμετέχοντες επίσης συζήτησαν κι άλλα
θέματα, όπως η ζήτηση αερίου στην Ε.Ε. και τα πρότυπα κατανάλωσης, η σημασία
της διαφοροποίησης τόσο των δρόμων, όσο και της προμήθειας αερίου, η προστασία
του περιβάλλοντος, καθώς και η νομοθετική προσέγγιση.
Τέσσερις παράκτιοι αγωγοί
Με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Gazprom
οι τέσσερις παράκτιοι αγωγοί σε συνδυασμό με το χερσαίο τμήμα θα έχουν ετήσια
χωρητικότητα της τάξεως των 63 δισ. κ.μ. στο σημείο εισόδου στη Βουλγαρία. Το
παράκτιο τμήμα θα εκτείνεται σε περίπου 923 χλμ., με βάθος 2.000 μ., ενώ το
χερσαίο τμήμα θα εκτείνεται σε 1.600-2.540 χλμ.
Ο πρώτος αγωγός αερίου διασφαλίζοντας
δυναμικότητα 15,75 δισ. κ.μ. ετησίως θα λειτουργήσει έως το τέλος του 2015.
Έκτοτε, οι ποσότητες του αερίου που θα μεταφέρονται θα αυξάνονται ετησίως,
αναλόγως με τη ζήτηση των καταναλωτών από την αγορά της Ε.Ε., προκειμένου να
αγγίξουν την πλήρη δυναμικότητα έως το τέλος του 2018.
Το συνολικό κόστος κατασκευής
προσδιορίζεται σε 10 δισεκατομμύρια ευρώ για το θαλάσσιο κομμάτι και σε άλλα
5,5 δισ. για το χερσαίο. Τα δε οφέλη για τις εμπλεκόμενες χώρες εκτιμάται ότι
σε ορίζοντα 25ετίας θα φτάσουν ατ 32,5 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σήμερα, η Ενοποιημένη Μελέτη Σκοπιμότητας
του South Stream βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης. Ειδικότερα, το εν λόγω
έγγραφο συμπεριλαμβάνει τις μελέτες για το παράκτιο τμήμα και για τους
αντίστοιχους αγωγούς αερίου στις χώρες της Νότιας και Κεντρικής Ευρώπης. Η
επιλογή του δρόμου βασίζεται σε οικονομικά και τεχνικά κριτήρια, ενώ η
μηχανολογία, κατασκευή και γενική διαχείριση του έργου θα πραγματοποιηθεί με
τις υψηλότερες προδιαγραφές για το περιβάλλον, την κοινωνική ευθύνη και την
εταιρική διακυβέρνηση.
Ως γνωστόν, η Ελλάδα μετέχει στο project
διά του ΔΕΣΦΑ, ο οποίος έχει συστήσει με την Gazprom την καά 50% κοινή
θυγατρική εταιρεία South Stream Greece.