Από τη στιγμή που άνοιξαν οι κάλπες και άρχισε να
διαφαίνεται το αποτέλεσμα των εκλογών στην Ιταλία, οι οποίες, όπως είναι
γνωστό, είχαν χαρακτηριστεί, κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ως οι κρισιμότερες
της τελευταίας περιόδου, όλα τα ευρωπαϊκά και διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης
βομβαρδίστηκαν από δηλώσεις και αναλύσεις για το πράγματι ενδιαφέρον αυτό
αποτέλεσμα.
Η Ιταλία, ιδρυτικό μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, χώρα με
πλούσια και πλουραλιστική πολιτική, οικονομική, ιστορική και πολιτιστική παράδοση,
είναι φυσικό να συγκεντρώνει το πολιτικό ενδιαφέρον όλων.
Δεν θα επαναλάβω τις κεντρικές ιδέες των αναλύσεων αυτών.
Αλλωστε αυτή τη στιγμή το ενδιαφέρον μετατοπίζεται από το γιατί έγινε στο τι θα
γίνει. Θα σταθώ όμως στο βασικό νόημα αυτών των εκλογών, το οποίο θεωρώ
σημαντικό. Αυτό που προκύπτει ξεκάθαρα είναι ότι το κύριο ζήτημα δεν είναι τα
πρόσωπα. Το κύριο ζήτημα είναι η πολιτική που ακολουθήθηκε, μια πολιτική που
δεν ανταποκρίθηκε στους προβληματισμούς των Ιταλών για το μέλλον και δεν έδειξε
ότι τουλάχιστον θα μπορούσε να διερευνηθεί το ενδεχόμενο να υπάρξει και μια
άλλη άποψη από αυτήν της σκληρής λιτότητας, που με τόση επιμονή υπερασπίζεται η
νέα σιδηρά κυρία της Ευρώπης και όσοι μετά τόσης ευλάβειας την ακολουθούν.
Για επικίνδυνη στιγμή για την Ευρώπη μίλησαν πολλά ΜΜΕ και
αξιωματούχοι στη Γερμανία. Ορισμένοι μάλιστα, όπωs ο αρχηγός των Γερμανών
σοσιαλδημοκρατών, κατέβηκαν και σε πολύ χαμηλά επίπεδα, με το γνωστό
χαρακτηρισμό για τους δύο Ιταλούς πολιτικούς, τον κ. Grillo και τον κ.
Berlusconi, οδηγώντας τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, κ. Napolitano, να ματαιώσει
τη συνάντηση μαζί του, υπενθυμίζοντας με τον τρόπο αυτό ότι απαιτείται
περισσότερος σεβασμός στη λαϊκή βούληση των Ιταλών που, ανεξάρτητα από το
εκκεντρικό στιλ του πρώτου και την επικίνδυνη αμετροέπεια του δεύτερου, τους
ψήφισαν.
Ομως αυτό που επίσης διαφαίνεται από τις αντιδράσεις για το
αποτέλεσμα των εκλογών είναι ότι προφανώς στα μυαλά κάποιων δεν υπάρχει κανένα
περιθώριο επανεξέτασης και επαναπροσδιορισμού της υπάρχουσας πολιτικής.
Ηαντίληψη αυτή δεν πρόκειται να οδηγήσει πουθενά. Αντίθετα,
όσο η άποψη για επαναπροσδιορισμό της πολιτικής κερδίζει έδαφος, τόσο οι
εκφραστές της πολιτικής της σκληρής λιτότητας θα υφίστανται ό,τι υπέστη ο κ.
Monti στην Ιταλία. Στη δική του περίπτωση, δεν είναι μόνο η πολιτική που εκλήθη
να εφαρμόσει, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο εκλήθη να την εφαρμόσει. Τα
αποτελέσματα των εκλογών αποδεικνύουν ότι στη χώρα του Gramsci, του Togliatti,
του Berlinguer, του Fellini και του Umberto Eco, για να αναφερθώ σε ορισμένες
μόνο από τις χαρισματικές προσωπικότητές της, καταστρατηγήσεις της δημοκρατικής
διαδικασίας δεν συγχωρούνται. Αντίθετα, τιμωρούνται, και μάλιστα αυστηρά. Οι
Ιταλοί που έζησαν τα δεινά του φασισμού, τα σημαντικά προβλήματα της
τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος προφανώς επιθυμούν μια δικαιότερη
και πιο αναπτυγμένη κοινωνία, με δομές τέτοιες που να μην επιτρέπουν την
αναβίωση των θλιβερών φαινομένων του παρελθόντος. Και δείχνουν προφανώς ότι
πιστεύουν πως η πολιτική της λιτότητας της κ. Merkel και του κ. Monti δεν
εγγυάται μια τέτοια εξέλιξη.
Αντίθετα, φοβούνται ότι μια τέτοια πολιτική θα εξασθενίσει
ακόμη περισσότερο τους κοινωνικούς ιστούς της χώρας, με απρόβλεπτες ίσως
συνέπειες στο μέλλον. Ετσι, με την ψήφο τους φέρνουν τις πολιτικές δυνάμεις της
χώρας τους μπροστά όχι μόνο σε μια κυβερνητική συνεργασία, αλλά μπροστά σε ένα
διάλογο για την αναζήτηση των εναλλακτικών εκείνων πολιτικών που όχι μόνον θα
βγάλουν την Ιταλία από την κρίση, αλλά θα τη θωρακίσουν και θα την εξοπλίσουν
για το μέλλον. Την ίδια στιγμή, με την ψήφο τους δείχνουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση
ότι και εκείνη πρέπει να προβληματιστεί και να επανεξετάσει τη γενική πολιτική
της κατεύθυνση. Και αυτό όσο είναι ακόμη καιρός. Ας μη λησμονούμε ότι το 2014
είναι έτος ευρωπαϊκών εκλογών και οι εκλογές, αν δεν τις δει κανείς με
σοβαρότητα, κρύβουν και εκπλήξεις και μηνύματα. Ισως όμως αυτό να χρειάζεται η
Ευρωπαϊκή Ενωση προκειμένου να επανεξετάσει την πολιτική της.
(από την εφημερίδα "ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ", 02/03/2013)