Τα νέα δεδομένα σε σχέση με το φυσικό αέριο, δημιουργούν μια τεράστια προοπτική για την χώρα μας. Η Κύπρος, με συντονισμένες ενέργειες από όλους τους κοινωνικούς εταίρους, πρέπει να αδράξει την ευκαιρία που της παρουσιάζεται και να καταστεί περιφερειακό κέντρο ενέργειας, σημειώνει σε συνέντευξη του στη Business Weekly, ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου EDT Offshore, Δαρίος Μελάς.
Ωστόσο, προειδοποιεί ότι η ευκαιρία αυτή δεν θα είναι εκεί για πάντα. Οι συνθήκες υπάρχουν, αλλά το όλο σκηνικό μοιάζει με κούρσα μετ’ εμποδίων. Πρέπει να τρέξουμε να προλάβουμε διότι οι χρονικές συγκυρίες είναι τώρα.
Κατ αρχήν πείτε μας λίγα λόγια για την εταιρεία σας και για τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείστε;
Ο Όμιλος εταιρειών EDT Offshore παρέχει υποστηρικτικές υπηρεσίες προς τον τομέα εξερεύνησης και εξόρυξης υδρογονανθράκων (Exploration & Production) στην Ανατολική Μεσόγειο για περισσότερο από δύο δεκαετίες. Ο Όμιλος συνεχίζει να μεγαλώνει σταθερά και σήμερα αποτελεί ένα από τους κύριους οργανισμούς παροχής υπηρεσιών στον τομέα αυτό. Σταδιακά και μέσα από την συνεχή ανάμειξή μας, έχουμε αποκτήσει σημαντική εμπειρία και γνώση των σημαντικότερων παραγόντων που αποτελούν τον ευρύ τομέα των υδρογονανθράκων:
Τους τεχνικούς, λειτουργικούς και οικονομικούς παράγοντες που καθορίζουν την συγκεκριμένη βιομηχανία.
Τις στρατηγικές και τα κίνητρα των μεγαλύτερων εταιρειών και των προοπτικών τους στην περιοχή.
Τα διάφορα ρυθμιστικά και νομοθετικά πλαίσια που διέπουν τον τομέα αυτό
Και πολλά άλλα.
Ο Όμιλος EDT, μια εταιρεία με έδρα την Κύπρο, συνεργάζεται ήδη με μεγάλες και σημαντικές εταιρείες στο τομέα των υδρογονανθράκων, από την Αίγυπτο μέχρι την Βόρεια Θάλασσα μέχρι και την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, καθώς επίσης έχει σημαντική παρουσία στην περιοχή μας, στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.
Δραστηριοποιούμαστε κυρίως από το νέο λιμάνι της Λεμεσού όπου με την αγαστή συνεργασία που αναπτύξαμε με την Αρχή Λιμένων Κύπρου, έχουμε επιτύχει να δημιουργήσουμε μια μεγάλη γκάμα υποστηρικτικών υπηρεσιών προς τις υπεράκτιες δραστηριότητες της περιοχής μας.
Για παράδειγμα, στο λιμάνι έχουμε αναπτύξει βιομηχανική μονάδα συγκόλλησης θαλάσσιων αγωγών (spoolbase) μαζί με την πολυεθνική εταιρεία Technip. Οι αγωγοί αυτοί χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά φυσικού αερίου μέσα στη θάλασσα. Η μονάδα είναι η μοναδική στην περιοχή και στο τελευταίο της έργο παρήγαγε ενιαίο αγωγό 80 χιλιομέτρων για την σύνδεση πλατφόρμας εξόρυξης φυσικού αερίου βόρεια της Αιγύπτου με την ενδοχώρα. Επιπρόσθετα, στο λιμάνι της Λεμεσού λειτουργούμε ελικοδρόμιο το οποίο επίσης εξυπηρετεί τις ανάγκες των υπεράκτιων δραστηριοτήτων της περιοχής και εξασφαλίσαμε την άμεση πρόσβαση της πλατφόρμας με τη Κύπρο.
Έχουμε και διαχειριζόμαστε δεκαπέντε (15) εξειδικευμένα πλοία καθώς και σειρά εξοπλισμού ειδικά για τις ανάγκες υπεράκτιων δραστηριοτήτων. Έχουμε τοποθετήσει, λειτουργήσει και επιθεωρήσει υπεράκτιους αγωγούς ως επίσης έχουμε εγκαταστήσει και επιδιορθώσει πολύπλοκο υποθαλάσσιο εξοπλισμό, εξυπηρετώντας με αυτό τον τρόπο πλατφόρμες εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου σε ολόκληρη την περιοχή.
