Το έχουμε ξαναπεί. Η κρίσις την οποία αντιμετωπίζει
σήμερα η ελληνική κοινωνία είναι πρωταρχικώς κρίσις αξιών και δευτερευόντως
οικονομική. Και αποτελεί σύμπτωμα της κρίσεως αξιών, το γεγονός ότι έχουμε
φορέσει τις παρωπίδες της οικονομίας και πιστεύουμε ότι αν αντιμετωπίσουμε αυτήν
θα λυθούν όλα τα προβλήματά μας. Όμως, το γεγονός ακριβώς ότι δεν αναγνωρίζουμε
άλλες αξίες, μας καθιστά ανικάνους να αντιμετωπίσουμε την κατάθλιψη την οποία
δημιουργεί η κατάστασις της οικονομίας.
Αυτή η «νόσος» φαίνεται πως έχει καταλάβει τα σύνολο
της κοινωνίας μας. Από τα ανώτατα κλιμάκια της πολιτικής ιεραρχίας μέχρι τις
τάξεις των ανέργων συμπολιτών μας. Οι ηγέτες μας έχουν αφήσει όλους τους τομείς
της δημοσίας ζωής να ρημάξουν, αναλαμβάνοντας την -όχι και τόσο επιτυχημένη-
προσπάθεια για ανάταξη της οικονομίας. Όλοι οι υπόλοιποι περιμένουμε
μοιρολατρικώς μιαν ως δια μαγείας λύση, αφού διαπιστώνουμε καθημερινώς την
αδυναμία του πολιτικού συστήματος να ανταποκριθή στις προκλήσεις της
εποχής.
Οι Έλληνες δείχνουν να έχουν χάσει την δημιουργικότητα
που εχαρακτήριζε όλη την ιστορική διαδρομή του έθνους μας. Την δημιουργικότητα
που είναι ο πραγματικός πλούτος αυτής της χώρας και στην οποία έπρεπε σήμερα να
στηρίζεται η προσπάθεια για ανάκαμψη. Απεναντίας επιδεικνύεται μια αλλοπρόσαλλη
όσο και στείρα συμπεριφορά. Αποπροσανατολισμένοι οι πολίτες επιδεικνύουν
επιλεκτική ιστορική μνήμη για να αναζητήσουν υπευθύνους για την κατάσταση χωρίς
κανείς να αναζητή τις γενεσιουργούς αιτίες. Όσο για τις λύσεις, όλοι περιμένουν
έναν από μηχανής θεό που θα μας φέρη ανωδύνως στον ευδαιμονισμό των προτέρων
χρόνων. Η επιλεκτική μας μνήμη έχει κρατήσει τον από μηχανής θεό της
αρχαιοελληνικής τραγωδίας, αλλά όχι και την κάθαρση. Το «συν Αθηνά και χείρα
κίνει» επίσης έχει διαγραφεί …
Αλλά αν δεν ξεφύγουμε από τα στερεότυπα της
μεταπολιτευτικής περιόδου, στα οποία εν πολλοίς κρύπτεται η αιτία του κακού, δεν
είναι δυνατόν να κάνουμε την υπέρβαση που απαιτούν οι δύσκολοι καιροί τους
οποίους διανύουμε. Αντιθέτως όμως κάθε φορά που η προσπάθεια ανατάξεως
αποτυγχάνει οι περισσότεροι βυθίζονται όλο και περισσότερο στο τέλμα. Η ευθύνη
μπορεί να είναι των ιδίων, αλλά είναι και των κυβερνώντων οι οποίοι αδυνατούν να
διαμορφώσουν κάποιους εθνικούς στόχους ή ακόμη και να πείσουν τους Έλληνες ότι
οι θυσίες στις οποίες υποβάλλονται δεν είναι μάταιες.
Όλοι αναγνωρίζουν ότι η γραφειοκρατία του Δημοσίου
μαζί με την διαφθορά είναι από τους βασικούς ανασταλτικούς παράγοντες που δεν
επιτρέπουν την ευόδωση των πολυθρυλήτων διαρθρωτικών αλλαγών. Και ενώ η
γραφειοκρατία παραμένει απείραχτη και συνεχίζει να λειτουργεί ανασταλτικά για
την όποια ανάπτυξη, η διαφθορά γιγαντώνεται. Το διαπιστώνουν όλοι όσοι έχουν την
αμφίβολη τύχη να συναλλάσσονται με το Δημόσιο, αλλά και όσοι έχουν την ατυχία να
χρειασθούν την έκδοση ενός χαρτιού, μιάς αδείας ή ακόμη και κάποιου
πιστοποιητικού. Φαίνεται ότι οι οριζόντιες μειώσεις αποδοχών των δημοσίων
υπαλλήλων έχουν συντελέσει ώστε να ξεπερασθούν οι ηθικές αναστολές μιας μεγάλης
μάζας κρατικών λειτουργών. Και ας μη σχολιάσουμε καλύτερα αυτούς που δεν είχαν
ποτέ!
Δεν είναι να απορή κανείς. Το εγράψαμε και παραπάνω.
Αφού ο ευδαιμονισμός είναι η μοναδική «αξία» στην οποία επέτρεψε η παρατεταμένη
παρακμή μας, να συνεχίση να υπάρχη, αυτά είναι τα επίχειρα. Αντιλαμβάνεται όμως
κανείς, πού καταλήγουν τα τελευταία σπέρματα δημιουργικότητος των Ελλήνων, όταν
προσκρούουν στο συμπαγές τείχος της διαφθοράς και της γραφειοκρατίας. Είναι αυτή
η κατάληξις μιας κοινωνίας η οποία ανήγαγε σε στόχους ζωής το βόλεμα και την
πρόωρη συνταξιοδότηση. Και αφού μας κυβερνούν πολιτικές ηγεσίες τις οποίες αυτή
η κοινωνία έχει αναδείξει, δεν είναι να απορή κανείς που αδυνατούν να
αντιμετωπίσουν την κατάσταση.
Προφανώς διότι και αυτές έχουν χάσει την επαφή τους με
τις ανώτερες πολιτιστικές και πνευματικές αξίες. Κάτι που αναδεικνύεται και από
το γεγονός ότι μετρούν τις πράξεις και τις αποφάσεις τους με κριτήρια
αποκλειστικώς ποσοτικά. Ως γνωστόν δε, η διαφθορά μόνον ποιοτικά μπορεί να
αντιμετωπισθή. Και κάτι τέτοιο δεν δείχνει να έχει αντιληφθή ουδείς εκ των
πολιτικών ταγών μας.
(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ")