Η προταθείσα Οδηγία για την Ενεργειακή Απόδοση, έχει αναγνωριστεί μεν ως το πιο σημαντικό κομμάτι της ευρωπαϊκής νομοθεσίας μέχρι στιγμής, αλλά ταυτοχρόνως έχει γίνει και αντικείμενο κριτικής επειδή αποδυναμώνει σε σημαντικό βαθμό τα μέτρα που είχαν προβλεφθεί αρχικά για την ανακαίνιση των δημοσίων κτιρίων.

Η προταθείσα Οδηγία για την Ενεργειακή Απόδοση, έχει αναγνωριστεί μεν ως το πιο σημαντικό κομμάτι της ευρωπαϊκής νομοθεσίας μέχρι στιγμής, αλλά ταυτοχρόνως έχει γίνει και αντικείμενο κριτικής επειδή αποδυναμώνει σε σημαντικό βαθμό τα μέτρα που είχαν προβλεφθεί αρχικά για την ανακαίνιση των δημοσίων κτιρίων.

Ένας συνασπισμός κρατών μελών στο Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ υπέγραψε την τελευταία έκδοση ενός κειμένου, το οποίο μειώνει την υποχρέωση ανακαίνισης, δήλωσαν οι επικριτές αυτής της ρύθμισης.

Η πρόταση που προέβλεπε την υποχρεωτική ετήσια ανακαίνιση του 3% των δημόσιων κτιρίων και θεωρήθηκε ως το πιο «ακανθώδες ζήτημα» της Οδηγίας, είναι πιθανό να μην περάσει μέσα από τις διαβουλεύσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Συμβουλίου Υπουργών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, λόγω των διαφορετικών στάσεων που τηρούν τα κράτη μέλη. «Έχει παρατηρηθεί επίπεδο αντίστασης σε ορισμένα κράτη όσον αφορά τη δέσμευση για ανακαινίσεις λόγω της σημερινής δυσχερής οικονομικής πραγματικότητας», σημείωσε η κυρία Fiona Hall, βρετανίδα βουλευτής.

Η Γαλλία για παράδειγμα θα προτιμούσε να μετράτε το συνολικό ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας και όχι να υπάρχει συγκεκριμένο δεσμευτικό ποσοστό ανακαινίσεων. Περαιτέρω η Αυστρία δεν υποστηρίζει ούτε εκείνη το προκαθορισμένο ποσοστό ανακαινίσεων, δεδομένου ότι έχει ήδη μακρά ιστορία όσον αφορά την ανακαίνιση σπιτιών, κάτι που όμως δεν θα ληφθεί υπόψη με τη ρύθμιση του 3%.

«Το πιο σημαντικό ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας»

Τα κτίρια -είτε δημόσια είτε ιδιωτικά- αποτελούν συνολικά περίπου το 30% της ενέργειας που καταναλώνεται στην ΕΕ. Επιπλέον το 75% αυτού του ποσοστού καταναλώνεται από κατοικημένα σπίτια, αναφέρει χαρακτηριστικά μια έρευνα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Αποδοτικότητας Κτιρίων (BPIE) στις Βρυξέλλες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το αναγνωρίζει αυτό, σημειώνοντας πως στο περσινό της σχέδιο της για την ενεργειακή απόδοση αναφέρει πως «το μεγαλύτερο ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας, μπορεί να προέλθει από τα κτίρια» .

Τα κτίρια -είτε δημόσια είτε ιδιωτικά- αποτελούν συνολικά περίπου το 30% της ενέργειας που καταναλώνεται στην ΕΕ. Επιπλέον το 75% αυτού του ποσοστού καταναλώνεται από κατοικημένα σπίτια, αναφέρει χαρακτηριστικά μια έρευνα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Αποδοτικότητας Κτιρίων (BPIE) στις Βρυξέλλες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το αναγνωρίζει αυτό, σημειώνοντας πως στο περσινό της σχέδιο της για την ενεργειακή απόδοση αναφέρει πως «το μεγαλύτερο ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας, μπορεί να προέλθει από τα κτίρια». Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η ανακαίνιση των κτιρίων μπορεί να επιφέρει ετησίως εξοικονόμηση της τάξης εώς και 1.000 ευρώ ανά νοικοκυριό και να δημιουργήσει ταυτοχρόνως 2 εκατ. νέες θέσεις εργασίας. «Αυτές οι θέσεις εργασίας δεν θα είναι προσωρινές, διότι υπάρχει τεράστιος αριθμός κτιρίων στην Ευρώπη και θα έτσι θα υπάρχει πάντα ανάγκη για βελτίωσή τους» δήλωσε η Arianna Vitali που ανήκει στην ομάδα διατήρησης της WWF.

