Πολύς λόγος
γίνεται πως το Ισραήλ και η Τουρκία συζητούν σοβαρά την οικοδόμηση
ενός υποθαλασσίου αγωγού που θα στέλνει φυσικό αέριο από το Ισραήλ στην Τουρκία και
από εκεί ίσως προς την Ευρώπη. Φαίνεται πως οι Τούρκοι έχουν εκδηλώσει το
ενδιαφέρον να συνεισφέρουν στο σχετικό κόστος, που εκτιμάται στα 2 δις δολάρια. Ανάλογοι
αγωγοί λειτουργούν κι αλλού, από τη Ρωσία και τη Νορβηγία.
Είναι προφανές
πως πίσω από την διάθεση της Τουρκίας να προσεγγίσει το Ισραήλ υπάρχει
μια κρυφή ατζέντα. Η Τουρκία φαίνεται πως ορέγεται το ισραηλινό φυσικό αέριο. Η
εμφανής υποχωρητικότητα της Τουρκίας οφείλεται στην ανακάλυψη φυσικού
αερίου στα χωρικά ύδατα του Ισραήλ. Αν και αυτό δεν απέτρεψε την 'Αγκυρα να
επιχειρήσει να ταπεινώσει το Ισραήλ.
Η Τουρκία
εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από τη Ρωσία για φυσικό αέριο.Αυτό
δεν χαροποιεί βέβαια ιδιαίτερα του Τούρκους, πόσο μάλλον που η 'Αγκυρα κι η
Μόσχα συγκρούονται μετωπικά στη Συρία. Το Ισραήλ, που έχει αποδείξει
επανειλημμένως πως είναι αξιόπιστο αλλά και υπέρμετρα υποχωρητικό,
θεωρείται από τους Τούρκους αξιόπιστη εναλλακτική λύση ως προς την ενεργειακή
τους εξασφάλιση· εν πάση περιπτώσει πιο αξιόπιστο από τη Ρωσία ή το Ιράν.Επιπροσθέτως,
το ισραηλινό φυσικό αέριο μπορεί να αποδειχθεί σημαντικά φθηνότερο.
Αλλά δεν είναι όλα τόσο ρόδινα όσο φαίνονται. Είναι
αναμφισβήτητο πως το Ισραήλ είναι αξιόπιστος επιχειρηματικός εταίρος, αλλά πόσο
αληθεύει κάτι τέτοιο για την Τουρκία; Είναι ακόμα νωπές οι αναμνήσεις από
τις ενεργειακές συμφωνίες μας με την Αίγυπτο. Η κατάληψη της εξουσίας στο
Κάιρο από τους «αδελφούς μουσουλμάνους» έβαλε τέλος σε αυτήν την αμοιβαία
επωφελή συμφωνία. Κανείς δεν εγγυάται πως δεν θα συμβεί κάτι ανάλογο με την
Τουρκία, με δεδομένη μάλιστα την απότομη στροφή της κατά του Ισραήλ εδώ και
μερικά χρόνια, και το γεγονός πως η χώρα αυτή είναι υποψήφια για τον ακόμα
ριζοσπαστικότερο εξισλαμισμό του κράτους από αυτόν που ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη.
Με άλλα λόγια,
η σημερινή διευθέτηση εξαρτάται σχεδόν απολύτως από την καλή βούληση της
Τουρκίας, καλή θέληση που ούτε η πιο ξέφρενη φαντασία δεν μπορεί να θεωρεί
δεδομένη.
Στη συνέχεια,
όπως συνέβη και με την Αίγυπτο, τίθεται το ζήτημα της ασφάλειας του αγωγού. Η
εισαγωγή φυσικού αερίου στο Ισραήλ από την Αίγυπτο ήταν καταδικασμένη από την
στιγμή που ο αγωγός στο Σινά υπέστη επανειλημμένα δολιοφθορά.
