Η Πραγματική Ατζέντα...

Αν μείνουμε στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας θα αποκομίσουμε την εντύπωση ότι στο PSI και στη νέα δανειακή σύμβαση της Αθήνας διακυβεύεται το μέλλον της Ευρωζώνης, με την προβληματική και απροσάρμοστη Ελλάδα να κινδυνεύει να προκαλέσει ένα ντόμινο αποσταθεροποίησης.

Πριν από δύο χρόνια, η εικονική αυτή πραγματικότητα θα έπειθε κάποιους, σήμερα δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας αμφίβολης απόδοσης επικοινωνιακός ελιγμός στο εσωτερικό της Γερμανίας, ένας κυματοθραύστης προληπτικής εκτόνωσης ενός ευρωσκεπτικισμού, καθώς αργά ή γρήγορα το Βερολίνο θα κληθεί με οδυνηρό πολιτικό κόστος να εναρμονίσει την κυβερνητική ρητορική με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα.

Αυτό που δεν περιέχεται στα συμπεράσματα της χθεσινής Συνόδου Κορυφής ξεπερνά και τη διευθέτηση του ελληνικού προβλήματος, αλλά και την όποια πρόοδο στην υλοποίηση των αποφάσεων του Δεκεμβρίου, μία διαδικασία που μοιάζει περισσότερο με κεκτημένη ταχύτητα μιας απόφασης που ξεπεράστηκε από τις εξελίξεις.

Πίσω, λοιπόν, από τη ψευδαίσθηση της συνέχειας και της εμμονής του Βερολίνου στις αρχικές του θέσεις, αργά αλλά σταθερά το τύπωμα χρήματος, στο οποίο προχωρεί de facto η ΕΚΤ, αποτελεί μία νέα πραγματικότητα που έχει διασώσει το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και έχει αποτρέψει την κρίση δανεισμού στην Ιταλία και την Ισπανία, με τη σιωπηρή συγκατάθεση του Βερολίνου αν όχι με τη συνενοχή του.

Η παραίτηση του Βέμπερ από τη διεκδίκηση της ηγεσίας της ΕΚΤ αλλά και από την ηγεσία της Μπουντεσμπάνκ την Άνοιξη του 2011, η αποχώρηση του συμπατριώτη του Σταρκ από το αξίωμα του επικεφαλής οικονομολόγου της Κεντρικής Τράπεζας, αλλά και η επιλογή του Ντράγκι ως διαδόχου του Τρισέ, αν φωτισθούν αναδρομικά, δίνουν εκ των υστέρων την εικόνα μιας σημαντικής στροφής που συνετελέσθη προσεκτικά και σχετικά αθόρυβα μακριά από τους προβολείς της δημοσιότητας.

Οπως πολύ εύστοχα τονίζουν σε ανάλυσή τους οι Financial Times, η ΕΚΤ έχει στην ουσία υποκαταστήσει τις αγορές και με τα σημερινά δεδομένα η παρέμβασή της δεν μπορεί παρά να έχει μόνιμο χαρακτήρα: Οχι μόνον γιατί δεν υπάρχει άλλη λύση, όπως επισημαίνουν οι F.T., αλλά γιατί η στροφή Ντράγκι, την οποία προετοίμασε ο Τρισέ, δεν έχει συγκυριακό-πυροσβεστικό χαρακτήρα αλλά στρατηγικό χαρακτήρα μετάλλαξης της ΕΚΤ σε Κεντρική Τράπεζα με πλήρεις αρμοδιότητες, όπως η Fed ή η Τράπεζα της Αγγλίας.

Σε μεγάλο -αν όχι σε καθοριστικό- βαθμό η πρωτοφανής ασυλία και ελευθερία κινήσεων του Ντράγκι οφείλεται στην κληρονομιά του προκατόχου του Τρισέ και κυρίως στην αδιαπραγμάτευτη αντίθεσή του στη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη διάσωση χωρών με μη βιώσιμο δημόσιο χρέος: Μέρκελ και Σαρκοζί έχουν χρεωθεί με τη μοιραία συμφωνία τους στην Ντοβίλ τον Οκτώβριο του 2010 την πολιτική ευθύνη για το ντόμινο αποσταθεροποίησης που έπληξε την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, και έφερε στα πρόθυρα της κατάρρευσης την Ιταλία και την Ισπανία.

Τα παραπάνω αρκούν ίσως για να αποτρέψουν ένα ντόμινο κατάρρευσης, αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα, με τα επόμενα βήματα να έχουν υψηλό κόστος: Τόσο το ευρω-ομόλογο όσο και η αναπτυξιακή επανεκκίνηση της Ευρωζώνης με την κατασκευή υποδομών δεν γίνονται de facto και με σιωπηλή αποδοχή, αλλά με διακηρυγμένη επίσημη αλλαγή πολιτικής, με μία ομολογία δηλαδή αποτυχίας με απαγορευτικό κόστος για τον κυβερνητικό συνασπισμό στο Βερολίνο.