Πώς προέκυψε η δημιουργία του Ομίλου σας και για ποιο λόγο ορίσατε ως έδρα σας τη Κύπρο;
Η δημιουργία της εταιρείας προέκυψε από την ανάγκη παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών προς τον τομέα υπεράκτιων δραστηριοτήτων. Η ανάγκη αυτή έχει μεγαλώσει σημαντικά μέσα από το πέρασμα του χρόνου και σήμερα φαντάζει μεγαλύτερη από ποτέ. Είμαστε τυχεροί διότι μέσα από τη μεγάλη μας εμπειρία και εξειδικευμένη γνώση, είμαστε σε θέση να προσφέρουμε ποιοτικές υπηρεσίες και να συνεισφέρουμε τα μέγιστα στην ανάπτυξη του τομέα αυτού στην Κύπρο.
Από την αρχή γνωρίζαμε πως η Κύπρος προσφέρεται για την ανάπτυξη περιφερειακών δραστηριοτήτων λόγω φυσικά και της πλεονεκτικής γεωγραφικής της θέσης. Η διοικητική υποδομή στα πρότυπα αναπτυγμένων χωρών καθώς και η σημαντική κυβερνητική υποστήριξη αποτέλεσαν σημαντικό γνώμονα στην επιλογή μας. Η Ευρωπαϊκή προοπτική και η συμμετοχή της χώρας σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθιστούν την Κύπρο ιδανικό μέρος για ανάπτυξη ναυτιλιακών και άλλων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων προς τρίτες χώρες αλλά και στην γύρω περιοχή.
Πόσο εκτιμάτε ότι θα αλλάξει τα δεδομένα το φυσικό αέριο τόσο στο δικό σας κλάδο, όσο και σε παρεμφερείς τομείς;
Προσωπικά εκτιμώ πως το όλο σκηνικό θα αλλάξει σημαντικά προς το καλύτερο. Θα υπάρξει μια γενική κατακόρυφη ανάπτυξη που θα επηρεάσει θετικά τόσο τους δείκτες της μακροοικονομίας όσο και τους ευρύτερους κλάδους της οικονομίας με σημαντικές ευκαιρίες για ανάπτυξη καινούριων δραστηριοτήτων στο επιχειρηματικό σκηνικό της χώρας.
Ο δικός μας τομέας θα ενισχυθεί βεβαίως σημαντικά αφού η έλευση κολοσσών στο τομέα των υδρογονανθράκων θα δώσει την ευκαιρία περεταίρω ανάπτυξης των υπηρεσιών μας και θα τις αναβαθμίσει ποιοτικά. Θα ενισχυθεί σημαντικά η υποδομή της χώρας και θα αναπτυχθεί το απαιτούμενο ρυθμιστικό και νομοθετικό πλαίσιο για τις δραστηριότητες αυτές. Επιπρόσθετα, προσβλέπουμε στην ανάπτυξη της γνώσης με ενδυνάμωση της έρευνας στα πανεπιστήμια μας σε κλάδους όπως η γεωφυσική, η γεωλογία, κλπ. Αυτό θα δημιουργήσει μια νέα γενιά ειδικών επιστημόνων καθώς και νέους κλάδους ενασχόλησης στους νέους μας οι οποίοι θα μπορούν να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό.
Τα νέα δεδομένα μπορούν να καταστήσουν την Κύπρο περιφερειακό κέντρο ενέργειας, για ό,τι έχει σχέση με το φυσικό αέριο;
Τα νέα δεδομένα δημιουργούν μια τεράστια προοπτική για την χώρα μας. Η Κύπρος, με συντονισμένες ενέργειες από όλους τους κοινωνικούς εταίρους, πρέπει να αδράξει την ευκαιρία που της παρουσιάζεται και να καταστεί περιφερειακό κέντρο ενέργειας. Οι ακόλουθες συνθήκες αποτελούν τις βάσεις για υλοποίηση του σχεδίου αυτού:
Η Κύπρος, ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να προσδώσει μακρόχρονη ενεργειακή σταθερότητα στην Ευρώπη.
Όντας στην καρδιά της Ανατολικής Μεσογείου, έχει ήδη αποδειχθεί πως διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα και δυνητικά αποθέματα υδρογονανθράκων.
Υπάρχει η δυνατότητα δημιουργίας στρατηγικής υποδομής για εξαγωγές:
μονάδα υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) για μακρινές αγορές
μονάδα συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) ή/ και δημιουργία αγωγών για πιο κοντινές αγορές.
Μπορεί να αποτελέσει ιδανική δίοδο υφιστάμενων κοιτασμάτων από το Ισραήλ και το Λίβανο προς την Ευρώπη και προς άλλες περιοχές.
