Το θέμα της απομάκρυνσης από τις πολιτικές δημοσιονομικής λιτότητας θα τεθεί επί τάπητος στην σημερινή άτυπη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Κατά τα φαινόμενα ανοίγει ο δρόμος για την έκδοση των κοινών ευρωομολόγων με τη συμφωνία για τα «ομόλογα ανάπτυξης», μέσω των οποίων θα συγκεντρωθούν κεφάλαια για την αναβάθμιση των υποδομών.
Συγκεκριμένα, χθες, Τρίτη, συμφωνήθηκε σχέδιο που προβλέπει τη συγκέντρωση κεφαλαίων για την αναβάθμιση υποδομών μέσω των ευρωπαϊκών ομολόγων ανάπτυξης. Παραμένει, ωστόσο, η γερμανική αντίθεση σε έκδοση κοινών ευρομολόγων.
Η συμφωνία έρχεται μια ημέρα πριν από την άτυπη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες για την οικονομική ανάπτυξη, στην οποία για πρώτη φορά θα συμμετάσχει ο νέος Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ. Με ενδιαφέρον αναμένεται αν θα υπάρξει σύγκρουση με τη Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ, η οποία αντιτίθεται στις προθέσεις του ΟΛάντ για αναθεώρηση των πολιτικών αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας, χωρίς, μάλιστα, αναπτυξιακά αντίβαρα.
Η συμφωνία για τα ευρωπαϊκά ομόλογα ανάπτυξης χαιρετίστηκε ως «ένα σημαντικό ορόσημο για τις υποδομές, την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη» από την προεδρία της Δανίας στην ΕΕ, με ένα μήνυμα μέσω του Twitter.
Το σχέδιο, το οποίο είχε προταθεί για πρώτη φορά το 2010, προβλέπει ότι 230 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ θα διατεθούν για την αντιστάθμιση του οικονομικού κινδύνου σε ό,τι αφορά τον δανεισμό από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για την υλοποίηση έργων υποδομής.
Οι κοινές εγγυήσεις από μέρους της ΕΕ και της ΕΤΕπ θα μειώσουν τον οικονομικό κίνδυνο για τα έργα, κάνοντάς τα πιο ελκυστικά για τις τράπεζες, τα συνταξιοδοτικά ταμεία και επενδυτικά κεφάλαια που αναζητούν ασφαλείς επενδύσεις, μειώνοντας εν μέρει το βάρος για τις κυβερνήσεις που δυσκολεύονται να χρηματοδοτήσουν δημόσια έργα.
Από την πλευρά του, σε ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο επίτροπος Όλι Ρεν είπε ότι το πιλοτικό αυτό σχέδιο, που θα τεθεί σε εφαρμογή πριν από τα τέλη του 2013, θα μπορούσε να μοχλεύσει «έως και 4,6 δισ. ευρώ» ιδιωτικών επενδύσεων για ορισμένα σημαντικά έργα.
Τα ευρωπαϊκά ομόλογα ανάπτυξης, τα οποία εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να βοηθήσουν και την ελληνική οικονομία, δεν έχουν καμιά σχέση με τα ευρωομόλογα, που αρκετοί οικονομολόγοι θεωρούν ότι θα έλυναν την κρίση χρέους.
Οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θέλησαν να υποβαθμίσουν τη σημασία των ομολόγων ανάπτυξης για την οικονομία της ΕΕ. Η έκδοσή τους «δεν θα αποκαταστήσει την βιώσιμη ανάπτυξη από μόνη της», είπε ο εκπρόσωπος του Ρεν, Αμαντέου Αλταφάτζ.
Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις των εθνικών οικονομιών, η επέκταση της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ και η αύξηση των πόρων της ΕΤΕπ κατά 10 δισ. ευρώ είναι ανάμεσα στα μέτρα που απαιτούνται για την αναζωογόνηση της ανάπτυξης, πρόσθεσε.
Και μόνο η ιδέα των ομολόγων ανάπτυξης θεωρείται από κάποιους ως προοίμιο της έκδοσης ευρωομολόγων. Στο Βερολίνο, πάντως, ανώτατα στελέχη της κυβέρνησης επέμεναν ότι η καγκελάριος Μέρκελ δεν θα υπαναχωρήσει από την αντίθεσή της στην έκδοση ευρωομολόγων σύντομα και πρόσθεταν ότι δεν είναι απομονωμένη.
Από την πλευρά του, υπέρ της έκδοσης ευρωομολόγων τάχθηκε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), που πρότεινε ένα ευρωπαϊκό «σύμφωνο ανάπτυξης» πέντε σημείων.