Ευτυχώς, διαπιστώνω, ολοένα και περισσότεροι αντιμετωπίζουν το
πρόβλημα της χώρας από την πλευρά της εργασίας. Σκέφτονται, δηλαδή,
τρόπους που θα επιτρέψουν στην οικονομία και στην κοινωνία να επιτύχουν
σε τρεις στόχους. Στόχοι που συγκλίνουν στην απόλυτη προτεραιότητα που
οφείλουμε σε δράσεις οι οποίες θα διασφαλίσουν την τοποθέτηση ανέργων σε
θέσεις εργασίας. Μόνον μια εντατική ανάπτυξη του επιχειρηματικού τομέα
θα κατορθώσει τη μείωση της ανεργίας.
Πρώτος στόχος είναι να γίνουν λιγότερες απολύσεις στους κλάδους και στα
τμήματα της επιχειρηματικότητας, που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα
προβλήματα προσαρμογής. Είχαμε, για παράδειγμα, μεγάλη μείωση θέσεων
εργασίας επειδή συνεχίστηκε η μακρά διολίσθηση στην ανταγωνιστικότητα
στην κατασκευή ενδυμάτων, επίπλων, μηχανών, ακόμη και δομικών υλικών. Το
εμπόριο υποκατέστησε εγχωρίως μεταποιούμενα προϊόντα. Η πτώση της
ζήτησης απογύμνωσε το ήδη συντελεσθέν γεγονός, αφού η πτώση του εμπορίου
παρέσυρε ολόκληρους κλάδους οι οποίοι συνδύαζαν το εισαγωγικό εμπόριο
με την εναπομείνασα εγχώρια παραγωγή.
Χειρότερα είναι τα πράγματα στο μικρό εμπόριο. Πολλές μικρές εμπορικές
επιχειρήσεις κλείνουν επειδή ο καταναλωτής δεν μπορεί να υποστηρίξει τα
περιθώρια κέρδους που συντηρούσαν πολλές δεκάδες χιλιάδες θέσεις
εργασίας. Οι οικογενειακές επιχειρήσεις επιστρέφουν στο σημείο από το
οποίο ξεκίνησαν, απολύουν όμως τους υπαλλήλους, εξέλιξη που περιορίζει
δραστικά την κερδοφορία τους.
Δεύτερος στόχος είναι να στηριχθούν όσες μονάδες, κυρίως οι μεγαλύτερες,
διένυσαν έως σήμερα την κρίση διατηρώντας το μεγαλύτερο ή και ολόκληρο
το ανθρώπινο δυναμικό τους. Πολλές από αυτές θα χρειαστεί να
διαπραγματευθούν ειδικές συνθήκες αναδιοργάνωσής τους με τις τράπεζες,
οι οποίες θα σκοπεύουν στην απόκτηση πλεονεκτημάτων παραγωγικότητας.
Αυτό δεν μπορεί να συμβεί χωρίς τη διαμόρφωση νέων κανόνων σε μια Νέα
Αγορά Εργασίας. Θα επιτύχουν μόνον αν υιοθετηθούν κανόνες ευελιξίας. Το
ζητούμενο είναι οι επιχειρήσεις να μην καταργούν οριστικά τις θέσεις
δουλειάς, αλλά να τις αντικαθιστούν με νέες. Πολύ συχνά, οι νέες θέσεις
θα χρειαστούν νέες ειδικότητες και, ακόμη συχνότερα, νεότερους σε ηλικία
εργαζομένους.
Τρίτος και πολύ σημαντικός στόχος είναι η ανάκτηση της
απασχολησιμότητας. Δυστυχώς, οι περισσότεροι άνεργοι δεν διαθέτουν
ικανότητες που να δικαιολογούν αμοιβές στα επίπεδα που ίσχυσαν μέχρι
λίγο πριν από την κρίση, με αποτέλεσμα να ενισχύεται η αντικατάστασή
τους με ασταθή ή παράνομη εργασία, είτε των ιδίων είτε, πολύ συχνά,
μεταναστών. Το πρόβλημα είναι οξύτερο στις γυναίκες, στην επαρχία, στην
οικοδομή, στις παραδοσιακές εργασίες. Πρέπει να εργάζονται πολύ
περισσότεροι, ανεξαρτήτως της αμοιβής που πετυχαίνουν, με την προϋπόθεση
ότι θα είναι δηλωμένη και δεν θα πέφτει κάτω από το νέο ελάχιστο
επίπεδο.
Αντιλαμβάνομαι πολύ καλά την αγωνία όλων μπροστά στο φάσμα της απώλειας
εργασίας. Η κοινωνία μας είναι εντελώς ανοργάνωτη στον χειρισμό της
ανεργίας και με το κράτος να μετατρέπεται σε έναν τόσο κακό εργοδότη, ο
κόσμος που γνωρίζαμε εξαφανίζεται. Η μείωση της ανεργίας πρέπει να
καταστεί εθνική προτεραιότητα και οι δημιουργοί θέσεων εργασίας, δηλαδή
οι καλοί επιχειρηματίες, πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ευεργέτες της
κοινωνίας.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 23/10/2012)