Η έγκριση του πρώτου πακέτου των 7 σχεδίων βιωσιμότητας για τα βιοκαύσιμα αποτελεί «ένα μεγάλο βήμα» για τις φιλικές προς το περιβάλλον μεταφορές, είπε ο επίτροπος για την ενέργεια Gunther Oettinger στις 19 Ιουλίου, ωστόσο οι αντιδράσεις είναι μικτές.
Οι παραγωγοί βιοκαυσίμων χαιρέτησαν τα νέα σχέδια που ισχυρίζονται ότι αντιμετωπίζουν της ανησυχίες για τη βιωσιμότητα, ωστόσο υπήρξε μεγάλη κριτική από ΜΚΟ λόγω της έλλειψης ορισμού, ελέγχου των πόρων και ευαισθησίας σε ζητήματα σχετικά με τη χρήση της γης.
Το νέο σύστημα επιτρέπει στις εταιρείες της ευρωπαϊκής βιομηχανίας βιο-ντίζελ (με τζίρο που ανέρχεται στα 9δις ευρώ) να αποκτούν ένα 5ετές πράσινο πρότυπο σύμφωνα με το σύστημα της ΕΕ, ή με ανάλογα εθνικά.
Η πιστοποίηση εν συνεχεία θα χορηγείται σε όποιον παράγει βιοκαύσιμα που εκπέμπουν 35% λιγότερα αέρια του θερμοκηπίου από το πετρέλαιο, με αύξηση του ποσοστού στο 60% από το 2018.
«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι ούτε τα δάση ούτε τα οικοσυστήματα δε θα βλαφθούν από τη χρήση τους για την παραγωγή βιοκαυσίμων», είπε ο Oettinger σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες.
Το ζήτημα του ορισμού
Ωστόσο οι περιβαλλοντολόγοι εκφράζουν δυσαρέσκεια για το ότι η Επιτροπή δεν έχει προσδιορίσει ακόμα τι είναι τα «λιβάδια μεγάλης βιοποικιλότητας».
«Σύμφωνα με έρευνα του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Πολιτική Τροφίμων για λογαριασμό της ΕΕ, 16% των εδαφών που έχουν μετατραπεί εξαιτίας της πολιτικής για τα βιοκαύσιμα θα προέρχεται από λιβάδια και σαβάνες», είπε η Nusa Urbanci, από την περιβαλλοντική ΜΚΟ Μεταφορές και Περιβάλλον.
«Εάν δεν υπάρξει ορισμός, πώς μπορούμε να ξέρουμε τα είδη των λιβαδιών που μπορούν να μετατραπούν;» είπε στη EurActiv.
Ωστόσο οι παραγωγοί βιοκαυσίμων έμειναν ικανοποιημένοι με τα νέα κριτήρια για τη βιωσιμότητα.
«Είναι εξαιρετικά νέα για τη βιομηχανία στο βαθμό που παρέχει εγγυήσεις για την περιβαλλοντική βιωσιμότητα των βιοκαυσίμων», είπε ο Kåre Riis Nielsen, διευθυντής ευρωπαϊκών υποθέσεων της Novozymes, μέλος ενός από τα νέα συστήματα, το στρογγυλό τραπέζι για βιώσιμα βιοκαύσιμα.
«Ωστόσο θα πρέπει να διευκρινιστούν το δυνατό συντομότερα άλλα ρυθμιστικά θέματα όπως ο αντίκτυπος της Έμμεσης Αλλαγής της Χρήσης Γης», πρόσθεσε.
Η Έμμεση Αλλαγή Χρήσης Γης είναι η διαδικασία όπου τα δάση και οι υγρότοποι εκκαθαρίζονται προκειμένου να παράγουν βιοκαύσιμα, αυξάνοντας έτσι τις εκπομπές CO2.
Η ανακοίνωση της Επιτροπής για την Έμμεση Αλλαγή Χρήσης Γης αναβλήθηκε για μετά το καλοκαίρι, ωστόσο το τμήμα για την ενέργεια της Επιτροπής είναι γνωστό ότι τάσσεται υπέρ ενός πιο γενναιόδωρου «ορίου αερίων του θερμοκηπίου» για τη μέτρηση της περιβαλλοντικής συνεισφοράς των βιοκαυσίμων.
Ο Oettinger επέμεινε ότι οι Βρυξέλλες λαμβάνουν μέτρα για να διασφαλίσουν ότι τα βιοκαύσιμα δε θα παραχθούν σε δασική γη η οποία έχει εκκαθαριστεί άμεσα για την καλλιέργεια βιοκαυσίμων.
