Περίπου 55.000 γαλόνια πετρελαίου έχουν διαρρεύσει στη Βόρεια
Θάλασσα από την περασμένη εβδομάδα, λόγω διαρροής σε αγωγό της
Shell, περίπου 100 μίλια από τις
ακτές της Σκοτίας. Πέρυσι, οι Αμερικανοί κοιτούσαν οργισμένοι καθώς η κυβέρνηση
και οι πετρελαϊκές προσπαθούσαν επί πέντε καταστροφικούς μήνες να περιορίσουν
την πολύ μεγαλύτερη διαρροή σε εξέδρα της ΒΡ στον Κόλπο του Μεξικού. Φανταστείτε
τώρα τον αυξημένο κίνδυνο και την δυσκολία του να αντιμετωπιστεί μια παρόμοια
κατάσταση στις βόρειες ακτές της Αλάσκας, όπου το νερό καλύπτεται από πάγο για
οκτώ μήνες κάθε χρόνο, τα κύματα φτάνουν τα επτά μέτρα και η θερμοκρασία τους -10
βαθμούς στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Αυτός είναι ο εφιάλτης που καλωσορίζει η κυβέρνηση Ομπάμα,
εγκρίνοντας το σχέδιο της
Shell
για τέσσερις ερευνητικές γεωτρήσεις που θα ξεκινήσουν το επόμενο καλοκαίρι στην
απομακρυσμένη θάλασσα Μποφώρ της Αλάσκας. Πλέον, το πράσινο φως για την εξόρυξη
πρέπει να δώσουν διάφορες ομοσπονδιακές υπηρεσίες, όπως η Υπηρεσία Προστασίας
του Περιβάλλοντος, η Υπηρεσία Προστασίας της Θαλάσσιας Ζωής, το Γραφείο Διαχείρισης
Θαλάσσιας Ενέργειας κτλ.
Η κυβέρνηση πρέπει να βάλει φρένο. Πρόκειται για ένα απερίσκεπτο
εγχείρημα, το οποίο δεν έχουμε την πολυτέλεια να αναλάβουμε. Δεν μπορούμε να
αποτρέψουμε μια διαρροή στην Αλάσκα περισσότερο από ότι μπορούμε να την αποτρέψουμε
στον Κόλπο του Μεξικού ή στη Βόρεια Θάλασσα. Δεν έχουμε την υποδομή, τη γνώση ή
την εμπειρία για να την αντιμετωπίσουμε αν συμβεί. Είναι ανεύθυνο να κάνουμε γεώτρηση
σε εκείνα τα νερά, εφόσον δεν διαθέτουμε αυτές τις δυνατότητες.
Όταν η αρμόδια επιτροπή για το ατύχημα της ΒΡ παρουσίασε τα
πορίσματα και τις προτάσεις της νωρίτερα φέτος, δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη
αντιμετώπισης αυτών των ελλείψεων προτού εκτεθούν οι αρκτικές θάλασσες σε ένα τέτοιο
κίνδυνο. Χρειαζόμαστε ενδελεχή έρευνα επάνω στα ζωτικά, αλλά ελάχιστα κατανοητά
οικοσυστήματα της Αρκτικής, τα οποία φιλοξενούν πλούσιους πληθυσμούς σολομού,
φαλαινών, αετών και άλλων ζώων. Χρειαζόμαστε σχέδια έκτακτης ανάγκης προσαρμοσμένα
στις ανάγκες διεξαγωγής θαλάσσιων επιχειρήσεων σε πολύ αφιλόξενες συνθήκες. Επίσης,
πρέπει να είμαστε ρεαλιστικοί για το είδος της βοήθειας που μπορεί να προσφερθεί
σε μια τοποθεσία 1.000 μίλια μακριά από τον πλησιέστερο σταθμό της ακτοφυλακής.
Η πιο πρόσφατη διαρροή της
Shell
στη Βόρεια
Θάλασσα μας θυμίζει τον κίνδυνο που προσκαλούμε αγνοώντας τις επείγουσες αυτές
ανάγκες. Όταν η εξέδρα Μακόντο της ΒΡ εξερράγη πέρυσι, σκοτώνοντας 11 εργάτες,
οι Αμερικανοί πίστευαν ότι η ζημιά θα περιοριζόταν γρήγορα.
Άλλωστε, ο Κόλπος του Μεξικού είναι το επίκεντρο του παγκόσμιου
κλάδου θαλάσσιας εξόρυξης, όπου δραστηριοποιούνται εκατοντάδες εταιρείες που
ειδικεύονται στις γεωτρήσεις. Υπήρχαν πολλά σκάφη στην περιοχή, διαθέσιμα να
βοηθήσουν με τον περιορισμό της πετρελαιοκηλίδας και με το σφράγισμα της γεώτρησης.
Παρόλα αυτά, στους πέντε μήνες που χρειάστηκαν, διέρρευσαν 170 εκατομμύρια τόνοι
τοξικού αργού πετρελαίου στον Κόλπο.
Τα συστήματα που μας υποσχέθηκαν ότι θα απέτρεπαν την
καταστροφή απέτυχαν το ένα μετά το άλλο. Οι διαδικασίες καθαρισμού δεν μπόρεσαν
να σώσουν τα πουλιά και τα ψάρια, ούτε τα 650 μίλια ακτογραμμής που μολύνθηκε,
παρά την προσπάθεια 50.000 εργατών και 7.000 σκαφών.
Τώρα έρχεται η
Shell, ισχυριζόμενη στην αίτησή της ότι τα δικά της συστήματα θα
λειτουργήσουν. Αν όχι, τότε η εταιρεία τονίζει ότι μπορεί γρήγορα να σφραγίσει τις
γεωτρήσεις. Και αν διαρρεύσει πετρέλαιο, τότε επιμένει ότι θα έχει έτοιμα ειδικά
σκάφη και ελικόπτερα. Σε αυτές τις λεπτές ελπίδες στηρίχθηκε η νεοσυσταθείσα κρατική
υπηρεσία για να δώσει την έγκρισή της για το σχέδιο στην Αρκτική.
Ακόμα δεν έχουμε εφαρμόσει τα μαθήματα από το ατύχημα της ΒΡ,
που ήταν η χειρότερη διαρροή στην ιστορία. Ενώ η υπηρεσία έχει υιοθετήσει
αυστηρότερους κανόνες για την εξόρυξη, το Κογκρέσο δεν έχει περάσει ακόμα την
σχετική νομοθεσία για την προστασία της θάλασσας, των εργατών και της πανίδας
από τον κίνδυνο της θαλάσσιας εξόρυξης.
Οι κίνδυνοι αυτοί είναι μονάχα μεγαλύτεροι στο αφιλόξενο και
μακρινό αρκτικό περιβάλλον. Προτού πάμε στις άκρες του κόσμου για να αναζητήσουμε
πετρέλαιο, χρειαζόμαστε βαθύτερη γνώση, καλύτερη τεχνολογία και τεχνογνωσία ώστε
να προστατευτεί η Αλάσκα, ένα από τα τελευταία ωκεάνια σύνορα, από ένα σοβαρό
και αχρείαστο κίνδυνο.
- Ο Φράνσις Μπαινέκε είναι πρόεδρος του Συμβουλίου Φυσικών Πόρων
των ΗΠΑ και συμμετείχε στην εθνική επιτροπή που ερεύνησε το ατύχημα της ΒΡ στον
Κόλπο του Μεξικού.