Μελέτη της Deloitte για τις Προοπτικές για Πετρέλαιο και Φυσικό Αέριο το 2012

Η μελέτη για το 2012 εξετάζει το πώς θα εξελιχθεί ο κλάδος λαμβάνοντας υπόψη τα γεγονότα που προέκυψαν κατά το 2011 και συγκεκριμένα: τις πολιτικές αλλαγές στη Λιβύη, την ενισχυόμενη σταθερότητα στο Ιράκ, την ανάδυση της Βραζιλίας ως βασικού παράγοντα, την παγκόσμια κινητικότητα προς την παραγωγή σχιστολιθικού Φυσικού Αερίου και την αποσύνδεση των τιμών Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου.

Η μελέτη, όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση, βασίστηκε σε συνεντεύξεις με πελάτες, αναλυτές του κλάδου και ανώτατα στελέχη των εταιριών-μελών του δικτύου της Deloitte που εξειδικεύονται στο συγκεκριμένο τομέα.

Ο Άκης Γεωργόπουλος, Partner- Υπεύθυνος για θέματα Ενέργειας και Πόρων της Deloitte Χατζηπαύλου Σοφιανός & Καμπάνης Α.Ε., δήλωσε: «Τα στοιχεία της μελέτης καταδεικνύουν ότι ο παγκόσμιος χάρτης της ενέργειας και συγκεκριμένα του Πετρελαίου και του Φυσικού Αερίου σιγά-σιγά μεταβάλλεται. Παραδοσιακά μεγάλοι παραγωγοί όπως η Λιβύη και το Ιράκ επιστρέφουν στο προσκήνιο, ενώ νέες χώρες όπως η Κίνα, η Κύπρος, το Ισραήλ και άλλες εισέρχονται και αποζητούν την ενεργειακή τους ανεξαρτησία αλλά και στοχεύουν να μεταβληθούν από απλοί καταναλωτές σε παραγωγοί των δύο αυτών πρώτων υλών. Το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο μετάβασης για το συγκεκριμένο κλάδο επιβεβαιώνει και η ιδιαίτερα σημαντική εκτίμηση της φετινής μελέτης της Deloitte ότι στο μέλλον ενδέχεται να αποσυνδεθούν οι τιμές του Φυσικού Αερίου από αυτές του Πετρελαίου».

Οι 10 προβλέψεις για τον κλάδο του Πετρελαίου και του Φυσικού Αερίου, σύμφωνα με τη μελέτη:

1. Το μέλλον της παραγωγής πετρελαίου: Η Λιβύη και το Ιράκ αποτελούν πλέον μέρος της εξίσωσης

Οι κυβερνητικές αλλαγές στη Λιβύη θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στον τρόπο λειτουργίας της τοπικής βιομηχανίας Πετρελαίου, αλλά και στη συμμετοχή της στην παγκόσμια αγορά. Στο Ιράκ η ισχυροποίηση της σταθερότητας και ο περιορισμός της βίας θα μπορούσαν να βοηθήσουν την κυβέρνηση να προωθήσει την ενίσχυση των δυνατοτήτων παραγωγής, αλλά οι υποδομές της χώρας ενδέχεται να μην είναι ακόμα έτοιμες να υποστηρίξουν κάτι τέτοιο. Σύμφωνα με τη μελέτη της Deloitte, και οι δύο χώρες θα διαδραματίσουν κυρίαρχο ρόλο στην παγκόσμια αγορά Πετρελαίου αλλά θα πρέπει πρώτα να υπερβούν κάποια εμπόδια. Συνεπώς, καθίσταται απίθανο να παίξουν τόσο σημαντικό ρόλο κατά το επόμενο έτος.

Επιπλέον, σύμφωνα με τη μελέτη, αναμένεται ότι η αύξηση της παραγωγής από κράτη μη-μέλη του ΟΠΕΚ θα αντισταθμίσει την αυξανόμενη ζήτηση για το 2012.

2. Η παγκόσμια ανάπτυξη του Σχιστολιθικού Αερίου:

Όσες περισσότερες αναδυόμενες οικονομίες ανακαλύπτουν ότι έχουν τη δυνατότητα εξόρυξης Φυσικού Αερίου από σχιστόλιθο, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο αντίκτυπος στην παγκόσμια αγορά. Η ζήτηση ενέργειας στις αναπτυσσόμενες οικονομίες βρίσκεται σε ανοδική πορεία, καθιστώντας την εξασφάλιση ενεργειακής επάρκειας προτεραιότητα. Για αυτό το λόγο, χώρες όπως η Κίνα, η Πολωνία και η Αργεντινή είναι πιθανό να αδιαφορήσουν για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της υδραυλικής ρωγμάτωσης (hydraulic fracturing) -της μεθόδου εξόρυξης του αερίου από σχιστόλιθο. Κάτι τέτοιο γίνεται ιδιαίτερα αισθητό σε χώρες της Ασίας και της Ευρώπης που επιδιώκουν να απεξαρτηθούν από το Ρωσικό Φυσικό Αέριο. Επιπλέον, το Σχιστολιθικό Αέριο θα μπορούσε να μετατρέψει παραδοσιακούς εισαγωγείς (π.χ. Πολωνία, Αργεντινή) σε εξαγωγείς μέσα στην τρέχουσα δεκαετία, όπως αναμένουν οι αναλυτές να γίνει και για τις ΗΠΑ.