Η ευκαιρία αυτή δεν θα είναι εκεί για πάντα. Οι συνθήκες υπάρχουν αλλά το όλο σκηνικό μοιάζει με κούρσα μετ’ εμποδίων. Πρέπει να τρέξουμε να προλάβουμε διότι οι χρονικές συγκυρίες είναι τώρα. Δεν υπάρχει περιθώριο για δύο (2) ενεργειακά κέντρα στην περιοχή. Οι δυνητικοί πελάτες που είναι πρόθυμοι να αγοράσουν τα αποθέματά μας μπορεί να βρουν εναλλακτικές λύσεις. Πρέπει να γίνουν συντονισμένες προσπάθειες με όραμα για να δώσουν τη σωστή προοπτική, σωστά βήματα και επαγγελματικοί χειρισμοί για να μην υποπέσουμε σε λάθη και χρονοβόρες διαδικασίες που θα υποσκάψουν την προσπάθεια ανάπτυξης και ώθησης του τομέα. Πρέπει να καταλάβουμε πως αυτή τη στιγμή υπάρχουν αποθέματα αξίας περίπου €30 δισεκατομμυρίων (σημερινές τιμές) θαμμένα στο οικόπεδο 12, χωρίς να αποκλείουμε την ύπαρξη και άλλων κοιτασμάτων στο ίδιο οικόπεδο καθώς και άλλα €100 δις στο οικόπεδο Leviathan του Ισραήλ! Πρέπει λοιπόν να κινηθούμε γρήγορα και αποτελεσματικά διότι κάθε μέρα που περνά θέτει σε κίνδυνο την αξία αυτή των αποθεμάτων αλλά και την ικανότητά μας να τα εξορύξουμε.
ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΟΥΜΕ
Σας «ανησυχεί» το ενδεχόμενο έλευσης μεγάλων εταιρειών, οι οποίες δραστηριοποιούνται στο δικό σας τομέα;
Καθόλου. Η Κύπρος μόνο οφέλη μπορεί να αποκομίσει από την έλευση τέτοιων μεγάλων εταιρειών στην αγορά της. Οι πολυεθνικές αυτές εταιρείες θα φέρουν μαζί τους εξειδικευμένες γνώσεις καθώς και οικονομική ισχύ. Η δική μας εταιρεία, με σωστές συνεργασίες και χειρισμούς θα είναι σε θέση να έχει το δικό της μερίδιο σε αυτά τα οφέλη.
Η ανάμειξη των Κυπριακών εταιρειών θα δώσει την ευκαιρία στους Κύπριους επιχειρηματίες και επαγγελματίες να αποκτήσουν σημαντικές γνώσεις και εμπειρίες, αναπτύσσοντας τη δική τους εξειδίκευση στον τομέα. Πιστεύω πως αυτό αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για την κυβέρνηση να ενθαρρύνει την δημιουργία μιας ομάδας Κύπριων επιχειρηματιών οι οποίοι θα είναι σε θέση να λάβουν μέρος σε όλα τα στάδια του τομέα εξερεύνησης, εξόρυξης και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων.
Εξάλλου, δεν πρέπει να είμαστε υπεραισιόδοξοι σχετικά με το ενδεχόμενο μαζικής έλευσης μεγάλων εταιρειών στην Κύπρο. Είμαστε ένα νησί με τα δικά του πολιτικά προβλήματα και περιβαλλόμαστε από προβληματικές περιοχές όπου το πολιτικό σκηνικό δεν είναι σταθερό. Υπάρχει σίγουρα τεράστιο ενδιαφέρον αυτή τη στιγμή για την Κύπρο αλλά ας μην ξεχνάμε πως για αυτές τις πολυεθνικές εταιρείες υπάρχουν αρκετές εναλλακτικές ευκαιρίες για επένδυση ανά τον κόσμο. Επίσης, η εμπλοκή τους στην Κύπρο θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο άλλα συμφέροντα τους σε άλλες περιοχές, π.χ. στην Τουρκία. Είναι γι’ αυτό το λόγο που πρέπει να είμαστε ανταγωνιστικοί και να προσφέρουμε ελκυστικές ευκαιρίες σε αυτές τις εταιρείες από άποψη κερδοφορίας. Με αυτό υπόψη, πιστεύω πως η Κυπριακή κυβέρνηση δεν πρέπει να επιδιώκει υπερβολικά ψηλά ποσοστά συμμετοχής από τις εταιρείες αυτές και σίγουρα όχι πιο ψηλά από αυτά που συμφωνούνται σε άλλες ανταγωνιστικές περιοχές, όπως το Ισραήλ. Πρέπει να θυμόμαστε πως μπαίνουμε σε μια παγκόσμια αγορά με μεγάλο ανταγωνισμό όπου άλλες περιοχές δύναται να είναι πιο ελκυστικές και συμφέρουσες επιχειρηματικά από εμάς.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ
Ποιο ρόλο πρέπει να διαδραματίσουν οι αρμόδιες Αρχές, ώστε να καταστεί η χώρα ενεργειακό κέντρο;
Η όλη προσπάθεια καθιέρωσης της Κύπρου ως περιφερειακό ενεργειακό κέντρο ξεκινά από τις σωστές βάσεις που θα θέσει το Κράτος και οι αρμόδιες Αρχές. Η Κυπριακή κυβέρνηση πρέπει πρώτα απ’ όλα να προωθήσει τα σωστά νομοσχέδια που θα δώσουν το απαιτούμενο υπόβαθρο για αποτελεσματική λειτουργία του τομέα. Θα πρέπει επίσης παράλληλα να εξευρεθεί η κατάλληλη γη που θα προσφέρει την απαιτούμενη έκταση για δημιουργία των μονάδων φυσικού αερίου. Ακολούθως, θα πρέπει να καθοριστεί το πλαίσιο για παροχή αδειών για αξιοποίηση της γης αυτής και της ανάπτυξης της συγκεκριμένης υποδομής.
