Η διαφαινόμενη κρίση στον γαλλογερμανικό άξονα κυριάρχησε στη
χθεσινή, πρώτη ημέρα, της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. Η καγκελάριος Μέρκελ
και ο πρόεδρος Ολάντ προσήλθαν με έντονες διαφορές σε σημαντικά
ζητήματα, οι οποίες δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι γεφυρώθηκαν στην κατ'
ιδίαν συνάντηση που είχαν.
Το κλίμα στην 22η Σύνοδο της
τελευταίας τριετίας ήταν για μία ακόμα φορά βαρύ, με τα «καυτά» θέματα
της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Κύπρου να αιωρούνται πάνω από τις
συζητήσεις αλλά να μην βρίσκονται στην ατζέντα. Στο αρνητικό κλίμα
συνέβαλε και η στάση της Βρετανίας, που το τελευταίο διάστημα δείχνει να
προετοιμάζει την αποχώρηση από την Ε.Ε. Κάτι που επεσήμανε σε
συνέντευξή του ο υπουργός Ευρωπαϊκών υποθέσεων της Φινλανδίας, Άλεξ
Σταμπ: «Για να είμαι ειλικρινής είναι σαν να είμαστε 26+1. Νομίζω ότι η
Βρετανία σε αυτή τη φάση επιλέγει μόνη της να τεθεί στο περιθώριο».
Η καγκελάριος Μέρκελ, αντιθέτως, από νωρίς χθες παρουσίαζε προτάσεις
για την εμβάθυνση των κοινοτικών θεσμών. Μιλώντας στο γερμανικό
κοινοβούλιο λίγη ώρα πριν αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες, απέρριψε για μία
ακόμα φορά την έκδοση ευρω-ομολόγων αλλά υιοθέτησε την πρόταση του
προέδρου Ρομπάι για την ίδρυση ενός ταμείου αλληλεγγύης.
Πρότεινε το ταμείο αυτό να χρηματοδοτεί επενδυτικά έργα σε κράτη-μέλη
που εφαρμόζουν μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και επιδιώκουν να
ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών τους. Τα κεφάλαια για να
χρηματοδοτηθούν τα έργα αυτά θα προκύπτουν από τα έσοδα του φόρου στις
χρηματοοικονομικές συναλλαγές.
Καθώς οι πόροι δεν θα προκύπτουν
ούτε θα διατίθενται σύμφωνα με το ΑΕΠ των κρατών-μελών, δεν θα προκύπτει
ζήτημα μεταβιβαστικών πληρωμών από τους πλούσιους στους φτωχούς, που
τόσο έντονα «ξορκίζει» η γερμανική πλευρά. Όπως σημείωνε, όμως,
αρθρογράφος του Spiegel, τον φόρο στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές
έχουν συμφωνήσει να υιοθετήσουν μόνο 11 κράτη-μέλη και το ύψος των
εσόδων δεν αναμένεται να είναι ιδιαίτερα υψηλό.
Υπερεπίτροπος
Η
καγκελάριος συντάχθηκε, επίσης, με την πρόταση Σόιμπλε για τη
δημιουργία θέσης υπερεπιτρόπου, που θα ελέγχει τους προϋπολογισμούς των
κρατών-μελών και θα δικαιούται να τους απορρίπτει. «Έχουμε σημειώσει
αρκετή πρόοδο στην ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας αλλά
πιστεύουμε, και μιλώ εξ ονόματος όλης της γερμανικής κυβέρνησης, ότι
μπορούμε να προχωρήσουμε ένα βήμα πιο πέρα, παρέχοντας στην Ευρώπη
πραγματικά δικαιώματα παρέμβασης στους εθνικούς προϋπολογισμούς», δήλωσε
χαρακτηριστικά η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ.
Λίγη ώρα αργότερα η
γαλλική πλευρά ξεκαθάριζε ότι στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής δεν
βρίσκεται παρά μόνο ένα θέμα: Η δημιουργία της τραπεζικής ένωσης. Μόλις
προχθές, ο Γάλλος πρόεδρος σε συνέντευξη που παραχώρησε σε έξι
ευρωπαϊκές εφημερίδες, υποστήριξε ότι η δημοσιονομική πειθαρχία από μόνη
της δεν θα επιλύσει τα προβλήματα και ότι χρειάζονται πρωτοβουλίες για
την ανάπτυξη και ταχύτερη δράση στη δημιουργία της τραπεζικής ένωσης.
«Επείγουσες»
Η
καγκελάριος Μέρκελ χαρακτήρισε τις διαπραγματεύσεις για την τραπεζική
ένωση «επείγουσες» αλλά έσπευσε να προσθέσει ότι το νέο καθεστώς θα
πρέπει να αποδείξει την αποτελεσματικότητά του προτού επιτραπεί στις
τράπεζες να λάβουν άμεσα κεφάλαια από τον ESM. «Θέλω να πω πολύ καθαρά
ότι δεν αρκεί απλά να συμφωνήσουμε για τη νομική διαδικασία της
τραπεζικής εποπτείας», υποστήριξε η καγκελάριος. Ακόμα και η συμφωνία σε
νομικό επίπεδο, πάντως, δεν είναι εύκολη καθώς παραμένουν αρκετά
«αγκάθια».
Αμφιβολίες
Σε χθεσινό τους
άρθρο οι Financial Times ανέφεραν ότι νομικός σύμβουλος της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής εκφράζει αμφιβολίες για τη συμβατότητα των πρωτοβουλιών για
την τραπεζική ένωση με τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες. Στη δωδεκασέλιδη έκθεση
που επικαλείται η εφημερίδα υπογραμμίζεται ότι βάσει των Συνθηκών η ΕΚΤ
είναι αρμόδια αποκλειστικά για τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και άρα δεν
μπορεί να αναλάβει την εποπτεία τραπεζών κρατών που δεν ανήκουν σε αυτή.
Σύμφωνα με προσχέδιο του ανακοινωθέντος της Συνόδου που επικαλείται το
Reuters, οι «27» θα χαρακτηρίζουν «θέμα προτεραιότητας» τη δημιουργία
ενός κοινού εποπτικού οργάνου των τραπεζών και θα θέτουν ως «στόχο να
συμβεί αυτό μέχρι το τέλος του χρόνου».
Μετά την κατ' ιδίαν
συνάντηση Μέρκελ - Ολάντ, η γαλλική πλευρά διέρρεε ότι η καγκελάριος
συμφώνησε στην αναγκαιότητα υιοθέτησης ενός σαφούς και «σφιχτού»
χρονοδιαγράμματος, με ορίζοντα το τέλος του έτους. Η γερμανική πλευρά,
όμως, εμφανιζόταν περισσότερο συγκρατημένη, κάνοντας λόγο για συζήτηση
σε «καλή ατμόσφαιρα» με θέμα το μέλλον της ΟΝΕ και «περισσότερο
δεσμευτική» συνεργασία στην οικονομική πολιτική. Ο πρόεδρος Ολάντ
φέρεται να χαρακτήρισε «εντελώς πρόωρη» τη συζήτηση για τον υπερεπίτροπο
που προτείνει η καγκελάριος Μέρκελ.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 19/10/2012)