Στην τελική φάση τροποποιήσεων μπαίνει το σχέδιο οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση, καθώς οι πρώτες συνομιλίες Επιτροπής, Κοινοβουλίου και Συμβουλίου θα ξεκινήσουν σήμερα σε μια άτυπη συνάντηση (10 Απριλίου).
Τα κράτη μέλη έχουν δώσει ανοιχτή εντολή στη Δανική Προεδρία να διαπραγματευτεί την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση, ωστόσο η θέση τους χαρακτηρίζεται από τους ακτιβιστές και τους ευρωβουλευτές ως «αδύναμη» και «μπερδεμένη». Οι κυβερνήσεις αρνούνται τους δεσμευτικούς στόχους και έχουν αποδυναμώσει τις κύριες διατάξεις της οδηγίας, ωστόσο η Δανική Προεδρία δέχθηκε αυτή την εντολή προκειμένου να ξεκινήσουν οι συζητήσεις και επιταχυνθεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων μέχρι την 1ηΙουλίου, όταν και αναλαμβάνει η Κύπρος την Προεδρία της ΕΕ.
Σήμερα, όπως έχει τονίσει και η ευρωβουλευτής των Πρασίνων και εκπρόσωπος του Κοινοβουλίου για το ζήτημα Claude Turmes, ξεκινά η «πραγματική μάχη». Η Δανική Προεδρία θα πρέπει να εξισορροπήσει τις συζητήσεις ανάμεσα στους δύο στόχους της: να βρεθεί συμφωνία τους επόμενους δύο μήνες και να πείσει τα κράτη μέλη να υπογράψουν φιλόδοξους δεσμευτικούς στόχους ή μέτρα.
Οικονομικά
οφέλη
Τα οφέλη της Οδηγίας Ενεργειακής Απόδοσης δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά, αλλά και οικονομικά, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της Κομισιόν για την ενεργειακή απόδοση, Philip Lowe. Το νομοσχέδιο θα μπορούσε να αποτελέσει το κύριο εργαλείο της ΕΕ για να πετύχει τον στόχο εξοικονόμησης ενέργειας 20% για το 2020.
Αυτή τη στιγμή, η ΕΕ επιτυγχάνει μόλις 9% εξοικονόμηση ενέργειας. Η απώλεια στόχου σε αυτό το επίπεδο θα κοστίσει στα κράτη μέλη τουλάχιστον 34δις € μέχρι το 2020, καθώς και τη δυνατότητα να δημιουργήσουν περισσότερες από 400.000 «πράσινες» θέσεις εργασίας, τόνισε ο αξιωματούχος της Επιτροπής.
Το έλλειμμα στην εξοικονόμηση ενέργειας, λέει ο Lowe, θα σημάνει επίσης και τη συνέχιση εκροής κεφαλαίων από την οικονομία της ΕΕ μέσω των εισαγωγών ενέργειας. Η εισαγωγή ενέργειας της ΕΕ εκτοξεύτηκε πέρυσι στα 400 δις €.
Ο στόχος εξοικονόμησης ενέργειας 20% απορρίφθηκε πρόσφατα από τα κράτη μέλη. Σε ένα κείμενο το οποίο υπέστη 2.200 προτάσεις αλλαγών, που κατέληξαν σε 18 συμβιβαστικές τροποποιήσεις, το Κοινοβούλιο ζήτησε από τα κράτη μέλη να θέσουν δεσμευτικούς εθνικούς στόχους εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας που θα αντιστοιχούν στο συνολικό στόχο της ΕΕ τουλάχιστον 20% της εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας το 2020.
Στις διαπραγματεύσεις, το Συμβούλιο ζήτησε η τελική ενεργειακή κατανάλωση να καλυφθεί σε εθνικό επίπεδο για να επιτευχθούν οι στόχοι. Επιτρέποντας να συμπεριληφθούν οι διαδικασίες παραγωγής και διανομής κατέστησε ευκολότερη την επίτευξη των δεσμευτικών στόχων.
