Με αφορμή την συζήτηση για τις λεπτομέρειες του δεύτερου
πακέτου διάσωσης της Ελλάδας, η Ευρωζώνη διέρχεται αυτές τις μέρες μία ζωτική
κρίση με την Γερμανία να εφαρμόζει ένα ιδιότυπο «μαρτύριο της σταγόνας» σχετικά
με την διαδικασία εξεύρεσης λύσης. Ενώ η κρίση χτυπάει την πόρτα της Ιταλίας,
της τέταρτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ε.Ε. – τη στιγμή που όλοι περιμέναμε να
σημάνει η ώρα της λιγότερο σημαντικής Ισπανίας – εκπρόσωπος της κυβέρνησης Μέρκελ δηλώνει ότι «δεν υπάρχουν
συγκεκριμένα σχέδια για έκτακτη σύνοδο».
Πού θα καταλήξει, τελικά, η παρούσα φάση της κρίσης της
ευρωζώνης; Κάποιοι, οι πιο αισιόδοξοι από τους ευρωπαϊστές κυρίως, προβλέπουν
ότι αναγκαστικά θα τεθεί το ζήτημα της περαιτέρω θεσμοποίησης της ΟΝΕ, με
επιστέγασμα τη δημιουργία ενός παν-ευρωπαϊκού Υπουργείου Οικονομικών, που, με
τη σειρά του, θα αποτελέσει προθάλαμο για την ουσιαστική Πολιτική Ενοποίηση της
ΕΕ.
Αν κρίνουμε από την ως τώρα γερμανική στάση, πιθανότερο
είναι να επιτευχθεί μία λύση της τελευταίας στιγμής με το χαμηλότερο δυνατό
επίπεδο θεσμοποίησης, λανβανομένου υπ' όψιν του «πολέμου νεύρων» που επιχειρεί το
Βερολίνο με την παραπάνω δήλωση. Τόσο οι μικροπολιτικές σκοπιμότητες της
κυβέρνησης Μέρκελ, όσο και η απουσία μακροπρόθεσμου οράματος για την Ευρώπη,
δύσκολα θα ωθήσουν σε περισσότερο ομοσπονδιακά χαρακτηριστικά την ΕΕ. Το
πιθανότερο είναι η ενίσχυση των εξουσιών του Συμβουλίου Υπουργών με όρους που
θα συμβαδίζουν με τον γερμανικό μονεταρισμό.
Άλλο σενάριο θέλει την Γερμανία να τραβάει την κατάσταση στα
άκρα και να προτιμά, ως έσχατη λύση, την δημιουργία μίας ζώνης «γερμανικού
ευρώ» και ίσως και την στρατηγική σύμπλευση με την Ρωσία από την παραμονή στο
ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Κάτι τέτοιο, όμως, πιο πολύ μοιάζει ως διαπραγματευτικός
ελιγμός και ως εκβιασμός για να επιτύχει η Άνγκελα Μέρκελ την διατήρηση της δημοσιονομικής
ασφυξίας στην ΕΕ με γερμανικούς όρους, παρά μία πραγματική εναλλακτική επιλογή.
Επίσης, θα θυμίσουμε την «συμμαχία των προθύμων» το 2003,
όταν οι χώρες που δυνητικά θα αποτελούσαν τη «μεσευρωπαϊκή πίσω αυλή» της
Γερμανίας να συντάσσονται με τις ΗΠΑ στον πόλεμο του Ιράκ. Μία πιθανότητα
«στενής σχέσης» του Βερολίνου με την Μόσχα, με τις χώρες αυτές ως κοινό πεδίο
επιρροής των δύο αυτών δυνάμεων, μάλλον θα τις έφερνε πιο κοντά, για άλλη μία
φορά, στην αμερικανική «αγκαλιά».
Η Ελλάδα θα πρέπει να σταθμίσει τη θέση της στο σκηνικό
αυτό και να επιδιώξει ενεργά και αταλάντευτα να αποτελέσει μέρος μίας συνολικής λύσης στην ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Η «επιλεκτική χρεοκοπία» ή η μετατροπή της χώρας σε …
junk
bond
της
Ευρωζώνης μάλλον δεν συνιστούν ιδιαίτερα επιτυχημένη διαχείριση της δικής μας θέσης, ακόμη και στη δεινή κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει …