Τον περασμένο μήνα, ο πρόεδρος του Τουρκμενιστάν
με το όνομα-γλωσσοδέτη (Μπερντιμουχαμεντώφ) κέρδισε τις (απόλυτα διαφανείς) εκλογές
με 97% των ψήφων, ένα ποσοστό που δεν αφήνει περιθώρια για αμφιβολίες σχετικά
με τις ικανότητές του. Στη νέα του θητεία πάντως, θα πρέπει να ασχοληθεί με το
ζήτημα των εξαγωγών φυσικού αερίου, καθώς πληθαίνουν οι πιέσεις από το εξωτερικό.
Στα πλαίσια των ανακατατάξεων που έγιναν μετά τις
εκλογές, αντικαταστήθηκε ο επικεφαλής της κρατικής επιχείρησης,
Turkmengaz και την θέση ανέλαβε ο Σαχετμιράτ Μαμεντώφ. Όπως σημειώνει ο
αναλυτής Σεμπαστιέν Πεϊρούς, ο πρόεδρος συνηθίζει να ρίχνει το φταίξιμο στην
Turkmengaz για τα προβλήματα του ενεργειακού τομέα και κατά συνέπεια αλλάζει
τους διευθυντές της σαν τα πουκάμισα. Τα τελευταία 5 χρόνια έχουν αντικατασταθεί
5 διευθύνοντες για του λόγου το αληθές.
Αντιθέτως, οι επικεφαλής των αρμοδίων αρχών και
οι υπουργοί παρέμειναν εν πολλοίς ίδιοι. Κατά συνέπεια, το Τουρκμενιστάν θα
συνεχίσει να διατηρεί σφιχτά τον έλεγχο των συμβολαίων ερευνών και εξόρυξης, τη
στιγμή που η μοναδική ξένη πετρελαϊκή που διαθέτει πρόσβαση στη χώρα είναι η
κινεζική
CNPC.
Στον επίμαχο τομέα των εξαγωγών φυσικού αερίου,
το Τουρκμενιστάν πιθανότατα θα συνεχίσει να εξάγει αέριο στη Ρωσία, αν και σε
μειωμένες ποσότητες, όπως προβλέπει ο Άλεξ Τζάκσον της
Menas
Associates
του Λονδίνου. Το πρόβλημα για την χώρα είναι ότι δεν διαθέτει πολλές
οδούς για τις εξαγωγές, σε αντίθεση με άλλα κράτη της περιοχής.
Ένα σχέδιο που συζητείται είναι ο αγωγός
Τουρκμενιστάν-Αφγανιστάν-Πακιστάν-Ινδίας, ο οποίος είναι ακόμα στα χαρτιά και
θεωρείται πολύ δύσκολο να υλοποιηθεί λόγω της κατάστασης στο Αφγανιστάν και της
αντιπαλότητας Πακιστάν-Ινδίας.
Αντιθέτως, υπάρχουν πολύ θετικές προοπτικές για
αύξηση των εξαγωγών προς την Κίνα, η οποία θεωρεί την Κεντρική Ασία ως σφαίρα
επιρροής της. Ο αγωγός που έχει κατασκευαστεί πρόκειται να αναβαθμιστεί στα επόμενα
χρόνια, δίνοντας την δυνατότητα για μεταφορά έως και 30 δις κ.μ. ετησίως προς τα
ανατολικά από το Τουρκμενιστάν.
Τέλος, στον αντίποδα βρίσκεται η Ευρώπη και η
Τουρκία που θα επιθυμούσαν διακαώς να μπορούσαν να μεταφέρουν το τουρκμενικό αέριο
προς τα δυτικά. Στα πλαίσια αυτά, ο Μπερντιμουχαμεντώφ συναντήθηκε με τον Αμπντουλάχ
Γκιούλ μετά την εκλογή του και υπέγραψαν μια γενικόλογη συμφωνία για την προώθηση
του όλου θέματος.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι για να μεταφερθεί το
αέριο αυτό μέσω της Κασπίας, όπως άλλωστε επιθυμεί η Ε.Ε, υπάρχουν σημαντικά
εμπόδια. Οι σχετικές συζητήσεις της Επιτροπής με το Τουρκμενιστάν και το
Αζερμπαϊτζάν αναμένεται να συνεχιστούν τον Μάρτιο, οι οποίες λογικά θα διαλευκάνουν
σε ένα βαθμό το τοπίο.