Το πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της Monde την περασμένη εβδομάδα για τις προετοιμασίες χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων για τη διαχείριση ενδεχόμενης συνολικής αποσάθρωσης της Ευρωζώνης ήταν αποκαλυπτικό για την επιδείνωση της κρίσης: Πριν από ένα χρόνο το Δεκέμβριο του 2010 υπήρχαν μόνον οι αφελείς ή και σκόπιμες κινδυνολογίες περί εκτύπωσης δραχμών στο Νομισματοκοπείο στην Αθήνα...
Οσοι προετοιμάζονται για τη μετά -ευρώ εποχή είναι φανερό ότι δεν εμπιστεύονται τη διαμόρφωση λύσης στο παρά πέντε και υπό πίεση ως μια παράδοση της κοινοτικής διαπραγμάτευσης που οδηγεί στο ρεαλισμό.
Την έλλειψη εμπιστοσύνης ενισχύουν τα πενιχρά αποτελέσματα της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής που αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενον «ατυχημάτων» που θα καταστήσουν ακόμη πιο περίπλοκη, πιο δαπανηρή και με πολύ υψηλότερο πολιτικό κόστος τη συνολική λύση που δεν μπόρεσε να υιοθετηθεί στις 9.12 στις Βρυξέλλες.
Για παράδειγμα, ποιος μπορεί να προβλέψει πού θα βρεθεί το κόστος δανεισμού των χωρών-μελών της Ευρωζώνης την επομένη των μαζικών υποβαθμίσεων που έχουν προαναγγελθεί από τη S&P και σε ποιο βαθμό θα μπορέσει ο Προσωρινός Μηχανισμός EFSF να δανείζεται στο χαμηλό κόστος που του επέτρεπαν οι εγγυήσεις των χωρών που μέχρι σήμερα διατηρούν τη βαθμολογία ΑΑΑ;
Η ιστορία άλλωστε μας διδάσκει ότι η κατάσταση τίθεται συνήθως εκτός ελέγχου περισσότερο από ατυχήματα παρά από προσχεδιασμένες επιλογές.
Πριν από έναν ακριβώς αιώνα το 1911 με επίκεντρο την παράκτια πόλη Αγαδίρ στο Μαρόκο, ο ανταγωνισμός της Γερμανίας με τη Βρετανία και τη Γαλλία παρ΄ολίγο να οδηγήσει σε σύγκρουση ναυτικών δυνάμεων, αλλά η ένταση εκτονώθηκε την τελευταία στιγμή. Λίγα χρόνια αργότερα στα τέλη Ιουλίου του 1914 όταν ο Κάιζερ ρώτησε το Γενικό Επιτελείο αν είναι δυνατή η αποκλιμάκωση της έντασης πήρε την απάντηση ότι αυτό ήταν τεχνικά αδύνατο καθώς αν σταματούσε η προώθηση δυνάμεων προς τα σύνορα θα επικρατούσε χάος και αποδιοργάνωση. Τα τρένα έχουν ξεκινήσει» ήταν η φράση που διαπίστωνε ότι το ατύχημα δεν μπορούσε να αποσοβηθεί.
Παρά την εκ των υστέρων εμπεδωμένη βεβαιότητα περί αναπότρεπτης πορείας προς τη σύρραξη, η ένταση μεταξύ Γερμανίας-Πολωνίας τον Αύγουστο του 1939 άφηνε ανοικτό μέχρι και την τελευταία στιγμή το ενδεχόμενο συμβιβαστικής λύσης, μια επανέκδοση της συμφωνίας του Μονάχου που πριν από ένα χρόνο το 1938 είχε οδηγήσει την αποτροπή έκρηξης πολέμου στο παρά πέντε. Η κυβέρνηση της Πολωνίας ήθελε να φανεί ότι ενδίδει σε ασφυκτική πίεση των συμμάχων της Βρετανίας και Γαλλίας, οι κυβερνήσεις των οποίων δεν μπορούσαν να χρεωθούν μια δεύτερη υποχώρηση στη γερμανική επιθετικότητα.
Με δύο λόγια, ο συμβιβασμός δεν είχε αποκλεισθεί, αλλά ο πόλεμος ξέσπασε γύρω από τη διαχείριση του πολιτικού κόστους μιάς νέας υποχώρησης απέναντι στο Βερολίνο.
Με δύο λόγια στις οριακές κρίσεις όλα τα ενδεχόμενα είναι πάντοτε ανοικτά και εύλογα τίθεται το ερώτημα, πού βρίσκεται σήμερα η Ευρωζώνη;
Σήμερα βρισκόμαστε στις παραμονές μιας γενικευμένης επίθεσης των αγορών και των οίκων αξιολόγησης που στοχεύουν να εκβιάσουν μια συνολική λύση που θα προσφέρει σε όσους επενδύουν στο δημόσιο χρέος της Ευρωζώνης, σταθερότητα και προβλεψιμότητα. Αν δεν υπάρξει ανταπόκριση, η πίεση θα μεταλλαχθεί σε προεξόφληση κατάρρευσης.
Ο χρόνος της Ευρωζώνης μοιάζει να τελειώνει στο επόμενο τρίμηνο εντός του οποίου πρέπει να ληφθούν οι κρίσιμες αποφάσεις.
Απαγορευτικό κόστος;
Ποιος μπορεί να προβλέψει πού θα βρεθεί το κόστος δανεισμού των χωρών-μελών της Ευρωζώνης την επομένη των μαζικών υποβαθμίσεων που έχουν προαναγγελθεί από τη S&P και σε ποιο βαθμό θα μπορέσει ο Προσωρινός Μηχανισμός EFSF να δανείζεται στο χαμηλό κόστος που του επέτρεπαν οι εγγυήσεις των χωρών με βαθμολογία ΑΑΑ;
(από την εφημερίδα "Ημερησία")