Οι Τουρκικές Απειλές

Τα όσα δήλωσε ο υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας, κ. Αχμέτ Νταβούτογλου, την περασμένη εβδομάδα αναφορικά με τις ερευνητικές γεωτρήσεις που προτίθεται να ξεκινήσει η Κύπρος, εντός της δικής της AOZ, το ερχόμενο φθινόπωρο στο πλαίσιο προσπαθειών της για τον εντοπισμό και εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, δεν πρέπει να μας εκπλήσσουν ούτε να μας φοβίζουν. 

Πιο συγκεκριμένα, ο Τούρκος ΥΠΕΞ απεύθυνε «προειδοποίηση» προς την Κυπριακή Δημοκρατία, ότι σε περίπτωση που προχωρήσει στις έρευνες για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου «στη Μεσόγειο», όπως είπε, ξεχνώντας να αναφέρει ότι οι έρευνες θα γίνουν εντός της κυπριακής ΑΟΖ, «θα απαντήσουμε με την απαιτούμενη αντίδραση σε κάθε βήμα που θα κάνουν», δήλωσε. Σύμφωνα με την τουρκική «λογική» η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει το δικαίωμα να προχωρήσει στην έρευνα και εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων εντός της ΑΟΖ της, αν δεν επιλυθεί το Κυπριακό και σχηματιστεί «αντιπροσωπευτική» κυβέρνηση στο νησί. «Η τουρκική στάση είναι σαφής και καθαρή», κατέληξε, κατηγορώντας παράλληλα την κυπριακή κυβέρνηση ότι παραβιάζει το διεθνές δίκαιο!

Δεν είναι η πρώτη φορά, και απ’ ότι δείχνουν τα πράγματα ούτε η τελευταία, που η Τουρκία προσπαθεί κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου να υποστηρίξει ανεδαφικές θέσεις και να θέσει θέμα εθνικής κυριαρχίας για περιοχές που είναι εντελώς εκτός των χερσαίων η θαλάσσιων συνόρων της και ακόμα εκτός της ΑΟΖ της στην Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα δε με διπλωματικές πηγές η Άγκυρα αναμένεται να κλιμακώσει τις αντιδράσεις της με στόχο να παρεμποδίσει την έναρξη των προγραμματισμένων υποθαλασσίων γεωτρήσεων οι οποίες πρόκειται να ξεκινήσουν την 1^η Οκτωβρίου στο Block II, στη Νοτιοδυτική πλευρά της νήσου.

Στη βάση των ενστάσεων που προβάλει η Τουρκία, βρίσκεται ο ισχυρισμός της ότι έχει νόμιμα συμφέρονται στην Ανατολική Μεσόγειο. Η θέση που προβάλλει σε διεθνείς οργανισμούς είναι ότι τα δικαιώματα αυτά αφορούν τη θαλάσσια περιοχή που εκτείνεται από το δυτικό χερσαίο άκρο της Κύπρου προς Δυσμάς, ενώ προς τον Νότο φθάνει μέχρι την Αίγυπτο. Ωστόσο, το οξύμωρο της όλης υπόθεσης είναι ότι η Τουρκία, στην ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε από το τουρκικό ΥΠΕΞ όπου εκφράζει την αντίθεσή της στην έναρξη ερευνών, επικαλείται το Δίκαιο της Θάλασσας, χωρίς όμως να έχει κυρώσει τη σχετική σύμβαση. Διπλωματικοί κύκλοι σημειώνουν ότι, παρά την αντίδραση της Άγκυρας, οι χειρισμοί της Τουρκίας δυσκολεύουν λόγω του διεθνούς ενδιαφέροντος που έχει προσελκύσει η προοπτική ενεργειακών κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ. Έτσι, η Τουρκία θα πρέπει να συνυπολογίσει σε κάθε ενέργειά της την αντίδραση των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Ε.Ε. , αλλά και του Ισραήλ, με το οποίο η Κύπρος έχει συνάψει συμφωνία καθορισμού ΑΟΖ.

Οι θέσεις της Τουρκίας για τις Κυπριακές υποθαλάσσιες έρευνες είναι σε απόλυτη δυσαρμονία με τα όσα προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας ( Montego Bay, 1982) και άρα δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός γιατί τόσα χρόνια η Τουρκία δεν έχει σπεύσει να προσυπογράψει και υιοθετήσει αυτή την διεθνή σύμβαση. Κατά την άποψη της κυβέρνησης της η μη υπογραφή της δίδει το δικαίωμα να υποστηρίζει μαξιμαλιστικές και συχνά ατεκμηρίωτες απόψεις και απαιτήσεις προβάλλοντας θέματα εθνικής κυριαρχίας. Αυτό που ξεχνάει η Τουρκική πλευρά είναι ότι η σύμβαση αυτή, έχοντας υπογραφεί από 170 και πλέον κράτη και βάσει των όσων προβλέπει ο καταστατικός χάρτης των Ηνωμένων Εθνών, έχει παγκόσμια ισχύ και αποδοχή με ή χωρίς την υπογραφή της γείτονος. 

Είναι καιρός λοιπόν η Τουρκική κυβέρνηση να αφήσει κατά μέρος τις όποιες απειλές και προκλητικές ενέργειες, που ουδένα πλέον συγκινούν, να υιοθετήσει την Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, που εξ’ άλλου είναι μέρος του κοινοτικού κεκτημένου, και βάσει αυτής να διαπραγματευτεί για την ΑΟΖ της στην Ανατολική Μεσόγειο με Ελλάδα και Κύπρο. Με αυτό τον τρόπο θα τερματιστεί το σημερινό απαράδεκτο καθεστώς των συνεχών, παράτολμων και ενίοτε θανατηφόρων προκλήσεων και διεκδικήσεων από Τουρκικής πλευράς και θα εκλείψει ένα επικίνδυνο σημείο τριβής στην περιοχή. Εκτός, βέβαια εάν η σημερινή Τουρκική κυβέρνηση των «μηδενικών περιφερειακών προβλημάτων» (όπως αρέσκεται να διακηρύσσει urbi et orbi ο κ. Νταβούτογλου) επιθυμεί την διατήρηση ενός ανοικτού μετώπου για πολιτική εκμετάλλευση και δημιουργία εντυπώσεων.