Ρητή δέσμευση για αναπτυξιακή στρατηγική με εργαλείο το ευρω-ομόλογο
αλλά και λειτουργία της ΕΚΤ ως «ύστατου δανειστή», είναι οι
τροποποιήσεις στο Δημοσιονομικό Σύμφωνο που θα ζητήσει ο Φ. Ολάντ σε
περίπτωση εκλογής του, προαναγγέλλοντας σκληρή επαναδιαπραγμάτευση με το
Βερολίνο. Όμως το Δημοσιονομικό Σύμφωνο το οποίο είχε συμβολίσει στην
καταρχήν υιοθέτησή του τον περασμένο Δεκέμβριο την εγκαθίδρυση της
γερμανικής Ευρώπης αμφισβητείται ήδη εμπράκτως από την Ισπανία του Ραχόι
που, αφού το προσυπέγραψε στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής, πριν από μια
βδομάδα έσπευσε να διευκρινίσει ότι δεν θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της
για μείωση των ελλειμμάτων τόσο για το 2012 όσο και για το 2013.
Το παράδοξο είναι χωρίς προηγούμενο: Ο ηγέτης μιας μεγάλης ευρωπαϊκής
χώρας που αποδέχεται χωρίς αντιρρήσεις επί της αρχής την εξωπραγματική
γερμανική δημοσιονομική αυστηρότητα, ο πρωθυπουργός που μαζί με τους Μ.
Μόντι και Ντ. Κάμερον φέρεται να έχει δεσμευθεί στη Α. Μέρκελ ότι θα
αποφύγει κάθε συνάντηση με τον Φ. Ολάντ στην προεκλογική περίοδο,
διαπιστώνει ότι η χώρα του δεν μπορεί να συμμορφωθεί με τους νέους
κανόνες λειτουργίας της Ευρωζώνης, τους οποίους μόλις έχει υπογράψει.
Η πρόκληση είναι πρωτοφανής και έχει πολλές διαστάσεις:
Αν η κυβέρνηση Ραχόι υποχρεωθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε νέα μέτρα
κινδυνεύει να χάσει ό,τι έχει απομείνει από την πλειοψηφική δυναμική
που την οδήγησε τον περασμένο Νοέμβριο στην εξουσία, αλλά και να
οδηγήσει τη χώρα σε κοινωνική έκρηξη και πολιτική αποσταθεροποίηση.
Από τη μεριά της, η Επιτροπή μετά τη σκληρή στάση που κράτησε απέναντι
στο Βέλγιο για τις δημοσιονομικές του αποκλίσεις, είναι υποχρεωμένη, αν
θέλει να διατηρήσει την αξιοπιστία της ισότιμης μεταχείρισης των
χωρών-μελών της Ευρωζώνης, να επιφυλάξει παρόμοια μεταχείριση και στη
Μαδρίτη.
Τα προβλήματα δεν σταματούν εδώ: Η Ισπανία με το μέγεθος της οικονομίας
της διαψεύδει την κυρίαρχη στη γερμανική ελίτ και κοινή γνώμη πεποίθηση
ότι -εκτός από την «ελληνική περίπτωση και εξαίρεση» και πιθανόν σε
λίγο καιρό και την Πορτογαλία, η συνταγή της εξυγίανσης της Ευρωζώνης με
σκληρές δημοσιονομικές περικοπές είναι επιτυχής. Δίχως αμφιβολία μια
διαμάχη ανάμεσα στη Μαδρίτη και τις Βρυξέλλες για την έκταση των νέων
μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής θα επηρεάσει αρνητικά το διάλογο στο
Βερολίνο για τη σκοπιμότητα ή όχι υιοθέτησης ευρω-ομολόγου.
Με τα σημερινά δεδομένα υπάρχει μόνο μια επιλογή αντιμετώπισης της
ισπανικής πρόκλησης: Την ίδια ώρα που ο Ραχόι θα προχωρεί σε νέες
σκληρές περικοπές, να στηριχθεί η Ισπανία με κάθε δυνατή μορφή
ευρωπαϊκής χρηματοδότησης της ανάπτυξης, μια κίνηση που θα δημιουργήσει
προηγούμενο και θα θέσει στο τραπέζι την τροποποίηση του Δημοσιονομικού
Συμφώνου ακόμη και στην περίπτωση ήττας του Φ. Ολάντ στις προεδρικές
εκλογές.
Στα παραπάνω υπάρχει και ένα σημαντικό υπερατλαντικό υστερόγραφο: Ακόμη
και αν έχει αποκρουσθεί η πίεση Ολάντ για επαναδιαπραγμάτευση, ακόμη
και αν ο Ραχόι επιβάλλει στους συμπολίτες του ακόμη μια δόση
θεραπείας-σοκ, οι ΗΠΑ μετά την πολύ πιθανή πλέον επανεκλογή Ομπάμα θα
κλιμακώσουν τις πιέσεις τους για να υπάρξει συντονισμός της Ευρωζώνης με
τη στρατηγική διαχείριση της κρίσης που έχουν διαμορφώσει ο Λευκός
Οίκος και η Fed, μια πίεση για σύγκλιση που δεν χωράει το Δημοσιονομικό
Σύμφωνο.
Από ό,τι φαίνεται το Σύμφωνο θα μείνει στην Ιστορία ως ύστατη μάχη
οπισθοφυλακής μιας ιδεοληπτικής προσέγγισης μιας σύνθετης
πραγματικότητας.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 09/03/2012)