Εκλογές σήμερα στην Αμερική, με τους αναλυτές να αναμένουν οριακή
επικράτηση του Ομπάμα, αν και ο ρεπουμπλικάνος υποψήφιος, Μιτ Ρόμνεϊ φαίνεται
πως τα πηγαίνει καλύτερα από τις αρχικές χαμηλές προσδοκίες και έχει σοβαρές
πιθανότητες για τη νίκη. Οι εκλογές αυτές πάντως αποτελούν ένα καλό παράδειγμα
για να αντλήσει κανείς συμπεράσματα για το που βρίσκεται η υπερδύναμη και προς
τα πού βαδίζει.
Οι τελευταίες δύο-τρεις εκλογικές αναμετρήσεις στην Αμερική έχουν
αναδείξει το φανερό έλλειμμα στοιχειώδους γνώσης που έχουν οι Ρεπουμπλικάνοι
για σημαντικά ζητήματα, όπως η εξωτερική πολιτική, αλλά και η ενέργεια. Επίσης,
ανέδειξαν την αβουλία και την έλλειψη ρεαλισμού των δημοκρατικών αντιπάλων τους.
Ταυτόχρονα, σε αντίθεση με το παρελθόν, φαίνεται ότι υπάρχει ένα πρωτοφανές «ταξικό»
στοιχείο στην αντιπαράθεση ρεπουμπλικάνων-δημοκρατικών, το οποίο απουσίαζε
παλαιότερα.
Είναι κατανοητό ότι ο βασικός παράγοντας που θα κρίνει τις εκλογές αυτές είναι η κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας, αλλά για την ανάλυση αυτή, ας δούμε τι συμβαίνει σε δύο άλλα επιμέρους ζητήματα που δεν έχουν τύχει τόσο μεγάλης αναγνώρισης, αυτά της εξωτερικής πολιτικής και της ενέργειας.
Εξωτερική Πολιτική:
Οι ρεπουμπλικάνοι λοιπόν φαίνεται πως παραμένουν σε ένα βαθμό
δέσμιοι της ιδιαίτερα παρεμβατικής εξωτερικής πολιτικής που άσκησε ο Μπους ο νεώτερος
και των αγκυλώσεων που δημιούργησε αυτή. Η εντύπωση που υπάρχει είναι ότι
αρκετοί στο ρεπουμπλικανικό κόμμα θα ήθελαν μια πιο αποτραβηγμένη Αμερική για
μερικά χρόνια, προκειμένου να ανασυνταχθεί οικονομικά. Αυτό όμως δεν είναι
εφικτό σε επίπεδο Ουάσιγκτον εξαιτίας και της διαχρονικής διαπλοκής μεταξύ των
πολιτικών της δεξιάς και του αμυντικού λόμπι.
Η αδυναμία άρθρωσης σοβαρής εξωτερικής πολιτικής από τους
ρεπουμπλικάνους φάνηκε ιδιαίτερα στα προεδρικά
debate, όπου ο Ρόμνεϊ είχε μια εξαιρετική
ευκαιρία να ποδοπατήσει τον Ομπάμα για το φιάσκο στη Λιβύη. Τελικά όμως, στάθηκε
μόνο στα επιμέρους και όχι στην ευρύτερη εικόνα που επικρατεί στις χώρες της Αραβικής
Άνοιξης (βλέπε έξαρση του ακραίου ισλαμισμού), με αποτέλεσμα να μην καρπωθεί τα
πολιτικά οφέλη.
Εν αντιθέσει, ο Ομπάμα έπαιξε πολύ καλά το χαρτί που ακούει
στο όνομα Μπιν Λάντεν. Εντελώς τυχαία μάλιστα, λίγες μέρες πριν τις εκλογές
κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους και ταινία δράσης σχετική με την δολοφονία του
Μπιν Λάντεν, την οποία παρακολούθησαν εκατομμύρια Αμερικανοί.
Ενέργεια:
Στην ενέργεια τα πράγματα συνεχίζουν να είναι ιδιαίτερα
μονολιθικά, με τους δημοκρατικούς να παρουσιάζονται ως «πράσινοι» προφήτες και τους
ρεπουμπλικάνους να τάσσονται μονόπλευρα υπέρ των ορυκτών καυσίμων. Όλα αυτά τη
στιγμή που ο υπόλοιπος πλανήτης κινείται ραγδαία υπέρ της υιοθέτησης των ΑΠΕ
και της απεξάρτησης από το πετρέλαιο και τον άνθρακα.
Οι Αμερικανοί λοιπόν είναι αιχμάλωτοι του ψευδούς διλήμματος
ανάμεσα στην εμμονή υπέρ των ορυκτών καυσίμων και στην απαξίωσή τους, δίχως να
υπάρχει περιθώριο μέσης λύσης. Ο Ομπάμα πάντως, είχε την τύχη να καρπωθεί την
επιτυχία του
shale
gas,
το οποίο αναπτύχθηκε επί προεδρίας Μπους, αλλά απέφερε σημαντικά οικονομικά οφέλη
τα τελευταία χρόνια. Κατ’ επέκταση, ο σημερινός πρόεδρος έχει την πολυτέλεια να
ισχυρίζεται ότι φρόντισε και τις δύο πλευρές, σε αντίθεση με τον Ρόμνεϊ που
εμφανίζεται πιο απόλυτος επικοινωνιακά.
Τέλος, αξίζει να παρατηρήσουμε ότι το ρεπουμπλικανικό κόμμα είναι
αντιμέτωπο και με ένα οξύ δημογραφικό πρόβλημα, καθώς η εκλογική του βάση διαβρώνεται
συγκριτικά με την αντίστοιχη των δημοκρατικών. Πρόσφατες στατιστικές δείχνουν ότι
οι μειονότητες τείνουν να αυξάνονται πληθυσμιακά, γεγονός που ενισχύει σημαντικά
τους δημοκρατικούς. Αυτή είναι μια τάση που προβλέπεται να συνεχιστεί στο εξής
και θα επηρεάσει και τις εκλογές του 2016, οι οποίες αντιμετωπίζονται από τους ρεπουμπλικάνους
ως “
do
or
die”
σε περίπτωση ήττας σήμερα.
Αν πάλι κερδίσουν, τότε η επόμενη ημέρα θα είναι πραγματικά
πολύ ενδιαφέρουσα με τον πρώτο Μορμόνο πλανητάρχη στην εξουσία.