«Πέρα από την Ελλάδα, πολύ μεγαλύτερα προβλήματα αναδύονται που θέτουν
το θεμελιώδες ερώτημα ποιος διατηρεί τη δυνατότητα να βοηθήσει ποίον και
πώς». Το χθεσινό σχόλιο της γερμανικής εφημερίδας Suddeutsche Zeitung
συμπυκνώνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το αδιέξοδο της Ευρωζώνης: Οσο η
Γερμανία δεν θα αποδέχεται ότι συνολική και οριστική λύση στο πρόβλημα
χρέους δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη μετάβαση στην οικονομική
διακυβέρνηση, που είναι αδιανόητη, χωρίς την ταυτόχρονη μετεξέλιξη της
Ε.Ε. σε πολιτική ένωση ομοσπονδιακού τύπου, όλες οι υπόλοιπες λύσεις ή
προσεγγίσεις, όχι μόνον μεταθέτουν απλώς το πρόβλημα, αλλά κινδυνεύουν
να το καταστήσουν ανεξέλεγκτο καταστροφικό ντόμινο.
Η Ελλάδα ήταν και είναι ένα πρόσχημα για να μην διατυπωθούν δημόσια οι
μύχιες σκέψεις και προβληματισμοί του Βερολίνου, για να μην διαβασθεί
στην πραγματική της διάσταση η απόφαση εγκατάλειψης της συμφωνίας της
21.7 στα μέσα του Αυγούστου.
Η πλήρης διάσωση της Ελλάδας και η οριστική λύση στο πρόβλημα του
ελληνικού δημοσίου χρέους εξόργιζε κα εξακολουθεί να εξοργίζει την
κυβέρνηση Μέρκελ και μεγάλο τμήμα της ακαδημαϊκής ελίτ της χώρας, γιατί
απαιτεί από τη Γερμανία στρατηγικής σημασίας αποφάσεις που δεν θέλει και
δεν μπορεί να πάρει αυτή τη στιγμή; Την επιτάχυνση της ολοκλήρωσης προς
την οικονομική και πολιτική ένωση έναν δρόμο χωρίς επιστροφή.
Η επιλογή του «κουρέματος» σήμερα στην Ελλάδα και αύριο στην Πορτογαλία
την Ιρλανδία, αλλά και την Ισπανία και την Ιταλία εγγυάται ότι η
αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης της περιφέρειας δεν θα οδηγήσει
στη συγκρότηση μιας ομοσπονδίας, όπου οι μεταφορές πόρων θα είναι το
βασικό εργαλείο για την απάλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων.
Η λογική των «κουρεμάτων», ο ορίζοντας του χρόνιου εγκλωβισμού στην
ύφεση και των κοινωνικών και των πολιτικών εντάσεων που συνεπάγεται,
διαψεύδουν περίτρανα την επίσημη ρητορική του Βερολίνου και δείχνουν μια
επιλογή σταδιακής περιθωριοποίησης ενός μεγάλου τμήματος της Ευρωζώνης,
καθώς δίπλα στο Νότο και στην Ιρλανδία δεν αποκλείεται να προστεθούν το
Βέλγιο και η Γαλλία.
Στην πράξη από τα μέσα Αυγούστου όταν κατέρευσε η ψευδαίσθηση ότι η
ήπια αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους θα έπειθε τις αγορές να
αποκλιμακώσουν την πίεση στην Ισπανία και την Ιταλία, η κυβέρνηση Μέρκελ
προωθεί συνειδητά ή ακόμη χειρότερα ασυνείδητα το σενάριο της «Μικρής
Ευρωζώνης» των πλεονασματικών χωρών.
Για τους δύσπιστους στα παραπάνω υπάρχει ένα βαρύ ιστορικό προηγούμενο
που αποδεικνύει ότι στη γερμανική προσέγγιση η συνολική ενοποίηση
θυσιάζεται χάριν μιας μικρής που ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές και
απαιτήσεις της ισχυρότερης χώρας:
Οταν το 1848 ξέσπασε η επανάσταση στη Γερμανία το ζητούμενο ήταν μια
Μεγάλη Γερμανία που να περιλαμβάνει και την Αυστρία, μια δυναμική που
αμφισβητούσε την πρωτοκαθεδρία της Πρωσίας. Αργά αλλά σταθερά, η Βιέννη
περιθωριοποιήθηκε σε όφελος του Βερολίνου με αποκορύφωμα τον πόλεμο του
1866 που κήρυξε ο Μπίσμαρκ με κατάληξη την ήττα της Αυστρίας.
Οταν υπάρχει το προηγούμενο της θυσίας της εθνικής ολοκλήρωσης στο
όνομα μιας Πρωσικής Γερμανίας γιατί να μην θυσιαστεί σήμερα η ευρωπαϊκή
ολοκλήρωση στο όνομα μιας «μικράς και εντίμου» -για να ανατρέξουμε στην
ορολογία του ελληνικού διχασμού του 1915- Γερμανικής Ευρωζώνης;
Ιστορικό προηγούμενο
Υπάρχει ένα βαρύ ιστορικό προηγούμενο που αποδεικνύει ότι στη γερμανική
προσέγγιση η συνολική ενοποίηση θυσιάζεται χάριν μιας μικρής που
ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές και απαιτήσεις της ισχυρότερης χώρας:
Οταν το 1848 ξέσπασε η επανάσταση στη Γερμανία το ζητούμενο ήταν μια
Μεγάλη Γερμανία που να περιλαμβάνει και την Αυστρία, μια δυναμική που
αμφισβητούσε την πρωτοκαθεδρία της Πρωσίας. Αργά αλλά σταθερά, η Βιέννη
περιθωριοποιήθηκε σε όφελος του Βερολίνου με αποκορύφωμα τον πόλεμο του
1866 που κήρυξε ο Μπίσμαρκ με κατάληξη την ήττα της Αυστρίας.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 25/10/2011)