Εντυπωσιακά λανθασμένες πράξεις και αδικαιολόγητες
παραλείψεις του πρόσφατου παρελθόντος, αλλά και επώδυνες αποφάσεις στο
δεκαήμερο μεταξύ 15ης και 25ης Μαρτίου σέρνουν σε νέο δράμα την Κύπρο. Οι
οδυνηρές συνέπειες είναι ήδη αισθητές και οι μεσομακροπρόθεσμες αρνητικές
επιπτώσεις έχουν αρχίσει να διαγράφονται σ' έναν ορίζοντα μεγάλης αβεβαιότητας.
Η Κυπριακή Δημοκρατία καλείται τώρα να δώσει
ζωτικής σημασίας μάχες σε πέντε μέτωπα ταυτόχρονα: το οικονομικό, το κοινωνικό, το πολιτικό, το γεωπολιτικό και το εθνικό.
Και τα μέτωπα αυτά είναι αλληλένδετα. Η βυθιζόμενη οικονομία θα συναρτάται με
τις αντοχές της κοινωνίας και την πολιτική σταθερότητα. Η συμμετοχή της στην
Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και η, πέραν αυτής, παράλληλη ανάπτυξη των διεθνών σχέσεών
της θα επηρεάζουν τις δυνατότητές της να αξιοποιήσει το γεωστρατηγικό δυναμικό
της. Και όλα μαζί θα κρίνουν την δυνατότητά της να διαχειριστεί αποτελεσματικά
τις αναπόφευκτες πιέσεις για ταχεία επίλυση του κυπριακού,
υπό δυσμενείς όρους και συνθήκες.
Οι προκλητικές και απαράδεκτες αξιώσεις του Τούρκου υπουργού εξωτερικών
δεν αφήνουν καμία αμφιβολία σ' ότι αφορά τόσο τις επιδιώξεις όσο και τις
μεθοδεύσεις της 'Αγκυρας.
Σε κάθε περίπτωση, τα θεμελιώδη συμπεράσματα της πρόσφατης
εμπειρίας είναι πασιφανή:
'Αρνηση
χωρίς ρεαλιστική και πειστική εναλλακτική πρόταση, δεν συνιστά πολιτική επιλογή Το «όχι» της κυπριακής βουλής των αντιπροσώπων
στην πρώτη απόφαση του «γιούρογκρουπ», που με το «κούρεμα» των
εγγυημένων καταθέσεων έπληττε την καρδιά της τραπεζικής πίστης και των
συναλλακτικών ηθών, ήταν σχεδόν αναπόδραστο. Το ίδιο αναπόδραστες, όμως, ήταν
και οι συνέπειες της απουσίας επεξεργασμένης, ρεαλιστικής και πειστικής
εναλλακτικής πολιτικής. 'Αρνηση χωρίς συγκεκριμένη, συγκροτημένη και καλά
μετρημένη πρόταση, συνιστά άλμα στο κενό με αναπόφευκτες τραγικές συνέπειες.
Δεν
υπάρχουν μόνιμοι φίλοι αλλά μόνιμα συμφέροντα Η στάση της Μόσχας
έναντι των κυπριακών αιτημάτων βοηθείας επιβεβαιώνει την διαχρονική -κυνική
αλλά ρεαλιστική- αυτή παραδοχή της διεθνούς πολιτικής. Ως πρόσθετη επιβεβαίωση
ήρθε η επί πολύ καιρό προετοιμαζόμενη «συγγνώμη» του Ισραήλ προς την Τουρκία που
«συνέπεσε» χρονικά με μια αστραπιαία επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου στην περιοχή.
Σε μια σχεδόν ταυτόχρονη, μείζονος σημασίας εξέλιξη, ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, μέσα από
τις τουρκικές φυλακές, ζήτησε «να σιγήσουν τα όπλα και να μιλήσουν οι ιδέες και η
πολιτική». Η Τουρκία θέτει σε τροχιά διευθέτησης σοβαρά ζητήματα της
εξωτερικής και εσωτερικής της πολιτικής. Όλα αυτά, αυξάνουν την πίεση στο
«άλυτο» Κυπριακό. Η προσπάθεια Νταβούτογλου να διασυνδέει την λύση του κυπριακού με τον τρόπο εκμετάλλευσης του
ενεργειακού δυναμικού της Κυπριακής Δημοκρατίας, είναι σαφής ένδειξη
των «πλησιαζόντων γεγονότων».
