Ρόλος «Κλειδί» για την ECB

H λύση στη σημερινή μεγάλη κρίση που γονατίζει σιγά σιγά την Ευρώπη περνάει μέσα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (τη γνωστή ECB). Οι μεγαλύτεροι «παίκτες» των διεθνών αγορών, αλλά και κορυφαίοι οικονομολόγοι του κόσμου, υποστηρίζουν πλέον ότι η λύση στην επιταχυνόμενη κρίση της Ευρώπης είναι να διευρύνει η ECB τον ισολογισμό της (να κόψει, δηλαδή, καινούργιο χρήμα) και να ρίξει στην αγορά τουλάχιστον 1 με 1,5 τρισ. ευρώ άμεσα. Θα είναι μια πρώτη πολύ ισχυρή τονωτική ένεση στη Zώνη του Eυρώ, η οποία θα αναχαιτίσει την επιδείνωση της κατάστασης και θα δημιουργήσει τις βάσεις για γρήγορη αναστροφή της πορείας στη συνέχεια.

Πώς θα γίνει αυτό; Το περίφημο Ταμείο, το EFSF, το οποίο τη στιγμή αυτή έχει γύρω στα 500 δισ. ευρώ, θα αποκτήσει κατ’ αρχάς τον χαρακτήρα ενός ευέλικτου επενδυτικού οργανισμού της Eυρωζώνης. Στη συνέχεια, η ECB, διευρύνοντας όπως είπαμε τον ισολογισμό της, θα του μεταγγίσει 1 ή 1,5 τρισ. ευρώ (σε πρώτη φάση και ενδεχομένως να υπάρξει συνέχεια) προκειμένου το EFSF να κάνει στην αγορά μια δυναμική παρέμβαση, αγοράζοντας και ομόλογα Ιταλίας και Ισπανίας, που αποτελούν το νέο επίκεντρο των εξελίξεων. Η απάντηση, λοιπόν, είναι ότι χρειάζεται η ECB να παίξει ένα διευρυμένο και κρισιμότερο κεντρικό ρόλο και να ρίξει μεγάλη ποσότητα ρευστότητας στην αγορά. Θα επιτευχθεί έτσι και η απαιτούμενη επίδειξη θέλησης και δύναμης από την Ευρώπη, αλλά και τα πράγματα θα μπουν σε μία τάξη, όντως, πράγμα που σημαίνει ότι το διεθνές «χρηματιστικό κεφάλαιο» –οι μεγάλοι επενδυτές ή δανειστές ή κερδοσκόποι ή οίκοι ή όπως αλλιώς θέλετε να πούμε το σύστημα αυτό που κωδικοποιούμε με τον όρο «αγορές» – θα ηρεμήσουν.

Με τη διοχέτευση της απαιτούμενης ρευστότητας, όλο το ευρωπαϊκό οικονομικό οικοδόμημα παίρνει μια πολύ βαθιά ανάσα και παράλληλα φεύγει από τη μέγγενη της σφικτής δημοσιονομικής αντίληψης, η οποία δυσχεραίνει την προοπτική να ξοδέψουν ή να βάλουν χρήματα τα κράτη για βοήθεια, με αποτέλεσμα να παγώνουν οι οικονομίες (ειδικότερα οι ασθενέστερες του Νότου) και να γλιστρούν –και μαζί με αυτές και ολόκληρη η Ευρώπη– σε βαθιά ύφεση. Η λύση αυτή, που οι κορυφαίοι του οικονομικού συστήματος την θεωρούν μοναδική (διότι έχουν αρχίσει και ανησυχούν εντόνως τώρα και για τις ΗΠΑ, φοβούμενοι καθίζηση και των δύο πυλώνων του καπιταλισμού της Δύσης), προϋποθέτει απλώς μια πολιτική υπέρβαση, για την αναδόμηση του ευρωπαϊκού κεντρικού συστήματος, όπως λειτουργεί τούτη την ώρα (που δεν λειτουργεί).

Το πρώτο ερώτημα που τίθεται, επί του παρόντος, είναι εάν προτίθεται να προχωρήσει σε μια τέτοια προοπτική η Γερμανία, η οποία αποτελεί την καθοριστική παράμετρο και ταυτόχρονα τον σκληρό συντηρητικό πυρήνα. Η απάντηση είναι πως –σταδιακά τελικά– ναι. Διότι το διακύβευμα να καταστραφεί η Eυρωζώνη είναι πολύ πιο επώδυνο. Το δεύτερο είναι εάν η αύξηση της προσφοράς του χρήματος από την ECB θα επιφέρει σημαντικές πληθωριστικές πιέσεις. Η απάντηση είναι πως όχι, κρίνοντας από το παράδειγμα της αμερικανικής FED. Eτσι κι αλλιώς, όμως, η διάσωση (κυριολεκτικά) των δυτικών οικονομιών είναι η πρώτη κολοσσιαία πρόκληση!