Ο
Μιχαήλ Προκόροφ, ο ιδιοκτήτης χρυσωρυχείων στη Σιβηρία και επαγγελματικής ομάδας μπάσκετ στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στη Ρωσία, με καθαρά κέρδη που αγγίζουν τα 14 δισ. ευρώ. Τον περασμένο Ιούνιο συμφώνησε να ηγηθεί ενός κεντροδεξιού πολιτικού κόμματος εν όψει των βουλευτικών εκλογών του Δεκεμβρίου.
Ο Προκόροφ, 46 χρόνων, έδειχνε να πιστεύει ότι η εμπειρία του στις επιχειρήσεις θα ενίσχυε τις πολιτικές του προοπτικές. Ο Προκόροφ έκανε λάθος και παραιτήθηκε τον Σεπτέμβριο από το κόμμα. Αλλά, παρά τη ντροπή που μπορεί τώρα να αισθάνεται, πρόκειται για καλύτερη μοίρα από εκείνη του
Μιχαήλ Κοντορκόφσκι, ενός άλλου ρώσου ολιγάρχη με πολιτικές φιλοδοξίες που τώρα εκτίει τον 8ο χρόνο φυλάκισης από τότε που τόλμησε να αμφισβητήσει τις ιδέες του
Βλαντίμιρ Πούτιν ως προς το πώς θα πρέπει να διοικείται η Ρωσία.
Η αποχώρηση του Προκόροφ ήρθε λίγες ημέρες πριν την ανακοίνωση της Ενωμένης Ρωσίας, του κυβερνώντος κόμματος, ότι ο Πούτιν θα θέσει υποψηφιότητα για τρίτη προεδρική θητεία το 2012, αλλάζοντας θέσεις με τον νυν πρόεδρο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο οποίος θα γίνει πρωθυπουργός. Αυτό μπορεί να έπεφτε πολύ βαρύ στον
Αλεξέι Κουντρίν, τον υπουργό Οικονομικών από το 2000, ο οποίος παραιτήθηκε εξαιτίας της διαφωνίας του με τον
Μεντβέντεφ για τις αυξημένες δαπάνες.
Εξαιτίας της έλλειψης νέων προσώπων ή ιδεών, η μοναδική προσδοκία από τις επερχόμενες εκλογές είναι να διοχετευθούν περισσότερα πετροδολάρια σε μία βαλτωμένη και χονδροειδώς ανεπαρκή οικονομία. Αυτό το «όργιο» δαπανών θα τροφοδοτήσει τη διαφθορά, τον πληθωρισμό και την εξάρτηση από τους ενεργειακούς πόρους - τα τρία κακά που ο Κουντρίν πολεμούσε καθ' όλη της διάρκεια της θητείας του. Και ενώ ο Προκόροφ είναι από τους πλέον αξιοσέβαστους ολιγάρχες στη Ρωσία, ο Κουντρίν ήταν από τα πλέον αξιοσέβαστα μέλη του κοινοβουλίου.
Η αποχώρησή του από την πολιτική ζωή αντιμετωπίζεται ευρέως ως ένα σύμπτωμα της εμβάθυνσης των διαιρέσεων στην κυβερνητική ελίτ του Πούτιν, ίσως και ενός προάγγελου μίας πολιτικής κρίσης. Υπάρχουν πολλές δυσδιάκριτες ενδείξεις του πανικού που επικρατεί στα ανώτερα κυβερνητικά κλιμάκια για την κατάσταση της οικονομίας. Αλλά δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η Ενωμένη Ρωσία διαθέτει το κατάλληλο πρόγραμμα για να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις στην επόμενη θητεία του Πούτιν, πέραν της μεγαλύτερης λογοκρισίας στο Διαδίκτυο.
Αλλά όλα τα σημάδια της σύγκρουσης στους κόλπους της ανώτατης ηγεσίας - του Πούτιν και του Μεντβέντεφ - έχουν εξαφανιστεί. Όπως συνέβη και στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, μία γραφειοκρατική κρίση ξαφνικά αποκάλυψε τους μηχανισμούς με τους οποίους αυτή η ελίτ ασκούσε την εξουσία.
Σύμφωνα με τον Προκόροφ η παραγωγικότητα της Ρωσίας ανέρχεται μόλις στο 6 - 10% εκείνης των Ηνωμένων Πολιτειών, και για αυτό η οικονομία πασχίζει ακόμη και όταν η τιμή του πετρελαίου, του βασικού εξαγωγικού της προϊόντος, φθάνει στα ύψη. Δύο εκατομμύρια μορφωμένοι επαγγελματίες εγκατέλειψαν τη Ρωσία το τελευταίο διάστημα. Τα τελευταία 20 χρόνια έχει τριπλασιαστεί η κοινωνική ανισότητα.
Η Ρωσία, καταλήγει ο Προκόροφ, είναι μία φεουδαλική κοινωνία, με το πολιτικό μονοπώλιο του Πούτιν και την οικονομική κακοδιαχείρηση να διογκώνουν την αποκαλούμενη «κατάρα των φυσικών πόρων» που επηρεάζει πολλές πετρελαιοπαραγωγές χώρες. Σήμερα, το πρόγραμμα του Προκόροφ παραμένει το μοναδικό χειροπιαστό αποτέλεσμα των σχεδόν 20 εκ. ευρώ που ο ίδιος και οι φίλοι επένδυσαν στην εκστρατεία του. Μάλλον ο ίδιος μετανιώνει περισσότερο για τους τρεις μήνες που αφιέρωσε σε αυτή. Αν και υποστηρίζει ότι δεν θα εγκαταλείψει την πολιτική εντελώς, τώρα μοιάζει με ακόμη έναν ολιγάρχη που πρέπει να επιλέξει μεταξύ της παράδοσης υπό όρους, της μετανάστευσης και της φυλακής. Το μέλλον του Κουντρίν δεν είναι λιγότερο δυσοίωνο.
(από το "Βήμα")