Οι πάντες γνωρίζουν, όλοι παραδέχονται πως η Γαλλία οφείλει να μειώσει το δημόσιο έλλειμμά της. Οι πάντες γνωρίζουν, όλοι παραδέχονται πως η προεκλογική εκστρατεία δεν ασχολείται με αυτό το ζήτημα. Οι πάντες γνωρίζουν, όλοι παραδέχονται πως καμία σοβαρή εξοικονόμηση δεν προτείνεται, από κανέναν υποψήφιο. Οι πάντες γνωρίζουν, όλοι παραδέχονται πως οι στόχοι που θέτει η αριστερά και η δεξιά είναι εντελώς εκτός πραγματικότητας, διότι κανείς δεν ξέρει πώς μπορεί να έχει προϋπολογισμούς με το αναγκαίο πλεόνασμα επί μια δεκαετία, αρχής γενομένης από το 2017 στην καλύτερη περίπτωση.
Κι όμως, τίποτα δεν αλλάζει. Η καμπάνια τεντώνεται, λες και χασμουριέται. Στην αριστερά και τη δεξιά απασχολούνται και συζητούν για εντελώς ασήμαντες λεπτομέρειες, για νέες δαπάνες που δεν έχουν υπολογισθεί, ή για φόρους με συμβολική αξία, που όμως δεν αποδίδουν τίποτα.
Αν συνεχίσουμε έτσι ως τις 6 Μαΐου, ιδού τι μας περιμένει:
* Στις 7 Μαΐου, αν ο Φρανσουά Ολάντ (François Hollande) έχει εκλεγεί, η δεξιά θα εισέρθει σε βαθιά κρίση και πολυδιάσπαση, προς μεγάλη ικανοποίηση του «εθνικού μετώπου» (FN). Ο νέος πρόεδρος θα ανακοινώσει πως η δημοσιονομική κατάσταση είναι φοβερή, πολύ χειρότερη του αναμενομένου και πως πριν αναλάβει δράση θα χρειαστεί να μελετήσει εκ του σύνεγγυς την κατάσταση. Οι χρηματαγορές, από τις οποίες εξαρτάται κατά τα 3/4 η βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους, θα ανησυχήσουν και θα αυξήσουν το κόστος του δανεισμού του Μαΐου που η χώρα μας θα χρειαστεί για να καταβάλει μισθούς και συντάξεις.
Οι δανειστές θα απαιτήσουν αμέσως από τον πρόεδρο και την πρώτη κυβέρνησή του, βίαιες μεταρρυθμίσεις και δαπάνες, πριν καν την διοργάνωση των βουλευτικών εκλογών, τον Ιούνιο.
Προκειμένου να μην τις αναλάβει, η κυβέρνηση θα χρονοτριβήσει και δε θα ανακοινώσει τίποτα το σημαντικό. Μετά τις βουλευτικές, που θα τις κερδίσει, η αριστερά θα καταγγείλει τους «τραβεστί» προϋπολογισμούς της δεξιάς και θα επιχειρήσει να της φορτώσει την ευθύνη για τις αναγκαίες αυξήσεις της φορολογίας και τις περικοπές των δαπανών. Θα αναγγείλει πως θα χρειαστεί να βρει 12 δις μέσα στο 2012 και αν η ανάπτυξη δε φανεί στο ραντεβού, που είναι και το πιθανότερο, το διπλάσιο το 2013 και το διπλάσιο αυτού το 2014. Κι ακόμα περισσότερα την τριετία που θα ακολουθήσει. Μετά τις εκλογές, επ' ουδενί η κυβέρνηση δε θα επιδείξει γαλαντομία, σε κανένα τομέα, για ολόκληρη την πενταετία.
* Στις 7 Μαΐου, αν επανεκλεγεί ο Νικολά Σαρκοζί (Nicolas Sarkozy), η αριστερά θα βυθιστεί σε βαθιά κρίση· το «σοσιαλιστικό κόμμα» θα διασπαστεί· ένα τμήμα των μελών του θα συσπειρωθεί με τον Ζακ-Λικ Μελενσόν (Jean-Luc Mélenchon), που θα αναδειχθεί σε ηγέτη της αντιπολίτευσης· η δεξιά θα κατορθώσει να ξεπεράσει με μεγαλύτερη άνεση τον κάβο του δανεισμού του Ιουνίου. Ακολούθως θα κερδίσει τις βουλευτικές εκλογές και μερικά δειλά χειροκροτήματα από τις αγορές. Αλλά τον Ιούλιο θα αναγκασθεί με τη σειρά της να αποκαλύψει πως τελικά το έλλειμμα θα είναι μεγαλύτερο από όσο υπολογίζεται σήμερα, λόγω -όπως θα πει η δεξιά- απρόβλεπτων λαθών.
Προκειμένου να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους του προϋπολογισμού, όπως απαιτούν οι δανειστές, η δεξιά θα αποφασίσει βαθιές περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, χωρίς να αυξήσει τη φορολογία των πλουσιοτέρων, πράγμα που θα καταλήξει σε πτώση της ανάπτυξης και των φορολογικών εσόδων. Η νέα αριστερά θα κατεβάσει στους δρόμους εκατομμύρια πολίτες. Οι απεργίες θα πολλαπλασιαστούν. Οι πορείες θα αρχίσουν να δημιουργούν ανησυχίες. Τα επιτόκια θα ανέβουν απότομα. Η κρίση θα ξεσπάσει και θα κρατήσει ολόκληρη την πενταετία.
Και στα δύο σενάρια, η χώρα θα κληθεί να καταβάλει το κόστος μια προεκλογικής περιόδου που πήγε εντελώς χαμένη. Όχι εξαιτίας των υποψηφίων· ούτε των δημοσιογράφων. Εξαιτίας των γαλλικών ελίτ που δεν κατόρθωσαν να εγκαταλείψουν εγκαίρως την τρυφηλή ζωή, τους μικροπολιτικούς καυγάδες, την γλυκιά πλάνη του μεθυσιού.
O Jacques Attali είναι σύμβουλος επιχειρήσεων, πρώην ειδικός σύμβουλος του Φρανσουά Μιτεράν
(από την γαλλική εφημερίδα "L'Express", 02-04-2012/www.ppol.gr)