Πόσο ασφαλής μπορεί να θεωρηθεί ένας αγωγός που θα στηθεί παράλληλα με τα
σύνορα με το Λίβανο ή τη Συρία;
Τέλος, αλλά
όχι λιγότερο σημαντικό, υπάρχει η Κύπρος. Τυχόν συμφωνία με την Τουρκία θα
υπονόμευε τις συμφωνίες που έχουν ήδη συναφθεί με τους ελληνοκύπριους (Ε/Κ),
που τα κοιτάσματα φυσικού αερίου που ανακάλυψαν αποτελούν ανάθεμα για την
'Αγκυρα,που κατέχει το βόρειο τμήμα του νησιού τους. Θέλουμε πραγματικά
να ξεχάσουμε τους Κύπριους προς όφελος των απρόβλεπτων και καθόλου φιλικών
Τούρκων;Μπορεί να υπάρξουν αγωγοί και από την Κύπρο· ένα άλλο ενδεχόμενο
είναι η υγροποίηση του φυσικού αερίου και η μεταφορά του με δεξαμενόπλοια προς
την Ευρώπη. Μπορεί αυτή η λύση να είναι δαπανηρότερη, αλλά το κόστος
μετριάζεται από την ασφάλεια που προσφέρει αυτή η λύση. Επίσης η Κύπρος έχει
ήδη παράσχει χώρο για την εγκατάσταση της μονάδας υγροποίησης, πράγμα που
απαλλάσσει το Ισραήλ από έναν ακόμα πονοκέφαλο.
Υπάρχει
ασφαλώς κι άλλη εναλλακτική λύση: να ξεχάσουμε όλως διόλου τις εξαγωγές
προς την Ευρώπη -και μαζί τους τον ανταγωνισμό με την ανηλεή Ρωσία.
Το Ισραήλ θα
μπορούσε να επιλέξει ως εξαγωγικό του στόχο την 'Απω Ανατολή, όπου τα κέρδη
μπορεί να είναι σημαντικότερα. Αυτό θα σήμαινε την οικοδόμηση ενός αγωγού ως το Εϊλάτ,
την εγκατάσταση μιας μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου στο νότο και από εκεί
τη μεταφορά του με δεξαμενόπλοια.
Με άλλα λόγια,
το Ισραήλ διαθέτει πλείστες εναλλακτικές εξαγωγικές λύσεις.
Όσο ελκυστική
κι αν φαίνεται η προοπτική της ενίσχυσης των δεσμών μας με την Τουρκία και η
επανεκκίνηση της συνεργασίας μαζί τους, χρειάζεται να αντισταθούμε στον
πειρασμό.
Οι κυβερνήτες
της Τουρκίας συνδέονται στενά με τους «αδελφούς μουσουλμάνους» κι αυτό
προμηνύει δεινά για το Ισραήλ.
Αν γίνει
δεκτή, η εγκατάσταση του αγωγού φυσικού αερίου από το Ισραήλ προς την Τουρκία
μπορεί να αποδειχθεί ένα από τα μεγαλύτερα στρατηγικά σφάλματα του Ισραήλ.
Δεν είναι
δυνατό να εμπιστευθούμε τις εξαγωγές φυσικού αερίου μας που θα ενισχύσουν την
οικονομική μας βιωσιμότητα, στα χέρια του Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν (Recep
Tayyip Erdoğan). Η σκέψη και μόνο πως ο άνθρωπος αυτός μπορεί να ελέγχει σε
μεγάλο βαθμό το οικονομικό μας μέλλον, θα πρέπει να μας προκαλεί ανατριχίλα.
Στο σημείο
αυτό, θα πρέπει να αναλογιστούμε και το ζήτημα της εθνικής μας αξιοπρέπειας. Εμείς
μπορεί να θεωρούμε δευτερεύοντα αυτά τα ζητήματα, αλλά στον μουσουλμανικό κόσμο
-τμήμα του οποίου αποτελεί η Τουρκία- η εθνική αξιοπρέπεια αξιολογείται εντελώς
διαφορετικά.
Είναι πολύ
προτιμότερο είτε να ξεχάσουμε την Ευρώπη ως εξαγωγικό προορισμό των ενεργειακών
μας αποθεμάτων, είτε να συνεργασθούμε με μη-μουσουλμάνους συνεταίρους, που δεν
μας εχθρεύονται και μας χρειάζονται.
(μετάφραση από www.ppol.gr)