Μια καινοφανή και περίεργη άποψη για τη διαμόρφωση των τιμών
των βενζινών στην Ελλάδα εκφράζουν στελέχη της Τράπεζας της Ελλάδος.
Υποστηρίζουν ότι οι τιμές τους δεν ακολουθούν τις διεθνείς τιμές του αργού
πετρελαίου, ενώ αφήνουν αιχμές για την ύπαρξη καρτέλ και αθέμιτων συμπράξεων σε
επίπεδο διύλισης και εμπορίας.
Σε μελέτη που δημοσιεύεται στο 37ο τεύχος του Οικονομικού
Δελτίου της ΤτΕ, με τίτλο «Είναι συμμετρική η προσαρμογή της λιανικής τιμής της
βενζίνης στις μεταβολές της διεθνούς τιμής του πετρελαίου; Η περίπτωση της
ελληνικής αγοράς καυσίμων», αναφέρεται ότι με βάση ανάλυση, που αφορά στην
περίοδο Ιανουάριος 2005-Ιούλιος 2012, η προσαρμογή των εγχώριων λιανικών τιμών
της βενζίνης είναι ασύμμετρη. «Το εύρημα αυτό πιθανώς καταδεικνύει την
επιχειρηματική στρατηγική που ακολουθούν οι πωλητές της βενζίνης, με στόχο να
αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους τους: καθυστερούν να μειώσουν τις λιανικές τιμές
της βενζίνης όταν η διεθνής τιμή του πετρελαίου πέφτει, ενώ αντίθετα σπεύδουν
να τις αυξήσουν όταν αυτή ανεβαίνει».
Με βάση τη διαπίστωση αυτή οι μελετητές καταλήγουν στο
συμπέρασμα ότι «η προσφορά της βενζίνης ενδεχομένως χαρακτηρίζεται από
συμπράξεις, οι οποίες ευνοούνται από την έλλειψη ανταγωνιστικών συνθηκών στην
υπό μελέτη αγορά» και μιλούν για «πιθανές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού», οι
οποίες, διατυπώνεται η άποψη, ότι θα πρέπει να αναζητηθούν «στη δομή και στο
θεσμικό πλαίσιο που χαρακτηρίζουν τις αγορές διύλισης, χονδρικής πώλησης και
λιανικής πώλησης της βενζίνης».
Επί της ουσίας, δηλαδή, έρχονται τα στελέχη της ΤτΕ και
αμφισβητούν το σύνολο της λειτουργίας της αγοράς καυσίμων, σε μια περίοδο,
μάλιστα, κατά την οποία καταβάλλεται προσπάθεια από την Πολιτεία να
αντιμετωπισθούν αρνητικά φαινόμενα, όπως αυτό της λαθρεμπορίας, το οποίο έχει
καταδικασθεί τόσο από τα διυλιστήρια, όσο και από τις εταιρίες εμπορίας και τα
πρατήρια.
Οι διαπιστώσεις αυτές προκάλεσαν έκπληξη και απορία στους
γνωρίζοντες την αγορά καυσίμων, καθώς είναι γνωστό τοις πάσι ότι οι τιμές της
βενζίνης στην αντλία δεν συνδέονται με την αυξομείωση των τιμών του αργού πετρελαίου.
Αντίθετα, καθορίζονται με βάση τις διεθνείς τιμές του συγκεκριμένου προϊόντος,
της βενζίνης εν προκειμένω, που δημοσιεύονται από τον έγκυρο οργανισμό Platts,
στον οποίο συμμετέχουν οι 250 μεγαλύτερες διεθνείς εταιρίες, που
δραστηριοποιούνται στην ενέργεια.
Οι υπογράφοντες τη μελέτη φαίνεται να αγνοούν το γεγονός
αυτό και το ερώτημα που διατυπώνεται είναι κατά πόσο αυτό γίνεται ηθελημένα.
Μάλιστα, οι πηγές της αγοράς που μίλησαν στο energia.gr επισήμαναν το γεγονός
ότι από τη στιγμή που αγνοείται η ύπαρξη του Platts είναι έωλα όλα τα
συμπεράσματα που διατυπώνει η συγκεκριμένη μελέτη. Το ερώτημα, επίσης, που
προκύπτει είναι γιατί οι μελετητές, ακόμη κι αν δεν γνώριζαν το μηχανισμό
διαμόρφωσης των βενζινών στην αντλία, δεν απευθύνθηκαν στους καθ’ ύλη
αρμόδιους, οι οποίοι θα παρείχαν τις αναγκαίες εξηγήσεις, προκειμένου να μην
δημιουργούνται αλγεινές εντυπώσεις και μάλιστα από έναν έγκυρο οργανισμό όπως η
Τράπεζα της Ελλάδος. Σε μια περίοδο κατά την οποία ο πέλεκυς των εισαγγελικών
παρεμβάσεων είναι ενεργοποιημένος, έλεγαν οι ίδιες πηγές, το να δημιουργούνται
ανύπαρκτοι «δράκοι» δημιουργεί προβλήματα στην υγιή επιχειρηματικότητα,
βλάπτοντας επί της ουσίας το επενδυτικό κλίμα στην Ελλάδα και
αποπροσανατολίζοντας το κοινό.