Τα ρίσκα που αντιμετωπίζει η τουρκική οικονομία αλλά και την αμηχανία που γεννούν στις αγορές οι ανορθόδοξες οικονομικές επιλογές της Άγκυρας αποτυπώνει η κίνηση του οίκου Fitch να υποβαθμίσει την Τετάρτη το outlook της Τουρκίας από «θετικό» σε «σταθερό». Σε μία συγκυρία κατά την οποία η γειτονική χώρα επείγεται για την αναβάθμιση του αξιόχρεού της, και τις ξένες επενδύσεις που αυτή θα απέφερε, η Fitch απέφυγε να μιμηθεί την αντίστοιχη κίνηση της Standard & Poor’s προ διμήνου, επιμένοντας να υπενθυμίζει ότι ο τουρκικός πληθωρισμός διατηρείται σε επίπεδα πολύ ανώτερα του τεθέντος στόχου
Τα ρίσκα που αντιμετωπίζει η τουρκική οικονομία αλλά και την αμηχανία που γεννούν στις αγορές οι ανορθόδοξες οικονομικές επιλογές της Άγκυρας αποτυπώνει η κίνηση του οίκου Fitch να υποβαθμίσει την Τετάρτη το outlook της Τουρκίας από «θετικό» σε «σταθερό».

Σε μία συγκυρία κατά την οποία η γειτονική χώρα επείγεται για την αναβάθμιση του αξιόχρεού της, και τις ξένες επενδύσεις που αυτή θα απέφερε, η Fitch απέφυγε να μιμηθεί την αντίστοιχη κίνηση της Standard & Poor’s προ διμήνου, επιμένοντας να υπενθυμίζει ότι ο τουρκικός πληθωρισμός διατηρείται σε επίπεδα πολύ ανώτερα του τεθέντος στόχου (5,5%) και ότι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (ύψους 78 δισ. δολαρίων για το 12μηνο προ του Σεπτεμβρίου, ήτοι 10% του ΑΕΠ) διαρκώς διευρύνεται.
 
Την ίδια ώρα, η τουρκική λίρα υποχωρεί διαρκώς: χαρακτηριστικά, τη Δευτέρα η υποτίμηση του νομίσματος έφθασε το 1,5% (1,85 λίρες ανά δολάριο), ενώ συνολικά από την αρχή του έτους η λίρα έχει χάσει το 16% της αξίας της (4% μόνο την τελευταίο μήνα).

Ο πληθωρισμός τον Οκτώβριο ανήλθε στο 3,3% σε μηνιαία βάση (καταγράφοντας υψηλό 9ετίας) και σε 7,7% σε ετήσια βάση, με προοπτική να έχει φθάσει στα τέλη του έτους το 9,2%, όπως εκτιμά η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας.

Ωστόσο, η νομισματική πολιτική παραμένει ακατανόητα χαλαρή, με τον ίδιο τον πρωθυπουργό Tayyip Erdogan να έχει θέσει από τον Μάιο τον στόχο των μηδενικών (ίσων με τον πληθωρισμό) πραγματικών επιτοκίων και την, ανεξάρτητη υποτίθεται, κεντρική τράπεζα να υπερασπίζεται την ίδια λογική, θέτοντας ως προτεραιότητα όχι την καταπολέμηση του πληθωρισμού (καθώς αναμένει και υποχώρηση τις τιμής του πετρελαίου) αλλά την ανάγκη διατήρησης της ανάπτυξης, ενόψει της επερχόμενης ύφεσης στην ευρωζώνη, κύριο προορισμό των τουρκικών εξαγωγών.

Υπενθυμίζεται ότι ο ρυθμός ανάπτυξης διαμορφώθηκε στο 8,9% το 2010 και στο 11% το πρώτο τετράμηνο του 2011, με προοπτική να προσγειωθεί στο 7,7% για το σύνολο του έτους και στο 4% (κατά τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών) το 2012. Η βιομηχανική παραγωγή κατέγραψε τον Σεπτέμβριο αύξηση κατά 12% σε ετήσια βάση, έναντι 6,9% που προσδοκούσαν οι αγορές.

Το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης, πάντως, στρέφει ήδη το βλέμμα του στην μετά την υπερθέρμανση εποχή, με αποτέλεσμα ο δείκτης ISE 100 να έχει χάσει μέχρι την περασμένη Τρίτη 14,6% το τελευταίο δίμηνο, ήτοι 23,1% από την αρχή του έτους.

Στη συνεδρίαση της διοίκησής της την Τετάρτη η τουρκική κεντρική τράπεζα διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκιά της που κυμαίνονται από το 5,75% (για τα εβδομαδιαία repos) μέχρι το 12,5% (για overnight δανεισμό), επιμένοντας σε ανακοίνωσή της ότι προχωρά η εξισορρόπηση της εσωτερικής και της εξωτερικής ζήτησης, οι αποταμιεύσεις αυξάνονται και η πιστωτική επέκταση υποχωρεί σε πιο λογικά επίπεδα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την προοπτική χαλιναγώγησης του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών.

«Ο στόχος του πρωθυπουργού για μηδενικά επιτόκια είναι ένας ιδανικός στόχος. Θα θέλαμε να τον επιτύχουμε σε κάποιο σημείο, αλλά το σημείο αυτό δεν είναι κοντινό» δήλωσε την Τετάρτη από το Λονδίνο ο αρμόδιος για την οικονομία αντιπρόεδρος Ali Babacan προσπαθώντας να στείλει καθησυχαστικό μήνυμα.

Την ίδια ώρα, άνθρωποι της αγοράς παραπονούνται ότι εξαπλώνεται ένα κλίμα αυτολογοκρισίας, καθώς οι «ακτιβιστική και ανορθόδοξη», όπως τη χαρακτηρίζει η Fitch, νομισματική πολιτική, συμπλέει και με τις μουσουλμανικές ευαισθησίες του Erdogan (ο οποίος έχει δηλώσει ότι «δεν μπορεί να παράγεται χρήμα από το χρήμα, αλλά μόνο από την παραγωγή και τις επενδύσεις») αλλά και τη συνωμοσιολογική λογική του υπουργού Οικονομίας Zafer Caglayan ο οποίος τον Ιούλιο δήλωσε ότι όσοι ζητούν αύξηση των επιτοκίων απλώς θέλουν να κερδοσκοπήσουν σε βάρος της Τουρκίας.

Διαβάστε ακόμα