Διακριτό Πολιτικό Στίγμα

Με την επιλογή αυτή, ο Ομπάμα κάνει μια τομή ιστορικής σημασίας, καθώς επενδύει πλέον σαφές και διακριτό πολιτικό στίγμα σε αντίθεση με τη στάση που υιοθέτησε ο Κλίντον μετά το θρίαμβο της ρεπουμπλικανικής δεξιάς, η οποία το 1994 πήρε υπό τον έλεγχό της τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Η επανεκλογή του Κλίντον το 1996 με αντίπαλο τον Ρεπουμπλικάνο Ντόουλ έγινε με μια πλήρη κεντρώα μετάλλαξη του ούτως ή άλλως ελλειμματικού κοινωνικού προγραμματικού στίγματος με το οποίο κατέκτησε το Λευκό Οίκο το 1992.

Το μήνυμα ήταν σαφές: Αν οι Δημοκρατικοί θέλουν να ελέγχουν το Λευκό Οίκο πρέπει να απαρνηθούν το στίγμα που διαμόρφωσαν στις θητείες Ρούζβελτ, Τρούμαν, Κένεντι και Τζόνσον και να περιορισθούν σε μια ήπια διορθωτική διαχείριση της κληρονομιάς του Ρίγκαν.

Το κοινωνικό κράτος, ο παρεμβατισμός για την απάλυνση κοινωνικών ανισοτήτων παρέπεμπε στο φόβητρο του «μεγάλου κράτους» που με κύριο εργαλείο τη φορολογία ακυρώνει το όνειρο ατομικής ευημερίας που μέσα στην ευφορία της απορύθμισης μετά το 1980 το συμμερίζονταν πλέον κοινωνικές ομάδες και στρώματα που για δεκαετίες ήσαν δεδομένοι ψηφοφόροι των Δημοκρατικών.

Οι Ρεπουμπλικανοί μετά τη σκληρή ήττα τους το 2008 κινήθηκαν στη λογική της επανάληψης της αντεπίθεσης του 1994: Να εισπράξουν τη δυσαρέσκεια του κόστους του κοινωνικού παρεμβατισμού πριν προλάβει να υπάρξει χειροπιαστή απάλυνση του κόστους των κοινωνικών ανισοτήτων.

Στην επιπόλαιη αυτή προσέγγιση δεν υπήρχε ο παραμικρός συνυπολογισμός του σοκ της χρηματοπιστωτικής κρίσης που -αν μη τι άλλο- κλόνισε το μύθο της αυτορύθμισης των αγορών, επανανομιμοποίησε τον κρατικό παρεμβατισμό και, με δυο λόγια, άλλαξε πλήρως τα δεδομένα της πολιτικής αντιπαράθεσης.

Ο όποιος Ρεπουμπλικανός αντίπαλος του Ομπάμα είναι καταδικασμένος σε μια αρνητική προεκλογική εκστρατεία, σε μια προβολή του κόστους και της αναποτελεσματικότητας των πολιτικών του Λευκού Οίκου. Η Χρηματοπιστωτική Κρίση του 2007-8 που κορυφώθηκε με την κατάρρευση της Lehman Brothers στέρησε τους Ρεπουμπλικανούς από θετική εναλλακτική πρόταση διαχείρισης.

Γρήγορα ο Ομπάμα και το επιτελείο του κατάλαβαν ότι η ήττα στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου του 2010 οφειλόταν σε σημαντικό βαθμό στην απογοήτευση και την αποσυσπείρωση του σκληρού πυρήνα της εκλογικής του βάσης και όχι στον πανικό του μεσαίου χώρου από τις επιλογές της ομοσπονδιακής διοίκησης.

Μέχρι στιγμής η ποσοτική χαλάρωση του Λευκού Οίκου και της Fed φαίνεται να αποδίδει, σε αντίθεση με την Ευρωζώνη που οδηγείται σε άγνωστης διάρκειας ύφεση λόγω της δημοσιονομικής περιστολής που επέβαλε στους εταίρους του το Βερολίνο.

Η απόφαση του Ομπάμα να προτείνει ένα κοινωνικά πιο δίκαιο φορολογικό σύστημα μετά την παρέμβασή του στην Υγεία και την Περίθαλψη κατοχυρώνουν μια δεύτερη σημαντική διαφοροποίηση σε σχέση με την Ευρωζώνη, όπου σήμερα η εναλλαγή των κομμάτων εξουσίας ταυτίζεται με τη συνέχιση της ίδιας δημοσιονομικής πολιτικής: Στις ΗΠΑ αναζωογονείται το πολιτικό σύστημα, την ίδια στιγμή που στη Γηραιά Ήπειρο διέρχεται κρίση νομιμοποίησης.

Τα διδάγματα του 2010
Γρήγορα ο Ομπάμα και το επιτελείο του κατάλαβαν ότι η ήττα στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου του 2010 οφειλόταν σε ση-μαντικό βαθμό στην απογοήτευση και την αποσυσπείρωση του σκληρού πυρήνα της εκλογικής του βάσης και όχι στον πανικό του μεσαίου χώρου από τις επιλογές της ομοσπονδιακής διοίκησης.