«Εάν φοβόμαστε ότι κάτι δεν πάει καλά κάπου, θα ζητήσουμε από την εκάστοτε κυβέρνηση να το ελέγξουν επί τόπου με τις αρχές τους», εξήγησε.
Αργότερα αξιωματούχοι της ΕΕ επιβεβαίωσαν ότι ανεξάρτητοι ελεγκτές θα επιτηρούν τα κριτήρια βιωσιμότητας και με τη σειρά τους θα ελέγχονται από τις Βρυξέλλες.
Ερωτηθέντες από τη EurActiv, οι αξιωματούχοι είπαν ότι δεν μπορούν να δώσουν περαιτέρω στοιχεία για τον αριθμό των ελεγκτών ή του προσωπικού της ΕΕ που θα συμμετάσχει στη διαδικασία. Ωστόσο τόνισαν ότι οι ελεγκτές θα λειτουργούν σε διάφορα σχέδια.
Σύμφωνα με τον Robbie Blake από τους Friends of the Earth αυτό θα αυξήσει «τις συγκρούσεις συμφερόντων».
Προσφυγή στο Δικαστήριο
Τον περασμένο Μάιο, η Friends of the Earth και άλλες πολλές περιβαλλοντικές ΜΚΟ ξεκίνησαν μια δικαστική αγωγή κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ισχυριζόμενες ότι δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της γα διαφάνεια, παρακρατώντας πληροφορίες για τα συστήματα εθελοντικής πιστοποίησης.
Η Επιτροπή το αρνήθηκε. Αλλά τέσσερις αναφορές που διέρρευσαν από την Επιτροπή της Ε.Ε., μία εκ των οποίων ήταν από το Κοινό Κέντρο Ερευνών, αμφισβήτησε τα περιβαλλοντικά διαπιστευτήρια των βιοκαυσίμων. Μία έρευνα προέβλεπε ότι η εκπλήρωση του στόχου του 2020 θα μπορούσε έμμεσα να προκαλέσει μία εφάπαξ απελευθέρωση 1,000μεγατόννων CO2 στην ατμόσφαιρα, δηλαδή δύο φορές περισσότερη από τις ετήσιες εκπομπές της Γερμανίας. Η Ε.Ε. είναι προσηλωμένη στην αύξηση του μεριδίου ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις μεταφορές κατά 10% μέχρι το 2020, συμπεριλαμβανομένων των βιοκαυσίμων και άλλων όπως το υδρογόνο και η πράσινη ηλεκτρική ενέργεια.
Ένας αξιωματούχος της Ε.Ε. είπε στην EurActiv ότι το τμήμα ενέργειας της Επιτροπής φοβόταν ότι δε θα μπορούσε να εκπληρώσει το στόχο.
Ο Blake όμως φοβάται ότι θα τον εκπληρώσει.
«Εξαιτίας της ILUC, οι εκπομπές που απελευθερώνονται από τις χειρότερες καλλιέργειες βιοκαυσίμων, όπως η ελαιοκράμβη, το φοινικέλαιο και η σόγια είναι χειρότερες για το κλίμα από την χρήση ακόμη και ορυκτών καυσίμων,» δήλωσε.
Τα εφτά σχέδια
Τα εφτά σχέδια πιστοποίησης που δέχτηκαν έγκριση από την Επιτροπή είναι τα ακόλουθα:
- ISCC (Σχέδιο επιχορήγησης από τη γερμανική κυβέρνηση που καλύπτει όλους τους τύπους βιοκαυσίμων)
- Bonsucro EU ( Πρωτοβουλία της Στρογγυλής Τραπέζης για τα βιοκαύσιμα που βασίζονται στα ζαχαροκάλαμα, με έμφαση στη Βραζιλία)
- RTRS EU RED (Πρωτοβουλία της Στρογγυλής Τραπέζης για τα βιοκαύσιμα που βασίζονται στη σόγια, με έμφαση στην Αργεντινή και τη Βραζιλία)
- RSB EU RED (Πρωτοβουλία της Στρογγυλής Τραπέζης που καλύπτει όλους τους τύπους βιοκαυσίμων)
- 2BSvs (Σχέδιο της γαλλικής βιομηχανίας που καλύπτει όλα τα βιοκαύσιμα)
- RSBA (Σχέδιο της βιομηχανίας για κάλυψη της αλυσίδας εφοδιασμού από την Abengoa)
- Greenergy (Σχέδιο της βιομηχανίας για να καλύψει η Greenergy την αιθανόλη από ζαχαροκάλαμα από την Βραζιλία)