Κάθε φορά που υπάρχει η αίσθηση ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο χείλος του
γκρεμού ή απειλείται γενικευμένο ντόμινο στην Ευρωζώνη οι Μέρκελ -
Σόιμπλε γίνονται εποικοδομητικοί και ρεαλιστές. Μόλις ο κίνδυνος
απομακρυνθεί σημειώνεται άμεση παλινδρόμηση προς την προηγούμενη
αδιαλλαξία, με σημείο αναφοράς τη «συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα», που
έχει πλέον αποκτήσει ιδεολογική-συμβολική αξία όπως ακριβώς είχε η
«δικτατορία του προλεταριάτου» για την Τρίτη Διεθνή μετά την Οκτωβριανή
Επανάσταση.
Είναι σαφές ότι και στην καλύτερη δυνατή εκδοχή υλοποίησης της
προσέγγισης Μέρκελ - Σαρκοζί την Παρασκευή 17 Ιουνίου στο Βερολίνο ως
προς τον εθελοντικό χαρακτήρα συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα, θα
πρόκειται για μία ad hoc απόφαση, που θα στοχεύει στην αποτροπή
καταγραφής ως «πιστωτικού γεγονότος» της μεθόδευσης του δεύτερου πακέτου
διάσωσης της Ελλάδας και τίποτε παραπάνω.
Με τα σημερινά δεδομένα, η συνολική εικόνα και προοπτική της Ευρωζώνης
για το ορατό μέλλον δεν εμπνέει αισιοδοξία. Όλα δείχνουν ότι η
παλινδρόμηση ανάμεσα σε τοποθετήσεις για συνολική προάσπιση του ευρώ σε
ευρωπαϊκό επίπεδο και σε μία λαϊκιστική ρητορική εθνικής περιχαράκωσης
από τη Μέρκελ θα συνεχισθεί μέχρι η σημερινή σταθερή πίεση των αγορών
προς Ισπανία, Ιταλία και Βέλγιο πάρει ξανά τη δυναμική ανεξέλεγκτου
ντόμινο, όπως είχε γίνει το Νοέμβριο του 2010.
Η εν εξελίξει διαπραγμάτευση-διαβούλευση για το δεύτερο πακέτο βοήθειας
προς την Ελλάδα θα έχει καταλυτική σημασία ως προς τη δυνατότητα της
Ευρωζώνης να ξαναποκτήσει την εμπιστοσύνη των αγορών. Η μεθόδευση της
«συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα» στη στήριξη της Αθήνας είναι κλειδί για
την αξιοπιστία της ευρωπαϊκής πλευράς προς τους δανειστές, καθώς
συνιστά σαφή προσπάθεια του Βερολίνου να τεθεί σε εφαρμογή πριν καν από
τη λειτουργία του μόνιμου Μηχανισμού ESM το 2013 η φόρμουλα της
«ελεγχόμενης χρεοκοπίας».
Το πρόβλημα δεν είναι αυτή καθαυτή η «συμμετοχή του ιδιωτικού
τομέα-ελεγχόμενη χρεοκοπία», αλλά η άρνηση του Βερολίνου να αποδεχθεί
μέτρα εξισορρόπησης, όπως ο διπλασιασμός, το λιγότερο, των εγγυήσεων του
Προσωρινού Μηχανισμού EFSF ή ακόμη και η αντικατάσταση των κρατικών
ομολόγων που θα διακρατηθούν ή θα επιμηκυνθούν με ευρω-ομόλογα, μία
κίνηση που θα αποκαθιστούσε σχεδόν αυτόματα την εμπιστοσύνη των
δανειστών.
Είναι φανερό ότι η περιφρούρηση και η επιβίωση της Ευρωζώνης είναι σε
άμεση συνάρτηση με την ευρωπαϊκή στρατηγική ανεπάρκεια της κυβέρνησης
Μέρκελ.
Το πιο ανησυχητικό είναι το εύλογο ερώτημα αν οι αντιδράσεις της
τελευταίας στιγμής, που έχουν σφραγίσει την πολιτική του Βερολίνου
απέναντι στην Αθήνα εδώ και περίπου ενάμιση χρόνο, θα μπορέσουν να
αποτρέψουν κρίση δανεισμού στην Ιταλία ή στην Ισπανία και στη συνέχεια
γενικευμένο και ανεξέλεγκτο ντόμινο.
Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η σοβούσα κρίση στις σχέσεις Γαλλίας -
Γερμανίας, παρά την καθιερωμένη επίδειξη ενότητας στη Συνάντηση Κορυφής
Μέρκελ - Σαρκοζί στο Βερολίνο την Παρασκευή 17 Ιουνίου.
Το γεγονός ότι ο πρέσβης της Γαλλίας στο Βερολίνο διατύπωσε έστω of the
record τις ανησυχίες του σε Γερμανούς δημοσιογράφους την παραμονή της
Συνάντησης Κορυφής, επικαλούμενος ως βασική αιτία της γαλλικής δυσφορίας
ότι η άλλη πλευρά κινείται μονομερώς στην Ευρωζώνη και ότι υπάρχει
σχετικό δημοσίευμα στο Spiegel, επιβεβαιώνει το οριστικό τέλος του
συνολικού συμβιβασμού που είχαν συνάψει ο πρόεδρος και η καγκελάριος το
περασμένο φθινόπωρο.
Χωρίς εξισορρόπηση
Το πρόβλημα δεν είναι αυτή καθαυτή η «συμμετοχή του ιδιωτικού
τομέα-ελεγχόμενη χρεοκοπία», αλλά η άρνηση του Βερολίνου να αποδεχθεί
μέτρα εξισορρόπησης, όπως ο διπλασιασμός, το λιγότερο, των εγγυήσεων του
Προσωρινού Μηχανισμού EFSF ή ακόμη και η αντικατάσταση των κρατικών
ομολόγων που θα διακρατηθούν ή θα επιμηκυνθούν με ευρω-ομόλογα.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 20/06/2011)