Τουλάχιστον ατυχής πρέπει να χαρακτηριστεί η … έμπνευση όσων,
ήδη από την εποχή της κυβέρνησης Γ.Α. Παπανδρέου, σκέφθηκαν το μέτρο της εξίσωσης
του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης ως μέσο αύξησης των εσόδων του
προϋπολογισμού. Και, βέβαια, ακόμη πιο ατυχής υπήρξε η σκέψη να παρουσιαστεί το
μέτρο ως τέτοιο στην τρόικα !
Πραγματικά, όπως απέδειξε η εμπειρία ενός έτους εφαρμογής
του μέτρου, αν και η ανάγκη της θέρμανσης είναι βασική, το ίδιο το πετρέλαιο
θέρμανσης μπορεί, τελικά, να υποκατασταθεί από άλλα μέσα: ηλεκτρικές συσκευές, φυσικό
αέριο, ξυλεία κάθε είδους, κ.οκ. Και, φυσικά, ειδικά σήμερα, όπου παρατηρείται
μεγάλη μείωση εισοδημάτων, συντάξεων κλπ. και υπερφορολόγηση των πολιτών, δεν
ήταν λίγοι όσοι προτίμησαν απλά να μην προχωρήσουν σε δαπάνη θέρμανσης.
Είναι πολύ χαρακτηριστικό αυτό που επισημαίνει η πρόσφατη μελέτη
του ΙΟΒΕ για το θέμα. Καταρχήν, διαπιστώνει ότι, για το 2012, τα έσοδα από τους
ΕΦΚ σε πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης ήταν λιγότερα σε σχέση με τους στόχους
του προϋπολογισμού κατά €335 εκατ. (€ 255 εκατ. αν συνυπολογιστεί η μικρή
καταβολή επιδόματος θέρμανσης το 2012, ενώ είχαν προϋπολογιστεί €80 εκατ.), ενώ
για εφέτος προβλέπει ότι η απόκλιση από το στόχο του προϋπολογισμού θα φτάσει
τα € 473 εκατ. μόνο από τον ΕΦΚ στο diesel. Εν τούτοις, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, αν
ληφθεί υπόψη η χορήγηση επιδόματος θέρμανσης, η απόκλιση περιορίζεται το 2013
σε € 316 εκατ. (χωρίς το ΦΠΑ), καθώς είχε προϋπολογιστεί μεγαλύτερο από το
(εκτιμώμενο) ποσό επιστροφής.
Το μέτρο μπορεί να έχει συμβάλει στην αντιμετώπιση του
λαθρεμπορίου καυσίμων. Μπορεί, επίσης, να εκληφθεί ως ένα μέσο σταδιακής απεξάρτησης
της χώρας από τις εισαγωγές πετρελαίου ή εφαρμογής πολιτικών εξοικονόμησης
ενέργειας στα κτίρια – αν και τέτοιες πολιτικές δε χαράζονται από τη μια μέρα
στην άλλη, με κίνδυνο ο πληθυσμός της χώρας να … ξυλιάσει από το κρύο !
Σίγουρα, πάντως, δεν μπορεί να θεωρηθεί μέτρο πρόσφορο για συγκέντρωση χρημάτων με στόχο τη μείωση στο έλλειμμα του προϋπολογισμού. Αν ήταν έτσι, τότε γιατί κατεβλήθη επίδομα
θέρμανσης, τα κριτήρια, μάλιστα, του οποίου, πρόκειται φέτος να διευρυνθούν; Η αποτυχία της εξίσωσης του ΕΦΚ ως εισπρακτικού μέτρου φαίνεται ακριβώς στο σημείο αυτό: το κράτος
παίρνει από τη μία τσέπη των πολιτών χρήματα για να τους τα επιστρέψει, εν
μέρει, στην άλλη …