«Αναφορικά με τους στόχους, τα κράτη μέλη πηγαίνουν τώρα αναμφίβολα πίσω», είπε ο Matthieu Ballu, από τον Συνασπισμό για την Εξοικονόμηση Ενέργειας, που εκπροσωπεί επιχειρήσεις και οικολόγους.
Ο κύριος πυλώνας της οδηγίας από την αρχή ήταν η υποχρέωση των εταιρειών κοινής ωφέλειας να πετύχουν εξοικονόμηση ισοδύναμη με το 1.5% των ενεργειακών πωλήσεων τον περασμένο χρόνο.
Ο στόχος 20% ενεργειακής εξοικονόμησης αντιστοιχεί σε μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας της ΕΕ της τάξεως 368 Mtoe μέχρι το 2020. Με τις σημερινές προσπάθειες, αναμένεται να επιτευχθεί το ήμισυ του στόχου.
Δημιουργείται δηλαδή ένα κενό εξοικονόμησης 190 Mtoe, από τα οποία τα 110 Mtoe θα μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο από την ενεργειακή υποχρέωση.
Ωστόσο, η Γερμανία μαζί με άλλες χώρες, ζήτησαν «σταθερές και λειτουργικές» εναλλακτικές στην υποχρέωση εξοικονόμησης ενέργειας. Ακόμη, η βάση πάνω στην οποία υπολογίζεται η εξοικονόμηση 1.5% μειώθηκε περαιτέρω από τα αιτήματα άλλων κρατών μελών, να αποκλείσουν από αυτή το 40% της ενέργειας που πωλείται στο Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών.
Περαιτέρω
αποδυνάμωση
Σε μια άλλη σημαντική διάταξη της οδηγίας, την ενεργειακά αποδοτική ανακαίνιση των κτιρίων, μειώθηκε το πεδίο εφαρμογής. Η αρχική πρόταση ήταν η ανακαίνιση του 3% των κτιρίων που ανήκει σε δημόσιες αρχές με συνολική ωφέλιμη επιφάνεια πάνω από 250m2.
Ωστόσο, τα κράτη μέλη ζήτησαν να εφαρμοστεί αυτή η απαίτηση μόνο στα κτίρια που είναι στην κατοχή της κεντρικής κυβέρνησης, μειώνοντας σημαντικά τον αριθμό των κτιρίων. «Κατάφεραν να καταστρέψουν την φιλοδοξία της Επιτροπής πάνω στο θέμα», είπε ο Ballu.
Τα κτίρια αποτελούν το 40% της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας της Ευρώπης και 36% των εκπομπών CO2. Οι αναλυτές θεωρούν στο πλαίσιο της εξοικονόμησης ενέργειας, ότι ο στόχος 3% είναι ήδη πολύ περιορισμένος και ότι οι καταναλωτές δε θα δουν μείωση στους λογαριασμούς τους εάν δεν εφαρμοστεί ο στόχος σε όλα τα κτίρια.
Στο τελικό κείμενο που είδε η EurActiv, οι κυβερνήσεις συμφώνησαν στη σημασία εφαρμογής των μέτρων ενεργειακής απόδοσης. Ωστόσο, κάποια κράτη αντιτίθενται στην Οδηγία Ενεργειακής Απόδοσης διότι έχουν ήδη θέσει σε εφαρμογή εθνικά συστήματα, και η περαιτέρω ρύθμιση σε επίπεδο ΕΕ θα σήμαινε ότι θα πρέπει να τα αλλάξουν. «Γίνεται εγωιστικά εναντίον των συμφερόντων της ΕΕ», είπε ο Ballu. «Εάν δεν μπούμε στη σωστή κατεύθυνση μέχρι το 2020, δε θα μπορέσουμε να βρούμε το δρόμο που θα μας επιτρέψει να επιτύχουμε όλα όσα θέλουμε για το 2050».