«Συρρίκνωση» των φιλοδοξιών

Οι αρχικές φιλοδοξίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν εμφανώς μειωθεί στην αναθεωρημένη μορφή της Οδηγίας και μειώθηκαν περισσότερο μετά τις τροποποιήσεις του Συμβουλίου. «Υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές», δήλωσε πηγή της ΕΕ.

Από το συνολική δυνατότητα εξοικονόμησης του 30% η Επιτροπή αποφάσισε να θέσει ως στόχο μόνο το 12%, απευθυνόμενη σε κτίρια συνολικής ωφέλιμης επιφάνειας άνω των 250 τετραγωνικών μέτρων, σύμφωνα με πηγές. Αυτή η ρύθμιση αποκλείει ήδη μικρότερα κτίρια και επικρίθηκε επειδή δεν αρκεί για να επιτευχθεί ο στόχος εξοικονόμησης ενέργειας που έχει καθοριστεί για το 2020.

Το τελευταίο σχέδιο της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση του Συμβουλίου, η οποία δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο, αποδυνάμωσε τα μέτρα αυτά ακόμη περισσότερο. Πλέον απευθύνεται μόνο σε κτίρια κεντρικών αρχών με ωφέλιμη επιφάνεια άνω των 500 m2 και μετά τις 9 Ιουλίου 2015, τα τετραγωνικά μέτρα θα μειωθούν στα 250 m2.

«Αυτή η αλλαγή στο τελευταίο κείμενο του Συμβουλίου είναι πολύ απογοητευτικό καθώς υποβαθμίζει σημαντικά την αρχική πρόταση της Επιτροπής. Θα μιλάμε για σαφώς λιγότερα κτίρια, εάν απαιτήσουμε μόνο από τα κτίρια που ανήκουν στις κεντρικές κυβερνητικές αρχές να υποβληθούν σε ανακαίνιση», είπε ο Hall, βρετανός ευρωβουλευτής.

Σουηδία, Γαλλία και Ολλανδία έχουν πολλά κτίρια που ανήκουν στην κεντρική κυβέρνηση, ενώ στη Γερμανία, οι περιφερειακές αρχές έχουν τα περισσότερα δημόσια κτίρια. Στη Βρετανία, πολλά κτίρια που ανήκουν στην κεντρική κυβέρνηση είναι ιστορικά και θα εξαιρεθούν από αυτή την απαίτηση. Ακόμη, δεν έχουν ολοκληρωθεί οι συνομιλίες και μέχρι το τέλος της Δανικής Προεδρίας οι χώρες ίσως συμφωνήσουν σε τρόπους ενθάρρυνσης των δημόσιων αρχών να «ανακαινίσουν» τα κτίρια τους.

« Πολύ αντιλαϊκά » τα μέτρα

Η πρόβλεψη για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων έχει αποδυναμωθεί από τα μέλη της ΕΕ επίσης διότι οι αλλαγές στα κτίρια είναι πολύ αντιλαϊκές μεταξύ των πολιτών, είπε στη EurActiv αξιωματούχος της ΕΕ.

«Στο τέλος της ημέρας, οι καταναλωτές θα πρέπει να πληρώσουν για τις αλλαγές της ενεργειακής απόδοσης μέσω των λογαριασμών ρεύματος», είπε η πηγή. «Είναι πολιτική απόφαση να τους ζητήσεις να το κάνουν, είναι πολύ αντιλαϊκό για τους πολιτικούς».