Τα
όρια αξιοποίησης του ενεργειακού δυναμικού είναι ευμετάβλητα. Η
γεωστρατηγική αξία της Κύπρου ήταν διαχρονικά ιδιαίτερα σημαντική. Από εκεί
προέρχονται πολλά από τα οφέλη, αλλά και τα προβλήματά της. Η αξία αυτή έχει
πάρει νέες διαστάσεις μετά τον εντοπισμό και τις δυνατότητες αξιοποίησης του σημαντικού ενεργειακού δυναμικού που υπάρχει στη θαλάσσια
περιοχή κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Όμως η εκμετάλλευση αυτών των
δυνατοτήτων:
- βρίσκεται σε
πρώιμο στάδιο,
- συνδέεται άμεσα
με τις στρατηγικές επιλογές τρίτων χωρών,
- αντιμετωπίζει
έντονες τουρκικές αντιδράσεις και
- δεν μπορεί να
προχωρήσει παρά μόνο με ισχυρές συμμαχίες.
Η πραγματικότητα που καθορίζει τα όρια των δυνατοτήτων
οικονομικής και πολιτικής αξιοποίησης του ενεργειακού «χαρτιού», είναι
ευμετάβλητη. Χρειάζονται αποτελεσματικές
συμμαχίες και ερείσματα. Η αυτοαπομόνωση συνιστά έγκλημα.
Εύκολες
λύσεις δεν υπάρχουν Η επιλογή, για χώρες που έφτασαν στα όρια
της χρεοκοπίας, είναι μεταξύ οδυνηρού και καταστροφικού. Παρά τις μεγάλες
αδυναμίες και τα λάθη της, η ευρωζώνη και
η ΕΕ είναι η μόνη στρατηγική επιλογή για την Ελλάδα και την Κύπρο.
Οφείλουμε να αντέξουμε, να σταθούμε στα πόδια μας και να κρατηθούμε στον πυρήνα
της ΕΕ. Η πορεία θα είναι δύσκολη. Μπορούμε όμως, και οφείλουμε, να τα
καταφέρουμε. Η Ελλάδα έχει και την βούληση και την δυνατότητα να στηρίξει τόσο
τον εαυτό της, όσο και την Κυπριακή Δημοκρατία.
Πολιτικοί
καιροσκοπισμοί δεν χωρούν Ενώ η ελληνική κυβέρνηση εργαζόταν
αθόρυβα και εντατικά για να στηρίξει, όπως καλύτερα γινόταν, την Κύπρο, κάποιοι
έφτασαν στο σημείο να διαδίδουν ανυπόστατους ισχυρισμούς σε βάρος της ελληνικής
κυβέρνησης, ναρκοθετώντας την αναγκαία εθνική ενότητα, ακριβώς την στιγμή που
όφειλαν να την περιφρουρήσουν. Είναι οι ίδιοι που υποδεικνύουν στους Κυπρίους την διενέργεια δημοψηφίσματος
και έμμεσα τροφοδοτούν ιδέες εξόδου από τον ευρώ. Μέσα στο οδυνηρό αυτό
δεκαήμερο, συνέγραψαν το «εγχειρίδιο συμβουλών για μια κακή διαχείριση κρίσεων».
Η Κύπρος έχει μπροστά της δύσκολο δρόμο. Έχει να δώσει
μάχες σε πολλά μέτωπα. Θα υποστεί, όπως υφιστάμεθα και όλοι οι Έλληνες, βαριές
θυσίες. Η ελληνική κυβέρνηση ήταν, είναι και θα είναι, με πράξεις ευθύνης και
όχι λόγια ανευθυνότητας, στο πλευρό της. Όποιοι νομίζουν πως βρήκαν ευκαιρία
για πολιτικά παιχνίδια και επιχειρούν να εκμεταλλευτούν κομματικά τις θυσίες
της, διαπράττουν τεράστιο σφάλμα. Στα εθνικά θέματα δικαιώνονται εκείνοι που
προσφέρουν, όχι οι καιροσκόποι.
(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ", 30/03/2013)