Το προηγούμενο τρίμηνο ήταν μία ακόμη, η δεύτερη χειρότερη, περίοδος
για την ελληνική οικονομία από τότε που μπήκαμε στη μεγάλη κρίση, μετά
δηλαδή το τελευταίο τρίμηνο του 2008. Κύριος παράγοντας της εμβάθυνσης
της κρίσης είναι η συνεχιζόμενη βύθιση των επενδύσεων. Η οικονομία έχει
παύσει, πρακτικά, να επενδύει, με αποτέλεσμα ο δείκτης διαμόρφωσης νέου
παγίου κεφαλαίου να μειώνεται με ρυθμό 20%.
Πρόκειται για τη
χειρότερη, μετά την ανεργία, εξέλιξη. Και όμως, ο πολιτικός λόγος, οι
σχινοτενείς αναλύσεις δημοσιολογούντων και τα αιτήματα των σωματείων
ελάχιστα ασχολούνται με αυτό το γεγονός.
Ελάχιστο ενδιαφέρον
εκδηλώνεται για τους σταματημένους αυτοκινητόδρομους, ούτε καν από τον
πολυπράγμονα οικονομικό εισαγγελέα. Κανείς δεν συγκινείται επειδή
κάποιοι, με τις πλάτες του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης,
εμποδίζουν τη λειτουργία της επένδυσης στον χρυσό της Βόρειας Ελλάδας.
Καμία πληροφορία δεν κυκλοφορεί για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει
εφέτος η συλλογή του καρπού της ελιάς.
Το ενδιαφέρον όλων έχει
κολλήσει στους εισοδηματικούς περιορισμούς. Ο προβληματισμός παραμένει
αιχμάλωτος όσων πολύ δυσάρεστων εξελίξεων περιγράφονται και αναμένονται
στον στενό και ευρύτερο τομέα που ελέγχει το κράτος. Είναι τεράστια η
ατυχία των θυμάτων της «φούσκας» που στήθηκε επί πολλά χρόνια μέσα στο
κράτος.
Τραγικό παράδειγμα, τα νοσοκομεία. Τη δεκαετία του ’90
χτίστηκαν εξαιρετικά περιφερειακά νοσοκομεία. Φωνάξαμε επειδή
καθυστερούσε η απορρόφηση των κοινοτικών πόρων. Επειδή δεν άνοιγαν όλα
μαζί τα τμήματά τους. Κανείς δεν σκέφτηκε το κόστος για τη λειτουργία
τους. Κανείς δεν έκλεισε τα παλαιά νοσοκομεία. Κανείς δεν ήθελε να
πωλήσει περιουσία σε ιδιώτες.
Στην τελευταία, εξαίρετη όπως
πάντοτε, ανάλυση του επικεφαλής οικονομολόγου της Εθνικής Τράπεζας
Παύλου Μυλωνά, καταγράφεται η ακόλουθη διαπίστωση: «Η συρρίκνωση του ΑΕΠ
κατά περίπου 17,5% σε σταθερές τιμές μεταξύ 2009 και πρώτου εξαμήνου
2012 οδήγησε σε σωρευτική μείωση της απασχόλησης κατά 17% περίπου, μια
εξαιρετικά υψηλή συσχέτιση σχεδόν 1 προς 1, που αντανακλά επώδυνες
διαρθρωτικές ανακατατάξεις στην αγορά εργασίας».
Στα μέσα του 2013
θα έχουμε κλείσει πέντε χρόνια επώδυνης προσαρμογής της πραγματικής
οικονομίας. Είναι πάρα πολλά. Η αναδιάρθρωση θα είχε γίνει πολύ ταχύτερα
εφ’ όσον είχαν συντρέξει τρεις προϋποθέσεις. Αν, πρώτον, είχε υπάρξει
συναίνεση για την προσαρμογή της αγοράς εργασίας στις διεθνείς συνθήκες
ανταγωνισμού, με γνώμονα την ευελιξία. Αν, δεύτερον, είχε σταματήσει
εγκαίρως ο ξέφρενος δανεισμός του κράτους, που κάλυπτε τη σκανδαλώδη
σπατάλη του. Και αν, τρίτον, οι τράπεζες είχαν εγκαίρως σταματήσει να
χρηματοδοτούν αφερέγγυους επιχειρηματίες, ειδικότερα στο εμπόριο, αλλά
και όπου είχαν δημιουργηθεί «φούσκες».
Σε κάθε περίπτωση, πάντως,
όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε στο τέλος αυτής της δύσκολης πορείας. Στην
επόμενη φάση, είτε θα δουλέψουμε για την ανόρθωση της οικονομίας είτε θα
σκύψουμε πάνω από τα συντρίμμια που θα προκαλέσει η εγκατάλειψη της
ελληνικής οικονομίας και η απόγνωση της κοινωνίας.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 24/11/2012)