Είναι πολύ σημαντικό από την αρχή να καθοριστούν οι αρμοδιότητες, οι δικαιοδοσίες και οι ευθύνες του κάθε εμπλεκόμενου φορέα ώστε να υπάρξει αποτελεσματική ανάπτυξη του τομέα χωρίς χρονοτριβές, πολύπλοκες διαδικασίες και αχρείαστες ασυνεννοησίες. Η Κυπριακή κυβέρνηση πρέπει να αξιοποιήσει σωστά τον ιδιωτικό τομέα προς όφελος της ανάπτυξης του τομέα και να του δώσει τα σωστά κίνητρα για συμμετοχή. Γενικά, οι αρμόδιες Αρχές είναι αυτές που θα διασφαλίσουν τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού και ανταγωνιστικού τομέα.
ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΣΧΕΔΙΑ
Ποια είναι τα επόμενα σχέδια σας και σε ποιο βαθμό η οικονομική κρίση επηρεάζει την υλοποίηση τους;
Η παρούσα οικονομική κρίση έχει δύο σημαντικές επιπτώσεις στην προσπάθειά μας για ανάπτυξη του τομέα του φυσικού αερίου στη χώρα μας. Η πρώτη είναι η αρνητική επίδραση πάνω στην αξία των αποθεμάτων μας τα οποία προορίζονται για τις αγορές της Ευρώπης, της Άπω Ανατολής και της Αφρικής. Η παγκόσμια οικονομική ύφεση δημιουργεί συρρίκνωση του ρυθμού ανάπτυξης του τομέα. Ως εκ τούτου, οι δυνητικές αυτές αγορές τίθενται σε κίνδυνο ως επίσης και τα μελλοντικά περιθώρια κέρδους.
Η δεύτερη επίπτωση αφορά την ικανότητα προσέλκυσης επαρκών κονδυλίων για κάλυψη των τεράστιων χρηματοδοτικών απαιτήσεων των εργασιών εξερεύνησης και εξόρυξης υδρογονανθράκων. Αυτό μας φέρνει πίσω στο ζήτημα κατά πόσο είμαστε σε θέση να προσελκύσουμε μεγάλες εταιρείες για να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο.
Προς αντιμετώπιση των επιπτώσεων αυτών, η απάντηση είναι και πάλι πως πρέπει να κινηθούμε γρήγορα και ανταγωνιστικά. Έτσι θα διασφαλίσουμε πως η Κύπρος θα είναι σε θέση να επωφεληθεί σημαντικά από τον τομέα αυτό για τις επόμενες δεκαετίες.
Σχετικά με τα επόμενα μας σχέδια, η προσπάθεια που καταβάλλεται είναι όπως εμπλακούμε στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό στον τομέα εξερεύνησης και εξόρυξης υδρογονανθράκων. Αυτός μπορεί να είναι ένας καινούριος τομέας για την Κύπρο, για μας όμως αποτελεί μέρος των βασικών υπηρεσιών μας για περισσότερα από 20 χρόνια. Οι εξελίξεις στον τομέα αποτελούν για μας μια μεγάλη πρόκληση ενίσχυσης των υπηρεσιών μας αλλά και επέκτασης τους σε όλο το φάσμα εργασιών της συγκεκριμένης βιομηχανίας.