3. Η αποσύνδεση των τιμών Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου: Πού και πότε;

Ήδη παρατηρείται αποσύνδεση των τιμών του Πετρελαίου και του Φυσικού Αερίου, η οποία αναμένεται να συνεχιστεί και κατά τα επόμενα έτη. Με τις αγορές Φυσικού Αερίου να γίνονται περισσότερο «τοπικές», εξαιτίας της εξεύρεσης πόρων κοντά σε περιοχές με μεγάλη ζήτηση, πολλές χώρες βλέπουν το ενδεχόμενο της ενεργειακής ανεξαρτησίας. Από την άλλη πλευρά, το Πετρέλαιο παραμένει η πρώτη ύλη με «παγκόσμια χαρακτηριστικά». Έτσι, σύμφωνα με τη μελέτη της Deloitte, η ζήτηση για Πετρέλαιο θα διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα τις τιμές του, ενώ θα παρατηρηθούν διαφοροποιήσεις των τιμών Φυσικού Αερίου μεταξύ Ανατολής και Δύσης.

Βέβαια, σε καμία περίπτωση η αποσύνδεση τιμών Φυσικού Αερίου και Πετρελαίου δεν έχει ολοκληρωθεί. Πολλοί κλάδοι που εξαρτώνται από το Φυσικό Αέριο, όπως τα πετροχημικά, εξακολουθούν να προτιμούν τη σύνδεση των τιμών του αργού Πετρελαίου με αυτών του Φυσικού Αερίου, κυρίως γιατί το Πετρέλαιο αποτελεί αντικείμενο εμπορίου σε παγκόσμιο επίπεδο. Πάντως, η μελέτη της Deloitte εκτιμά ότι με το πέρασμα του χρόνου ακόμα και αυτό μπορεί να αρχίσει να αλλάζει.

4. Οι νέες Κρατικές Πετρελαϊκές Εταιρίες (ΚΠΕ): Η ανάδυση των μη-παραδοσιακών ΚΠΕ που προέρχονται από καταναλώτριες χώρες.

Παλαιότερα, οι ΚΠΕ από τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες και ειδικά από τα μέλη του ΟΠΕΚ είχαν όλη τη δύναμη στα χέρια τους. Τα τελευταία χρόνια, όμως, βλέπουμε την ανάδυση ενός νέου τύπου ΚΠΕ- που αποδεικνύεται το ίδιο ισχυρός με τον παραδοσιακό αλλά με πολύ διαφορετικό τρόπο. Αυτός ο νέος τύπος εταιρίας προέρχεται από χώρες που αποτελούν τις κυρίαρχες καταναλώτριες ενέργειας, όπως η Κίνα και η Ν. Κορέα, που εισάγουν για να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Από τη στιγμή που η κατανάλωση ενέργειας στη Δύση παραμένει σταθερή ή και μειώνεται, οι παραγωγοί εξετάζουν το ενδεχόμενο εξαγωγών προς τις νέες αγορές και ο καινούριος αυτός τύπος ΚΠE έχει ένα «ισχυρό χαρτί» στα χέρια του για να διαπραγματευτεί σχετικά με τα επίπεδα των τιμών πώλησης του Φυσικού Αερίου και του Πετρελαίου. Πάντως, σύμφωνα με τη μελέτη, αυτό δεν σημαίνει ότι οι παραδοσιακές ΚΠE θα αποδυναμωθούν αλλά ότι θα παρατηρηθεί αλληλεξάρτηση μεταξύ αυτών των δύο τύπων ΚΠE. Μάλιστα, η έρευνα υποστηρίζει ότι θα γίνονται ολοένα και πιο συχνές οι κοινοπραξίες μεταξύ τους.

5. Το γεγονός ότι το Σχιστολιθικό Αέριο εισέρχεται στο παιχνίδι δεν σημαίνει ότι το Συμβατικό Αέριο βγαίνει: Νέοι εξαγωγείς έρχονται στο προσκήνιο

Κατά το περασμένο έτος έγιναν σημαντικές ανακαλύψεις συμβατικού αερίου (π.χ. στην Κύπρο, το Ισραήλ, τη Μοζαμβίκη), οι οποίες θα επηρεάσουν σημαντικά τη συγκεκριμένη αγορά. Η παραγωγή, όμως, θα αργήσει κάποια χρόνια αφού οι ανακαλύψεις έγιναν πρόσφατα. Έτσι, θα πρέπει να εστιάσουμε στην αντίδραση της Ρωσίας στον ανερχόμενο αυτό ανταγωνισμό και στο εάν μπορεί να διασφαλίσει τις μακροπρόθεσμες συνεργασίες παροχής αερίου.

