Η χαοτική κατάσταση που επικρατεί στη Συρία και την Αίγυπτο
έχει επιπτώσεις τόσο σε περιφερειακό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Και αν στην
περίπτωση της πρώτης απουσιάζει ο ενεργειακός παράγοντας επειδή η Συρία δεν είναι
μεγάλη παραγωγός πετρελαίου, το ίδιο δεν ισχύει για την Αίγυπτο λόγω της σημασίας
που έχει ως πέρασμα για τα δεξαμενόπλοια.
Η κατάσταση στην Αίγυπτο σχετίζεται με την ενέργεια για
πολλούς λόγους: Πρώτον επειδή οι ελλείψεις που παρατηρούνται στα καύσιμα στο
εσωτερικό της χώρας, παρά την εγχώρια παραγωγή που υπολογίζεται στα 730.000 βαρέλια
ανά ημέρα, εντείνουν την πολιτική κρίση. Δεύτερον, επειδή το Σουέζ είναι πολύ
σημαντικό για τη διεθνή αγορά πετρελαίου και τη ναυτιλία (το 4% των παγκοσμίων
ποσοτήτων αργού πετρελαίου διακινούνται από εκεί). Και τρίτον, επειδή η Αίγυπτος
έχει αρχίσει να καθυστερεί πολύ τις πληρωμές προς τις ξένες πετρελαϊκές που παράγουν
πετρέλαιο και αέριο στο έδαφός της.
Οι συνέπειες αφορούν και την Ελλάδα διότι πολλά δεξαμενόπλοια
ελληνικής ιδιοκτησίας περνούν από το Σουέζ, αλλά επίσης διότι ελληνικοί όμιλοι,
κατασκευαστικοί και ενεργειακοί, διαθέτουν σημαντικές επενδύσεις στη συγκεκριμένη
χώρα και τις βλέπουν σήμερα να απειλούνται. Η πλήρης αποσταθεροποίηση της Αιγύπτου,
όμως, εγείρει και θέματα εξωτερικής πολιτικής της Αθήνας, η οποία μέχρι στιγμής
έχει παραμείνει αμέτοχη και έχει το ρόλο του θεατή στα όσα συμβαίνουν.
Δεδομένης της μακρόχρονης σχέσης της Ελλάδας με την Αίγυπτο,
κυρίως στο εμπορικό κομμάτι, αλλά κυρίως βάσει της σημασίας που έχει το Κάιρο
για το θέμα της ΑΟΖ στη ΝΑ Μεσόγειο, η Αθήνα οφείλει να αναλάβει ορισμένες
πρωτοβουλίες οι οποίες δεν θα περνούν απαραίτητα μέσα από το πλέγμα του ΝΑΤΟ,
αλλά θα αφορούν την ίδια. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πρέπει απαραιτήτως
να επιλέξει νικητές και ηττημένους και να υποστηρίξει συγκεκριμένες πλευρές. Κάτι
τέτοιο θα ήταν μάλλον ανόητο στην παρούσα φάση. Όμως, ορισμένες κινήσεις καλής
θέλησης, έστω και σε ανθρωπιστικό ή ρητορικό επίπεδο, θα επικοινωνούσαν στον
αιγυπτιακό λαό και τον πολιτικό κόσμο ότι η Ελλάδα είναι παρούσα και επιθυμεί μια
καλή σχέση και στο μέλλον, αφού ξεπερασθεί επιτέλους η μακρά περίοδος της βίας
και του χάους.
Ας δούμε για παράδειγμα την υστερόβουλη κίνηση του Κατάρ να
προσφέρει δωρεάν φορτία
LNG
στην Αίγυπτο, ώστε να την βοηθήσει με το ενεργειακό της πρόβλημα ή την χρηματοδότηση
με 12 δις. δολάρια μέσω μακροπρόθεσμου δανείου από τη Σαουδική Αραβία. Η Αθήνα
βεβαίως δεν διαθέτει τις βαθιές τσέπες των Αράβων, αλλά θα μπορούσε να ενισχύσει
με κάποιον άλλο τρόπο τη χώρα στον ενεργειακό τομέα. Τέτοιες πρωτοβουλίες ίσως
θα αποτελούσαν προοίμιο μιας νέας σχέσης στο απώτερο μέλλον και θα υπέσκαπταν τις
προσπάθειες της Άγκυρας στην Αίγυπτο και στην ευρύτερη περιοχή.
Ίσως είναι μια ιδέα που θα έπρεπε να εξετάσει το υπουργείο
Εξωτερικών, το οποίο θα πρέπει να θυμάται ότι η εξωτερική μας πολιτική δεν
εξαντλείται στα πλαίσια του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., αλλά οφείλει να είναι αυτοτελής
και να κοιτάει πιο μακριά.