Ηρεμία πριν από τη θύελλα θυμίζει η σημερινή κατάσταση πραγμάτων στην
Αίγυπτο. Το μεταβατικό μετά Μουμπάρακ καθεστώς δεν μπορεί να μετακυλήσει
πέραν του Φθινοπώρου τις βουλευτικές εκλογές αλλά και δεν μπορεί να
διασφαλίσει ότι οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» δεν θα αναδειχθούν σε πρώτη
πολιτική δύναμη με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τη χώρα και την
Ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Ετσι το μοντέλο της ελεγχόμενης και κηδεμονευόμενης από τη στρατιωτική
ηγεσία κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στην Αίγυπτο κατά το πρότυπο της
Τουρκίας στην περίοδο 1983- 2002, μοιάζει να είναι θνησιγενές καθώς
αμφισβητείται από ένα εν διαμορφώσει πλειοψηφικό ρεύμα σε όφελος ενός
κατά κύριο λόγο μετριοπαθούς πολιτικού Ισλάμ.
Το 1989 στην Ανατολική Γερμανία, την Πολωνία και την Ουγγαρία ήταν πολύ
αργά για τη στρατηγική του ελεγχόμενου ανοίγματος των Μοντρόφ,
Γιαρουζέλσκι και Νέμεθ, καθώς οι κοινωνίες απαιτούσαν σαφή ρήξη με την
προηγούμενη κατάσταση πραγμάτων.
Στην Αίγυπτο όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά: Από μια σχετικά ομαλή και
αναίμακτη ριζοσπαστικοποίηση της αλλαγής μέχρι μια σκληροπυρηνική
περιχαράκωση του μεταβατικού καθεστώτος με απρόβλεπτες παρενέργειες στον
Αραβομουσουλμανικό Κόσμο.
Σε ό,τι αφορά τις ΗΠΑ και, παρά τις επαφές της αμερικανικής διπλωματίας
με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, κυριαρχούν η αμηχανία και η περίσκεψη
για τις εξελίξεις.
Πολιτική αντιπαράθεση
Μονόδρομος στην Ευρώπη - Σύγκρουση στις ΗΠΑ...
Πριν από μερικές δεκαετίες, η αγαπημένη ειρωνεία των Eυρωπαίων αναλυτών
ήταν η έλλειψη ουσιαστικών επιλογών για τον Aμερικανό ψηφοφόρο καθώς οι
προγραμματικές διαφοροποιήσεις Δημοκρατικών-Ρεπουμπλικανών κρίνονταν ως
ήσσονος σημασίας. Μια διαπίστωση που δεν κλονίσθηκε ούτε από την τομή
της οκταετίας Ρέιγκαν αλλά και της περαιτέρω προς τα δεξιά
ριζοσπαστικοποίησης των Ρεπουμπλικανών με την κυριαρχία των
Νεοσυντηρητικών στην οκταετία Μπους υιού, καθώς οι Δημοκρατικοί είχαν
επιλέξει αμυντική γραμμή με διαρκή μετατόπιση προς το Κέντρο έτσι ώστε
να μην είναι ορατή στρατηγικής εμβέλειας διαφοροποίηση. Την ίδια στιγμή,
την πρώτη τουλάχιστον δεκαετία μετά το Μάαστριχτ, η
Σοσιαλδημοκρατία-Κεντροαριστερά στη Γηραιά Ήπειρο όταν βρισκόταν στην
αντιπολίτευση ή σε προεκλογική μάχη συντηρούσε την ψευδαίσθηση μιας
εναλλακτικής πρότασης, την οποία διέψευδε σε χρόνο-ρεκόρ μετά την
επιστροφή της στην εξουσία.
Σήμερα η πολιτική αντιπαράθεση στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη είναι
ασφυκτικά οροθετημένη στο μονόδρομο της δημοσιονομικής εξυγίανσης σε
σημείο που η εναλλαγή στην εξουσία να χάνει κάθε ουσιαστική βαρύτητα: τη
συρρίκνωση του δημοσιονομικού ελλείμματος της Γαλλίας στο 3%
προσυπέγραψαν αυτή την εβδομάδα οι διεκδικητές του χρίσματος των
Σοσιαλιστών για την Προεδρική Εκλογή του 2012 Ομπρί και Ολάντ, ενώ στην
Ιταλία το κύριο στήριγμα του υπουργού Οικονομικών Τρεμόντι στην
προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης είναι η κεντροαριστερή
αντιπολίτευση. Τέλος, στην Ισπανία ο ηγέτης του Λαϊκού Κόμματος Ραχόι
υπόσχεται απλά μια πιο σκληρή δόση λιτότητας από αυτήν που εφαρμόζει
σήμερα ο Θαπατέρο.
Απέναντι στον ευρωπαϊκό μονόδρομο, επιβεβλημένο κατά κύριο λόγο από την
πολιτική του Βερολίνου, οι ΗΠΑ εμφανίζονται σήμερα σαν η μόνη χώρα στη
Δύση με διακριτές διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στα δύο κόμματα αλλά και
με μια εν εξελίξει σκληρή συνολική αντιπαράθεση για τη διαχείριση της
κρίσης.
Ετσι η έκβαση της σύγκρουσης Λευκού Οίκου-Ρεπουμπλικανών στην
Ουάσιγκτον έχει σημασία που υπερβαίνει τα σύνορα των ΗΠΑ καθώς θα
επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό και τη στάση και τη δυνατότητα άσκησης
επιρροής της χώρας στους συσχετισμούς στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη.