6. Η Κίνα δεν είναι απλώς μια «μαύρη τρύπα κατανάλωσης»: Αποτελεί ανερχόμενο παίκτη και στην παραγωγή

Με το νέο δωδέκατο πενταετές της πλάνο, η Κίνα βρίσκεται σε καλό δρόμο ως προς την αλλαγή της φήμης της ως μιας «μαύρης τρύπας κατανάλωσης». Οι σχεδιαζόμενες επενδύσεις στην εξόρυξη φυσικού αερίου και πετρελαίου θα βοηθήσουν την Κίνα να μειώσει τις εισαγωγές, να περιορίσει τα ενεργειακά κόστη και να διατηρήσει θετικό πρόσημο στο ενεργειακό της ισοζύγιο.

7. WTI και Brent: Θα κλείσει το χάσμα ή θα παραμείνει αυτή η μη ομαλή διαίρεση;

Σύμφωνα με τη μελέτη, κατά το 2012 θα δούμε μια επιστροφή στην ομαλότητα αφού οι τιμές του Πετρελαίου Brent και WTI θα τείνουν να συγκλίνουν. Μάλιστα, κατά το τέλος του έτους αναμένεται οι τιμές του WTI να βρίσκονται κάτω από αυτές του Brent.

8. Νέος σημαντικός παράγοντας: Η Αμερικανική βιομηχανία του Σχιστολιθικού Πετρελαίου

Σύμφωνα με τους αναλυτές της Deloitte το Αμερικανικό Σχιστολιθικό Πετρέλαιο έχει πολλές δυνατότητες αλλά και κάποια μειονεκτήματα. Όπως και στην περίπτωση του Σχιστολιθικού Φυσικού Αερίου απαιτείται η υδραυλική ρωγμάτωση, μια διαδικασία που μπορεί να έχει αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Σημειώνεται, όμως, ότι αναλυτές υποστηρίζουν ότι τα οικονομικά πλεονεκτήματα υπερτερούν των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Πάντως, υπάρχει ακόμα έλλειψη υποδομών και έτσι απαιτούνται επενδύσεις στο συγκεκριμένο κλάδο.

9. Η Βραζιλία σε σταυροδρόμι: Η πρόκληση της χώρας να «μοιράσει» τον Πετρελαϊκό πλούτο, ενθαρρύνοντας ταυτόχρονα τις επενδύσεις

Σύμφωνα με την αναφορά, η είσοδος της Βραζιλίας στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου – από τη στιγμή που ανακαλύφθηκαν αποθέματα Ελαφριού Γλυκού Πετρελαίου αξίας κατά προσέγγιση 50-120 δισεκατομμυρίων βαρελιών στην ανοικτή θάλασσα- έχει τραβήξει την προσοχή όλων: της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, των επιμέρους Κρατιδίων, της κρατικής Petrobras και των ιδιωτικών εταιριών. Όλοι αυτοί οι φορείς ζητούν «κομμάτι της πίτας». Όσο η Βραζιλιάνικη κυβέρνηση προσπαθεί να μεγιστοποιήσει το κέρδος από αυτά τα νέα πεδία εξόρυξης, η βασική πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει είναι πώς θα αποφύγει να θέσει σε κίνδυνο τα δισεκατομμύρια δολάρια επενδύσεων που είναι απαραίτητα για να αναπτυχθούν τα πεδία, από τη στιγμή που οι αυξανόμενοι φόροι και τα δικαιώματα στο πετρέλαιο ενδέχεται να αποτρέψουν τις ξένες επενδύσεις.

10. Το πρόβλημα του εργατικού δυναμικού: Η Καναδέζικη βιομηχανία εξόρυξης Πετρελαίου από την άμμο θα αντιμετωπίσει σημαντικά ζητήματα

Η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού για την εξόρυξη Πετρελαίου από την άμμο θα εξακολουθήσει να αποτελεί πρόβλημα για τον κλάδο κατά τα επόμενα χρόνια. Το πλάνο του Καναδά να επεκτείνει τις δυνατότητες εξαγωγής πετρελαίου σημαίνει ότι η χώρα θα χρειαστεί να αυξήσει την παραγωγή της. Έτσι, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να προσπαθήσουν να εφαρμόσουν αποτελεσματικές στρατηγικές εργατικού δυναμικού για να διασφαλίσουν ότι οι δυνατότητες του κλάδου θα συνεχίσουν να αυξάνονται.