Της Ναταλίας Δαφνή
Λίγη ώρα αφότου η τιμή του πετρελαίου στη Νέα Υόρκη εκτινασσόταν σε νέο ρεκόρ, στα 55 δολάρια το βαρέλι, το απόγευμα της Παρασκευής, ο διοικητής της Fed Αλαν Γκρίνσπαν έκανε καθησυχαστικές δηλώσεις: Οι τιμές του πετρελαίου δεν είναι τόσο αυξημένες για να ωθήσουν υψηλότερα τον πληθωρισμό και να επιβραδύνουν την ανάπτυξη, όπως συνέβη στις πετρελαϊκές κρίσεις του παρελθόντος, υποστήριξε ο διοικητής της Fed. Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι δηλώσεις του Μπέρναρντ Νταν προέδρου της δεύτερης μεγαλύτερης αμερικανικής αγοράς ομολόγων, πως βλέπει την τιμή στα 75 δολάρια το βαρέλι - κάτι που μπορεί να «απορροφήσει» η αμερικανική οικονομία. Τελικά, το αργό πετρέλαιο στην αγορά της Νέας Υόρκης έκλεισε την Παρασκευή στα 54,93 δολάρια (17 σεντ) και το brent στα 49,90 (-16 σεντ). Ενθεν του Ατλαντικού, ο Ευρωπαίος «ομόλογός» του, πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, έδειχνε να ανησυχεί περισσότερο, μιλώντας για «μεγαλύτερους κινδύνους» που απειλούν τώρα την ανάπτυξη στην ευρωζώνη. «Η ενίσχυση της τιμής του πετρελαίου κατά 70% από τις αρχές του έτους, δεν θα έχει τόσο μεγάλη επίπτωση στην αμερικανική οικονομία», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Γκρίνσπαν, σπεύδοντας, ωστόσο, να προσθέσει πως «ο κίνδυνος για σοβαρότερες αρνητικές επιπτώσεις θα αυξηθεί εάν οι τιμές διαμορφωθούν σε πολύ υψηλότερα επίπεδα». Επιτόκια >>Το σχόλιό του έδωσε «σήμα» στις αγορές ότι η Fed θα συνεχίσει την πολιτική των συγκρατημένων αυξήσεων επιτοκίων. Από τις αρχές του έτους, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ έχει αυξήσει τρεις φορές τα επιτόκιά της, σε 1,75% από 1% τον Ιούνιο. Ο διοικητής της Fed τόνισε πως σε πραγματικές τιμές, η τιμή του πετρελαίου ισοδυναμεί πρακτικά με τα τρία πέμπτα της τιμής-ρεκόρ ύστερα από την πετρελαϊκή κρίση του 1979. Και προέβλεψε ότι μακροπρόθεσμα, η τιμή θα υποχωρήσει, καθώς η πρόοδος της τεχνολογίας θα συμβάλει στην ομαλή μετάβαση από το πετρέλαιο σε άλλες πηγές ενέργειας. Εξηγώντας, πάντως, τη νέα άνοδο των τιμών, ο κ. Γκρίνσπαν μίλησε για τις γεωπολιτικές ανησυχίες και για τις δυσκολίες άντλησης και διύλισης πετρελαίου, που θα είναι βραχυπρόθεσμες. Για το ράλι απέδωσε μάλιστα ευθύνες και στους κερδοσκόπους, που «στοιχηματίζουν» στο ότι τα διυλιστήρια δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση για βενζίνη και για πετρέλαιο θέρμανσης, καθώς πλησιάζει ο χειμώνας στο βόρειο ημισφαίριο. Και χαρακτήρισε αυτό το φαινόμενο «ανησυχητικό». Ευρωζώνη >>Ο κ. Τρισέ φάνηκε πιο προβληματισμένος για τις επιπτώσεις που θα έχει το πετρέλαιο στην ευρωπαϊκή οικονομία, αφού σε συνέντευξή του στο Βερολίνο σχολίασε πως οι αβεβαιότητας αυξάνουν με την αύξηση της τιμής. Ο Τζέιμς Κάρικ, οικονομολόγος στην ΑΒΝ Αmro Ηolding είπε ότι τα σχόλια του Τρισέ «στηρίζουν την άποψη πως η ΕΚΤ δεν θα αυξήσει τα επιτόκιά της το 2005». Και ο συνάδελφός του, Χόλγκερ Σμίντινγκ, οικονομολόγος στην Βank of Αmerica και πρώην σύμβουλος του ΔΝΤ εξήγησε πως η ΕΚΤ δεν επαναλαμβάνει τις προβλέψεις της για ενίσχυση της ανάκαμψης το 2005. «Οι δηλώσεις του Τρισέ δείχνουν πως η τράπεζα θα αναθεωρήσει πτωτικά τις εκτιμήσεις της για το 2005 σε 2,1% από 2,3%», κατέληξε ο ίδιος. Οκτώ εκθέσεις που δημοσιεύθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα - συμπεριλαμβανομένης της πτώσης της βιομηχανικής παραγωγής, της επιδείνωσης του επενδυτικού κλίματος και της παραγωγής του κλάδου μεταποίησης και υπηρεσιών - «παραπέμπουν» σε βραδύτερους ρυθμούς ανάπτυξης τους επόμενους μήνες. (Από την εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ 18/10/2004)