Δεν είναι ούτε τυχαίο, ούτε συμπτωματικό, ούτε μικροπολιτικός λαϊκισμός
και δημαγωγία που η ρεπουμπλικανική ακροδεξιά στοχοποιεί την Ελλάδα,
ζητώντας διακοπή της χρηματοδότησης της χώρας μας από το ΔΝΤ: Η πολιτική
Ομπάμα στην κρίση της Ευρωζώνης δυσχεραίνει αν δεν βραχυκυκλώνει την
αντεπίθεση των Νεοσυντηρητικών ενόψει της εκλογικής χρονιάς 2012.
Ετσι η Προεδρική Εκλογή του 2012 προβάλλει να είναι βαρύνουσας σημασίας
για τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη. Μέχρι στιγμής οι Ομπάμα-Γκάιτνερ έχουν
κρατήσει απέναντι στη Μέρκελ τον ρόλο που μέχρι τον Ιούνιο του 2010
κρατούσαν οι Σαρκοζί-Λαγκάρντ.
Ενδεχόμενη ήττα του Ομπάμα το 2012 θα έχει ολέθριες παρενέργειες για
την Ε.Ε. και την Ευρωζώνη παρόμοιες με αυτές που είχε για τη σταθερότητα
στη Γηραιά Ήπειρο το 1920 η αδυναμία του προέδρου Ουίλσον να
διασφαλίσει την έγκριση της Συνθήκης των Βερσαλλιών από το Κογκρέσο.
Μια αποστασιοποίηση της Ουάσιγκτον από την Ε.Ε.-Ευρωζώνη θα ήταν ολέθρια και για τις δύο ακτές του Ατλαντικού.
Ελεύθερη πτώση του Κάμερον
Ενα χρόνο και δύο μήνες μετά την εκλογική του νίκη, ο πρωθυπουργός της
Βρετανίας Κάμερον παρουσιάζει την εικόνα κόπωσης και φθοράς ενός ηγέτη
στο τέλος της δεύτερης ή τρίτης θητείας του, μια κατάσταση πραγμάτων που
αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις:
-Η πολιτική σκληρών δημοσιονομικών περικοπών συναντά αντιδράσεις καθώς
εκλαμβάνεται ως τακτική κίνηση εξευμενισμού των αγορών χωρίς στρατηγικό
ορίζοντα. Η θέση της Βρετανίας ως παγκόσμιου κέντρου χρηματοπιστωτικών
δραστηριοτήτων και αντίστοιχων υπηρεσιών έχει πληγεί ανεπανόρθωτα από
την κρίση του 2008. Επιπλέον το Λονδίνο φαίνεται να έχει χάσει οριστικά
και αμετάκλητα την ευκαιρία ενεργοποίησής του, τους ευρωπαϊκούς
συσχετισμούς, μια προσπάθεια που την είχε ξεκινήσει με εντυπωσιακό
επικοινωνιακό τρόπο ο Γκόρντον Μπράουν τους πρώτους μήνες της κρίσης.
Τότε η Βρετανία πρωτοστατούσε για μια ευρωπαϊκή και παγκόσμια στρατηγική
διαχείρισης της κρίσης ενώ σήμερα περιχαρακώνεται σε μια πρωτοφανή στην
πρόσφατη ιστορία της εσωστρέφεια.
-Το σκάνδαλο Μέρντοχ έρχεται για να στερήσει από την κυβέρνηση
συνασπισμού Συντηρητικών-Φιλελευθέρων το ηθικό πλεονέκτημα. Οποια και αν
είναι η δικαστική έκβαση τη υπόθεσης και ο επιμερισμός των ευθυνών,
τίποτε δεν θα ξεχρεώσει το σημερινό ένοικο της Ντάουνιγκ Στριτ από την
ευθύνη διορισμού ως εκπροσώπου Τύπου του πρώην διευθυντή της News of the
World Αντι Κόλσον. Μια επιλογή κραυγαλέας διαπλοκής με τη στήριξη του
ομίλου Μέρντοχ στην κυβέρνηση έναντι στήριξης της προσπάθειάς του να
εξαγοράζει το τηλεοπτικό δίκτυο BskyB.Η πρόκληση για τον ήσσονα
κυβερνητικό εταίρο, τους Φιλελεύθερους του Κλεγκ, είναι πρώτου μεγέθους:
να καλύψουν τον Κάμερον και να χάσουν την όποια αξιοπιστία τούς έχει
απομείνει ως εναλλακτικής κυβερνητικής διαχείρισης διακριτής από τα
πεπραγμένα των δύο μεγάλων κομμάτων ή να τερματίσουν πρόωρα την έπειτα
από δεκαετίες επιστροφή τους στη διακυβέρνηση της χώρας;
Τα παραπάνω δεν σημαίνουν δυναμική ανέξοδης επιστροφής στην εξουσία για
τον ηγέτη των Εργατικών Μίλιμπαντ. Η αντιπολίτευση πρέπει να πάει πέρα
από τον «Τρίτο Δρόμο» του Μπλερ που φαίνεται πια τόσο πεπερασμένος όσο
ήταν η αμυντική περιχαράκωση στο μεταπολεμικό κοινωνικο-οικονομικό
μοντέλο από τους Φουτ και Κίνοκ μετά το θρίαμβο της Θάτσερ την Άνοιξη
του 1979.
Στη σημερινή Βρετανία αποδεικνύεται ότι στην εναλλαγή στην κυβερνητική
διαχείριση υπάρχει ελάχιστη αν όχι μηδενική περίοδος χάριτος αλλά και
αδύνατη επανάπαυση στην τακτική του «Ώριμου Φρούτου».
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 23-07-2011)